"Đó chỉ là quy tắc có qua có lại. Tôi muốn cảm ơn Tổng thống Biden, chính phủ và người dân Mỹ đã không quên chúng tôi. Đừng quên chúng tôi vì chúng ta có cùng quan điểm về địa chính trị, đặc biệt là ở Đông Nam Á", Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte phát biểu tại cuộc họp hôm 2/8, giải thích lý do ông tiếp tục duy trì Thỏa thuận Các lực lượng Thăm viếng (VFA) với Mỹ.
Quyết định được Tổng thống Philippines đưa ra sau khi nước này nhận được hơn ba triệu liều vaccine Johnson & Johnson từ Mỹ. Hơn ba triệu liều vaccine Moderna từ Mỹ dự kiến tiếp tục được gửi tới Philippines vào hôm nay.
Tổng thống Duterte, người có xu hướng rời xa đồng minh Mỹ và hướng về Trung Quốc để hưởng các lợi ích kinh tế, hồi tháng 2/2020 tuyên bố hủy VFA nhưng chưa thực thi quyết định, sau đó nhiều lần dọa không nối lại thỏa thuận này với Mỹ.
Tuy nhiên, sau chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin tới Manila tháng trước, Duterte đã quyết định thu hồi thư chấm dứt VFA, đồng thời hy vọng quan hệ Mỹ - Philippines sẽ quay lại đúng hướng.
VFA có hiệu lực từ năm 1999, giúp lính Mỹ không phải chấp hành những yêu cầu về hộ chiếu và thị thực tại Philippines khi tới nước này diễn tập, đồng thời cho phép Washington duy trì quyền xét xử với binh sĩ Mỹ phạm pháp tại nước này, trừ một số trường hợp đặc biệt.
Thỏa thuận này cũng cho phép Mỹ triển khai lực lượng quân sự thường xuyên ở Philippines trên cơ sở luân phiên, nhằm tránh quy định trong hiến pháp Philippines cấm quân đội nước ngoài đồn trú lâu dài trên lãnh thổ.
Ngọc Ánh (Theo Bloomberg)