Hôm 27/10, một số phóng viên quốc tế đã dự cuộc họp tại New York với nội dung về loạt giải golf đỉnh cao do Saudi Arabia hậu thuẫn tài chính sẽ chính thức trình làng tuần sau. "Cá mập trắng vĩ đại" Greg Norman dự kiến giữ chức Đặc phái viên – vị trí quyền lực nhất trong bộ máy điều hành các đấu trường golf chuyên nghiệp phương Tây. Họ được yêu cầu "ém" chi tiết đến khi xong sự kiện ra mắt.
Nhưng hôm qua, câu chuyện bất ngờ chính danh khi LIV Golf Investments công bố khoản đầu tư 200 triệu USD cho loạt 10 sự kiện thường niên thuộc Asian Tour trong 10 năm. Công ty này do Norman sáng lập kiêm CEO còn đại cổ đông là Quỹ đầu tư công (PIF) của Saudi Arabia.
Quỹ này có tổng giá trị tài sản ước tính ít nhất 500 tỷ USD, và mới thâu tóm CLB Newcastle ở Ngoại hạng Anh.
Ngoài Norman, Ron Cross là lãnh đạo cấp cao khác đáng chú trong doanh nghiệp mới thành lập. Cross từng làm Phó đặc phái viên PGA Tour. Đích thân Cross dự cuộc tiếp xúc giới truyền thông tại New York cách đây hai ngày để giới thiệu về công ty và đấu trường mới.
Các giải mới ở Asian Tour dự kiến triển khai từ 2022, rải rác ở châu Á, Âu và Trung Đông. Khi đó, Saudi International, cũng do PIF đầu tư qua tổ chức Golf Saudi, trở thành sự kiện đinh của Asian Tour. Riêng giải này, hai bên hợp tác cũng 10 năm, trong đó quỹ thưởng kì đầu đạt năm triệu USD. Golf Saudi là bộ phận chuyên trách của PIF. Qua PIF, người Saudi thành chủ đội Newcastle United ở Ngoại hạng Anh.
"Đây chỉ là bước đầu. LIV Golf Investments đã chốt được cam kết vốn lớn nằm tạo thêm cơ hội thi đấu golf chuyên nghiệp khắp thế giới. Chúng tôi cũng chủ trương ủng hộ phát triển mọi đẳng cấp. Bằng chứng đầu tiên là việc hợp tác với Asian Tour. Đấu trường này là gã khổng lồ đang ngủ", LIV Golf Investments dẫn lời Norman trong thông cáo báo chí hôm qua.
Asian Tour trầm lắng hai năm qua. Lịch đấu 2019 gồm 24 chặng với tổng quỹ thưởng dưới 20 triệu USD. Mùa trước và mùa này gián đoạn vì Covid-19, dự kiến tháng sau tái đấu với hai giải tại Thái Lan. Với đối tác mới, Asian Tour 2022 có ít nhất 25 sự kiện.
Norman từng đề xuất World Golf Tour gồm tám giải mới ngoài PGA Tour, không cắt loại, quy tụ 40 đấu thủ hồi 1994. Nhưng PGA Tour kết liễu ý tưởng này bằng việc ra mắt nhóm World Golf Championships vào 1997. Năm trước, Norman đến dự hội nghị Golf Saudi, bên cạnh Cho Minn Thant - Giám đốc Điều hành Asian Tour, Alexandra Armas – CEO Ladies European Tour.
Norman sinh năm 1955, đoạt 20 danh hiệu PGA Tour, tính cả hai major và 12 Cúp European Tour. Ông tích luỹ 331 tuần đầu bảng golf chuyên nghiệp thế giới (OWGR), chỉ sau Tiger Woods – 683 tuần. Tại Việt Nam, công ty của ông đã thiết kế sân The Dunes hiện thuộc tập đoàn BRG tại Đà Nẵng, The Bluffs ở Bà Rịa-Vũng Tàu và gần đây là tổ hợp 36 hố trong NovaWorld Phan Thiết.
Hơn một năm qua, nhóm Saudi đã xúc tiến thành lập hệ thống giải mang tiếng cạnh tranh trực tiếp với PGA Tour. Hồi tháng 5, các đại diện nhóm này đã mời Dustin Johnson, Phil Mickelson, Adam Scott, Brooks Koepka, Bryson DeChambeau, Rickie Fowler và Justin Rose tham gia, có người được cam kết thù lao gần 50 triệu USD. Tuy nhiên, họ phải dự trọn mùa, dự kiến 18 giải, quy tụ khoảng 40-48 đấu thủ, đua thành tích đồng đội, mỗi nhóm năm thành viên, tính cả đội trưởng. Riêng lãnh đội còn được hưởng "cổ phần sở hữu" đội nhà.
PGA và European Tour lập liên minh hồi tháng 11/2020, qua đó cùng triệt tiêu các giải ngoài hệ thống. Các tổ chức quốc tế nhận xét chính phủ Saudi dùng các sự kiện thể thao làm bình phong che đậy nạn ngược đãi nhân quyền. Jay Monahan - Đặc phái viên PGA Tour - từng cảnh cáo thành viên tham gia giải đối nghịch sẽ bị tước thẻ vĩnh viễn. Còn European Tour từ 2022 sẽ loại Saudi International khỏi lịch đấu.
Saudi International khai trương hồi 2019, hai năm đầu thuộc European Tour, thu hút nhiều ngôi sao Mỹ. Từ nguồn tin riêng, Golfweek nói nhiều đấu thủ đã ký hợp đồng dự giải nhiều năm, trong đó có Johnson, Mickelson, DeChambeau, Koepka. Hiện PGA Tour ghi nhận tám thành viên xin phép dự kì đấu 2022. Nhưng tổ chức chủ quản chưa duyệt.
Giải Saudi xuất hiện ba tháng sau sự kiện nhà báo Jamal Khashoggi bị sát hại. Đây là nhân vật lên tiếng chống Hoàng tử kế vị Mohammed bin Salman trên tờ Washington Post. Sau đó, ông bị giết ngay bên trong lãnh sự quán Saudi Arabia đặt tại thủ đô Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ. Hoàng tử Bil Salman bị quy kết là đã ra lệnh thủ tiêu Khashoggi.
Quốc Huy