Hội cựu chiến binh Công binh Hải quân lần đầu tiên tổ chức lễ giỗ dưới chân cầu Mân Quang, nhìn ra cửa vịnh Đà Nẵng. 64 liệt sĩ Gạc Ma, hầu hết là lính công binh, ra quần đảo Trường Sa, thuộc chủ quyền Việt Nam, làm nhiệm vụ xây dựng đảo trong chiến dịch CQ88.
Mâm cúng với hoa cúc vàng, ngũ quả và bài vị 64 liệt sĩ được đặt trên mô hình tàu HQ-604. Mô hình do cựu binh Trần Văn Tiến, 52 tuổi, thiết kế từ năm 2021 để phục vụ các buổi lễ tưởng niệm. Hơn chục năm nay, ông Tiến đi thay di ảnh cho liệt sĩ Gạc Ma ở Đà Nẵng và Quảng Nam; lấy nhà mình tổ chức lễ giỗ chung cho đồng đội.
Bài vị các liệt sĩ đặt trên mô hình tàu HQ-604, trong đó bài vị thuyền trưởng Vũ Phi Trừ, quê Quảng Xương, Thanh Hóa, đặt gần chính giữa.
Cách đây 35 năm, Hải quân Trung Quốc đơn phương nổ súng bắn chìm các tàu HQ-604 tại bãi đá Gạc Ma, HQ-605 tại Len Đao và bắn hạ tàu HQ-505 tại Cô Lin; sát hại 64 chiến sĩ hải quân Việt Nam đang làm nhiệm vụ chuyển tải, xây dựng và bảo vệ Gạc Ma.
Tham dự lễ giỗ có thân nhân của 11 liệt sĩ ở Đà Nẵng và Quảng Nam, cùng đại diện nhiều đơn vị biên phòng, công an, cứu hộ cứu nạn hàng hải, chính quyền địa phương. Tất cả làm lễ chào cờ và dành một phút mặc niệm các chiến sĩ.
Cụ Lê Văn Xuân, cha của liệt sĩ Lê Văn Xanh, rưng rưng khi nghe đại tá Hoàng Duy Lập, nguyên Trung đoàn trưởng Trung đoàn Công binh 83 (nay là Lữ đoàn 83), nhắc lại trận thảm sát của Trung Quốc tại bãi đá Gạc Ma tròn 35 năm trước.
Cụ Trần Thị Huệ, 81 tuổi, mẹ của liệt sĩ Lê Thế, tìm bài vị con trên mô hình tàu HQ-604. "Đồng đội của con làm lễ giỗ chung đã giúp tôi và nhiều gia đình thân nhân khác cảm thấy ấm lòng", mẹ Huệ nói.
Chị dâu liệt sĩ Phan Văn Sự bật khóc khi cầm bài vị. Những năm trước, mẹ chị là bà Lê Thị Muộn thường nhờ con chở đến dự lễ giỗ chung. Mẹ thường khoác lên mình tấm áo bà ba được cắt may lại từ chiếc áo hải quân - kỷ vật cuối cùng của con trai sau ngày 14/3/1988. Nhưng năm 2020, mẹ đã rời cõi tạm ở tuổi 89.
Đại tá Hoàng Duy Lập, Trưởng ban liên lạc Hội cựu chiến binh Công binh hải quân TP Đà Nẵng, thắp hương trước bài vị các liệt sĩ.
Sau nghi thức thắp hương, những người tham dự cùng rước hương, vòng hoa kết hình lá cờ Tổ quốc và bài vị 64 liệt sĩ ra phía vịnh Đà Nẵng.
Thân nhân liệt sĩ, đồng đội thực hiện nghi thức hóa vàng theo phong tục truyền thống.
Một số đồng đội và gia đình liệt sĩ di chuyển vòng hoa xuống cano cao tốc, đi vòng ra phía cửa vịnh Đà Nẵng để thả hoa tưởng niệm.
Kết thúc buổi lễ tưởng niệm, đồng đội đứng trên cano giơ tay chào vòng hoa tưởng niệm, như ngưỡng vọng 64 liệt sĩ đã mãi hòa xương máu vào vùng biển Gạc Ma.
Nguyễn Đông