Một phiên họp mang tính nghi thức nhằm xác nhận chiến thắng dành cho Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden bên trong trụ sở quốc hội ở Washington ngày 6/1 bất ngờ trở nên hỗn loạn và bạo lực khi những người ủng hộ Tổng thống Donald Trump ùn ùn xông vào. Việc kiểm đếm phiếu đại cử tri bị gián đoạn.
Không lâu sau khi Thượng nghị sĩ Cộng hòa bang Kentucky Mitch McConnell, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, cảnh báo các đồng nghiệp rằng nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử của họ sẽ đẩy nền dân chủ vào "vòng xoáy chết chóc", nỗi sợ hãi đã bao trùm tòa quốc hội.
Một nhóm lớn những người biểu tình ủng hộ Trump vượt qua các rào chắn và xông thẳng vào tòa nhà. Cảnh sát đã phải hộ tống Phó tổng thống Mike Pence xuống khỏi bục phát biểu và rời phòng họp, trong lúc tiếng la hét của đám đông vang vọng phía bên ngoài cánh cửa.
Tầng bên trên phòng họp Thượng viện, bên trong phòng trưng bày báo chí, các phóng viên cố nhón chân, rướn cổ để có thể nhìn rõ hơn quang cảnh lộn xộn bên ngoài.
Phóng viên vội vã lao đến phòng Thượng viện trong khi các nhân viên trợ lý hét lớn "Ra hay vào!" rồi tìm mọi cách gia cố các cánh cửa nhằm chống lại những kẻ đột nhập.
Thượng nghị sĩ Dân chủ bang Minnesota Amy Klobuchar cảnh báo các nghị sĩ khác về nguy cơ leo thang và hét lên rằng bà nghe thấy đâu đó "có tiếng súng nổ". Tâm lý lo âu ngập tràn.
Khi xác định được rằng phòng Thượng viện không thực sự an toàn, lực lượng an ninh yêu cầu các nghị sĩ rời đi.
Trong lúc các nghị sĩ và nhân viên nhốn nháo lao ra khỏi phòng, các phụ tá vơ vội những chiếc hộp chứa xác nhận của đại cử tri, đảm bảo rằng những kẻ phá hoại không thể "đánh cắp" kết quả bầu cử theo đúng nghĩa đen.
"Nếu các nhân viên của chúng tôi không giữ lấy những chiếc hộp, chúng sẽ bị thiêu rụi bởi đám đông phá hoại", Thượng nghị sĩ Dân chủ bang Oregon Jeff Merkley nói.
Qua những đường hầm của tòa quốc hội, các thượng nghị sĩ rảo bước vội vã bên cạnh cảnh sát có vũ trang hộ tống. Một thành viên trong đội ngũ an ninh của Thượng nghị sĩ McConnell nắm lấy cánh tay để đỡ ông đi. McConnell từng trải qua cơn sốt bại liệt thời thơ ấu khiến ông bước đi khập khiễng.
Không lâu sau, những người ủng hộ Tổng thống Trump đã chiếm phòng Thượng viện, đi lại giữa những chiếc bàn dài bằng gỗ gụ, thậm chí ngồi lên bệ đá cẩm thạch nơi Phó tổng thống Pence vừa mới ngồi.
Ở góc khác của tòa quốc hội, một sĩ quan cảnh sát bước lên bục phát biểu Hạ viện, thông báo cho các nghị sĩ rằng họ có thể phải khom mình, cúi đầu nấp dưới những hàng ghế.
"Chúng ta đang phải đối mặt với một nhóm người đã đột nhập vào tòa quốc hội", viên cảnh sát nói, cảnh báo các thành viên Hạ viện chuẩn bị di chuyển khỏi phòng họp. "Họ đang ở mái vòm rồi".
"Hãy gọi cho Trump", Hạ nghị sĩ Dân chủ bang Tennessee Steve Cohen hét lên.
Hạ nghị sĩ Dân chủ bang Arizona Ruben Gallego, một cựu chiến binh, nhảy lên đứng trên tay vịn một chiếc ghế và bắt đầu chỉ đạo những người khác, yêu cầu họ di chuyển nhanh chóng và bình tĩnh ra khỏi phòng họp.
Các sĩ quan cảnh sát phát mặt nạ phòng độc cho những phóng viên bên trong khu vực báo chí phía trên phòng họp trong lúc các nghị sĩ lấy mặt nạ của mình từ những chiếc hộp bạc đặt sẵn dưới ghế. Có cảnh báo về hơi cay ở khu vực mái vòm tòa quốc hội nên họ hãy sẵn sàng đeo mặt nạ phòng độc.
Căn phòng tràn ngập tiếng la hét hoảng loạn và tiếng hô hoán đeo mặt nạ. Sĩ quan cảnh sát và nhân viên tòa quốc hội liên tục yêu cầu các nghị sĩ thoát ra, trèo qua ghế và lan can để nhanh đến cửa.
Một chiếc rương gỗ được đẩy đến trước cửa chính phòng họp. Nhân viên an ninh rút súng chĩa về phía cánh cửa. Những mảnh kính vỡ rơi rải rác trên sàn.
Một tiếng nổ lớn phát ra, tất cả mọi người như dừng mọi chuyển động trong phút chốc. Rồi các nghị sĩ, nhân viên tòa nhà, các phóng viên được yêu cầu nằm xuống, núp sau những chiếc ghế tựa thấp.
Bên ngoài, đám đông quá khích "tự nhiên như ở nhà". Họ dạo quanh, quan sát các căn phòng, bao gồm cả văn phòng của Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi.
Sau 14h25, hoạt động sơ tán được nối lại, các nhà lập pháp và phóng viên nối đuôi nhau chen chúc rời khỏi phòng họp Hạ viện. Họ trèo qua ghế, chui dưới lan can, làm mọi cách để đi nhanh nhất có thể. Cảnh sát vẫn giữ súng cảnh giới.
"Mọi người ổn chứ? Bạn ổn không?" là những câu hỏi liên tục phát ra khi các thành viên quốc hội, các trợ lý và phóng viên chạy xuống cầu thang và hành lang tòa quốc hội. Chuông điện thoại báo cuộc gọi và tin nhắn liên tục vang lên.
Các thượng nghị sĩ tập trung tại một địa điểm an ninh bên trong một tòa nhà khác thuộc khu tổ hợp Capitol, song phóng viên được yêu cầu ở ngoài. Những đơn vị tác chiến của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) trang bị vũ khí hạng nặng và lá chắn nhận nhiệm vụ bảo vệ. Các thượng nghị sĩ thì thầm hỏi nhau liệu việc kiểm phiếu có tiếp tục diễn ra không và bằng cách nào.
"Những kẻ côn đồ này không thể làm chúng ta nao núng", Thượng nghị sĩ Dân chủ Tây Virginia Joe Manchin III nói. "Chúng ta sẽ kết thúc mọi thứ vào tối nay. Mọi người hãy cam kết làm mọi thứ cần thiết để hoàn thành nhiệm vụ này".
Khi màn đêm buông xuống, một thông báo phát ra trên loa khắp Đồi Capitol nói với các nghị sĩ rằng thành phố đang bị giới nghiêm. Tiếng còi hú vẫn được nghe thấy văng vẳng khắp thủ đô Washington DC.
Vũ Hoàng (Theo New York Times)