Các bộ trưởng khí hậu châu Âu (EU) đồng thuận mục tiêu về biến đổi khí hậu năm 2040 vào ngày 5/11, sau cuộc đàm phán xuyên đêm trước thềm hội nghị thượng đỉnh COP30 của Liên Hợp Quốc tại Brazil.
Theo thỏa thuận, EU giữ nguyên mục tiêu giảm 90% khí thải vào 2040, so với mức năm 1990. Tuy nhiên, họ cho phép thành viên khối mua tín chỉ carbon bù trừ từ quốc tế, tối đa 5%.
Tín chỉ carbon (carbon credit) là một loại giấy phép hoặc chứng chỉ có thể giao dịch, có giá trị mua bán và cung cấp cho người nắm giữ tín chỉ quyền phát thải một tấn CO2 hoặc loại khí thải khác nằm trong danh sách khí thải nhà kính.
Lars Aagaard, Bộ trưởng Khí hậu, Năng lượng và Tiện ích Đan Mạch, và Ủy viên phụ trách Khí hậu châu Âu Wopke Hoekstra tổ chức họp báo tại Brussels, Bỉ, ngày 5/11. Ảnh: Reuters
Hơn 10 năm qua, sàn carbon của EU (ETS) chỉ giao dịch nội khối. Việc mua tín chỉ carbon quốc tế sẽ là một bước ngoặt bởi EU - thị trường tuân thủ đắt nhất thế giới, đang giao dịch ở mức giá 81,42 euro mỗi tấn CO2 (tương đương 93,69 USD). Theo Carbon Credits, mỗi tấn CO2 được giao dịch với mức 57 USD ở Anh, 38 USD tại New Zealand và Trung Quốc là 7,5 USD.
Tỷ lệ mua tín chỉ carbon bù trừ quốc tế gây ra nhiều tranh cãi giữa các thành viên EU. Tỷ lệ này ban đầu được Hội đồng châu Âu đề xuất ở mức tối đa 3%, nhằm giữ EU theo đúng lộ trình giảm lượng khí thải ròng 55% tới 2030 và phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào 2050.
Tuy nhiên, nhóm cố vấn khoa học khí hậu độc lập của EU phản đối việc mua tín chỉ CO2 từ nước ngoài, lập luận rằng việc này sẽ làm chuyển hướng các khoản đầu tư rất cần thiết ra khỏi các ngành công nghiệp châu Âu.
Trong khi đó, Pháp và Bồ Đào Nha yêu cầu mức linh hoạt tới 5% với tín chỉ carbon, còn Ba Lan và Italy đề nghị tối đa 10%.
"Chúng tôi không muốn phá hủy nền kinh tế, khí hậu, mà muốn cứu cả hai cùng lúc", Thứ trưởng Bộ Khí hậu Ba Lan Krzysztof Bolesta nói. Cùng với Italy, Cộng hòa Czech phản đối mục tiêu giảm 90% khí thải vào 2040, bởi các ngành công nghiệp nước này đang phải vật lộn với chi phí năng lượng cao.
Một số quốc gia khác gồm Hà Lan, Tây Ban Nha và Thụy Điển muốn duy trì mục tiêu khí hậu tham vọng, nhằm đuổi kịp Trung Quốc trong công nghệ xanh giữa bối cảnh thời tiết ngày càng cực đoan.
Ngoài tỷ lệ carbon bù trừ quốc tế, các quốc gia EU cũng đồng thuận mục tiêu cắt giảm khí thải trong khoảng 66,25-72,5% vào 2035. Thêm vào đó, EU cũng nới lỏng một số chính sách khí hậu nhạy cảm khác, gồm trì hoãn thị trường carbon mới sang năm 2028. Thị trường carbon mới của EU được gọi ETS 2, hệ thống giao dịch khí thải trong lĩnh vực tòa nhà và giao thông, trước đó dự kiến khởi động vào 2027.
Bảo Bảo (theo Reuters)