Ecuador ngày 29/4 đệ đơn lên Tòa Công lý Quốc tế (ICJ) kiện Mexico vì nước này "đã vi phạm hàng loạt nghĩa vụ quốc tế" khi cho phép cựu phó tổng thống Jorge Glas tị nạn tại đại sứ quán của Mexico City ở Quito, Bộ Ngoại giao Ecuador cho biết.
Trong đơn kiện, Ecuador cáo buộc Mexico sử dụng đại sứ quán để "bảo vệ trái phép ông Glas khỏi lực lượng hành pháp Ecuador". Quito còn cho rằng Mexico City cấp phép tị nạn cho ông Glas là can thiệp vấn đề nội bộ Ecuador.
ICJ, cơ quan tư pháp tối cao của Liên Hợp Quốc, là tòa án hàng đầu thế giới đứng ra giải quyết những khiếu nại pháp lý giữa các quốc gia về cáo buộc vi phạm luật pháp quốc tế. Phán quyết của ICJ mang tính ràng buộc, nhưng cơ quan này không có phương thức đảm bảo thực thi phán quyết.
Ngoại trưởng Ecuador Gabriela Sommerfeld tại cuộc họp báo ở Quito ngày 6/4. Ảnh: AFP
Cảnh sát Ecuador hôm 5/4 đột kích đại sứ quán Mexico ở Quito để bắt cựu phó tổng thống Glas. Ông Glas từng bị Ecuador kết án tù vì tội tham nhũng liên quan tập đoàn xây dựng Odebrecht của Brazil. Sau khi ra tù hồi tháng 11/2022, Glas tiếp tục bị phát lệnh bắt với cáo buộc biển thủ quỹ khắc phục hậu quả động đất. Ông né tránh bằng cách vào đại sứ quán Mexico để xin tị nạn từ tháng 12/2023.
Vụ cảnh sát Ecuador đột kích đại sứ quán Mexico khiến Mexico City cắt quan hệ ngoại giao với Quito. Mexico cũng đã kiện Ecuador ra ICJ, kêu gọi Liên Hợp Quốc đình chỉ quốc gia này. ICJ dự kiến bắt đầu xét xử ngày 30/4.
Một số quốc gia Mỹ Latin, Tây Ban Nha, Liên minh châu Âu, Mỹ và Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres lên án động thái của Ecuador là vi phạm Công ước Vienna năm 1961 về quan hệ ngoại giao. Tổng thống Ecuador Daniel Noboa nói cuộc đột kích bắt Glas là cần thiết bởi cựu phó tổng thống có thể bỏ trốn.
Giới chức Ecuador chuyển Glas tới nhà tù tại thành phố Guayaquil. Glas sau đó phải nhập viện do tuyệt thực. Cựu phó tổng thống Ecuador đã được điều trị và đưa trở lại nhà tù.
Như Tâm (Theo Reuters, AFP)