Pháp hiện có hơn 3.500 trường đào tạo đa ngành, nghề, với lợi thế là chi phí rẻ.
Thống kê năm 2023 của tổ chức xếp hạng THE cho thấy để du học Mỹ, sinh viên quốc tế cần khoảng 30.000-90.000 USD (764 triệu-2,3 tỷ đồng) một năm. Mức này ở Australia là 41.000-61.000 AUD (690 triệu-1 tỷ đồng), trong khi ở Pháp chỉ hơn 7.550-27.000 euro (200 triệu-700 triệu đồng).
Về chất lượng, nước này có 38 trường trong bảng xếp hạng thế giới của QS 2024, trong đó có 4 trường lọt top 100. Pháp cũng nổi tiếng với hệ thống trường lớn (Grande Ecole) - mô hình đặc biệt nhằm tuyển chọn và đào tạo chuyên gia về kinh tế, khoa học, kỹ thuật, chính trị...
Đại học nghiên cứu khoa học Paris et Lettres. Ảnh:Topuniversities
Thạc sĩ Nguyễn Việt Anh, phó giám đốc VFE, tổ chức Giáo dục và Du học Pháp tại Việt Nam, cho biết chi phí du học chủ yếu gồm tiền học và sinh hoạt phí.
Nhưng nếu trúng tuyển vào trường công, phần lớn du học sinh được miễn học phí, chỉ cần đóng phí ghi danh, khoảng 170-2.770 euro (4,6 đến 76 triệu đồng một năm), tùy trường. Nếu học tư thục, tiền học khoảng 5.000-20.000 euro (138-550 triệu đồng) mỗi năm.
Với chi phí sinh hoạt, sinh viên phải có ít nhất 7.380 euro (200 triệu đồng) như yêu cầu của đại sứ quán khi xin thị thực. Theo một khảo sát gần đây của VFE, mỗi du học sinh cần khoảng 460-615 euro một tháng. Trong đó, tiền thuê nhà chiếm nhiều nhất - khoảng một nửa hoặc hơn.
Để trang trải, du học sinh có thể tìm đến Quỹ trợ cấp nhà ở của chính phủ Pháp (CAF) và làm thêm.
Bà Việt Anh cho hay CAF hỗ trợ một phần (20-50%) tiền thuê nhà cho hầu hết sinh viên quốc tế, từ hệ cử nhân, dự bị tiếng, học bằng tiếng Anh hay tiếng Pháp. "Bạn cần điền đơn trực tuyến để nhận được khoản này mỗi tháng. CAF sẽ chuyển tiền về tài khoản của sinh viên hoặc chuyển thẳng cho chủ nhà", bà nói.
Ngoài ra, Pháp cho phép sinh viên quốc tế làm thêm 20 giờ mỗi tuần trong thời gian học, 35 giờ trong kỳ nghỉ lễ. Những công việc du học sinh thường làm là rửa bát, phụ bếp, bồi bàn... Nếu tiếng Pháp tốt, họ có thể làm nhân viên bán hàng, thu ngân hay hỗ trợ người già, gia sư. Lương làm thêm trung bình khoảng 9 euro một giờ.
Tăng Văn Minh, sinh viên năm thứ hai ngành Thiết kế không gian tại thành phố Toulouse, cho hay mỗi tháng cần tiêu khoảng 500-550 euro (14-15 triệu đồng), đã gồm tiền ăn. Đây là mức trung bình của du học sinh ở Pháp.
Minh được CAF hỗ trợ 30% nên chỉ còn phải đóng khoảng 250-300 euro mỗi tháng tiền thuê nhà. Ngoài ra, nam sinh làm phục vụ trong nhà hàng hoặc công việc khác.
"Trong kỳ học, mình có thể kiếm đủ để chi tiêu, dư một ít, còn vào mùa hè làm toàn thời gian có thể kiếm hơn 1.000 euro một tháng", Minh cho hay.
Về cơ hội việc làm sau khi ra trường, tiến sĩ Nguyễn Đăng Hanh, giảng viên Đại học Xây dựng Ecole Builders, cho biết du học sinh được ở lại 12 đến 18 tháng. Họ có thể làm cho các công ty, tập đoàn với mức lương trung bình 2.200-3.100 euro mỗi tháng. Làm việc 3 năm và không vi phạm pháp luật, sinh viên nước ngoài đủ điều kiện xin quốc tịch.
"Bằng đại học của Pháp cũng có giá trị quốc tế nên sinh viên còn có thể tìm việc ở các nước châu Âu", ông Hanh nhận định.
Tiến sĩ Nguyễn Đăng Hanh tư vấn cho phụ huynh, hôm 25/5. Ảnh: VFE
Nếu định du học Pháp, học sinh nên cố gắng đạt kết quả học tập (GPA) tốt ở THPT để có lợi thế khi ứng tuyển vào các đại học ở đây. Theo bà Việt Anh, các trường thường yêu cầu GPA từ 7, chứng chỉ tiếng Pháp TCF 400 hoặc DELF B2, IELTS 6.0 trở lên.
Ngoài ra, các trường khắt khe trong đánh giá. Bài thi các môn phần lớn diễn ra trực tiếp hoặc vấn đáp, đòi hỏi sự học tập thường xuyên, hiểu về bản chất môn học và tổng hợp thông tin tốt.
"Việc làm thêm ở Pháp hấp dẫn nên sinh viên cần tỉnh táo, không quên nhiệm vụ chính là học tập", bà nói.
Theo nhiều thống kê, Pháp xếp thứ 6 về số sinh viên quốc tế, với hơn 412.000 người vào năm học trước. Trong đó, du học sinh Việt khoảng 6.000.
Bình Minh