PGS.TS Đào Việt Hà, Viện Hải dương học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam thông tin về kết quả xét nghiệm mẫu cua trong vụ ngộ độc thực phẩm tại Tĩnh Gia, Thanh Hóa ngày 27/3.
Hai mẫu vật cua thu thập trong vụ ngộ độc do Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội cung cấp hôm 29/3 được Viện Hải dương học xác định đây là loài cua Quạt tên khoa học là Demania reynaudii thuộc họ Xanthidae (cua rạn Xanthid).
Các nhà khoa học đã xác định được sự có mặt của độc tố tetrodotoxin (TTX) và dẫn suất Anhydro-TTX trong cả 2 mẫu vật cua Quạt. Với hàm lượng độc tố tetrodotoxin (TTX) và dẫn suất Anhydro-TTX có trong mẫu cua, chỉ cần ăn 2 con (khoảng 50-60 g/con) đủ gây tử vong cho một người trưởng thành.
Độc tố TTX có tính bền nhiệt, bền a xít nên không bị phân hủy ở nhiệt độ cao khi nấu chín và có thể tồn tại cả trong các sản phẩm đã được chế biến (không loại bỏ chất độc), thậm chí kể cả sản phẩm cấp đông, đóng hộp.
Cua Quạt. Ảnh: Viện Hải hương học.
Theo các nghiên cứu, độc tố TTX tác động vào hệ thần kinh trung ương của người và động vật bậc cao do ức chế trao đổi ion natri trên màng tế bào thần kinh cơ, làm ngưng quá trình truyền dẫn tín hiệu thần kinh. Triệu chứng ngộ độc thường xuất hiện khoảng 30 phút sau khi ăn, bao gồm tê lưỡi, tê môi, chóng mặt, đau đầu, đau thắt vùng bụng, buồn nôn, nôn, nói khó, nuốt khó, mất cân bằng vận động (đi loạng choạng, lảo đảo)...
Trường hợp nặng, nạn nhân co giật, sùi bọt mép, hôn mê và có thể tử vong. Khi bị ngộ độc thực phẩm từ cần thực hiện theo hướng dẫn của cơ quan y tế và nhanh chóng đưa người bị ngộ độc tới các cơ quan y tế gần nhất.
Đã gây nhiều vụ ngộ độc tử vong tại Philippines, Đài Loan, Indonesia... do ăn phải loài cua này. Tại Việt Nam trước đây đã từng ghi nhận một số trường hợp ngộ độc tử vong do ăn cua Mặt quỷ Zosimus aeneus hoặc một số loài cua Quạt sống rạn san hô khác.
Cua Quạt sống dưới đáy, thường gặp trong các rạn san hô tại vùng biển nhiệt đới Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Các nghiên cứu đã xác định gần 300 loài cua Quạt sống ở biển, trong số đó một số loài chứa độc tố saxitoxin (STX) hoặc tetrodotoxin (TTX), là hai độc tố gây ngộ độc tử vong cho người nếu ăn phải.
Trước đó, hôm 27/3 một người dân sau khi ăn khoảng từ 1 đến 4 con cua biển tự đánh bắt, hai giờ sau bị mệt, buồn nôn, nôn nhiều và tê bì miệng, lưỡi, chân tay. Nạn nhân được đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa Hợp Lực, Tĩnh Gia trong tình trạng nói khó, yếu nhẹ tứ chi. Các triệu chứng ngộ độc tiếp tục tiến triển nặng, bệnh nhân không thể nói và cử động tay chân, khó thở, suy hô hấp và ngừng tuần hoàn. Bệnh nhân được chuyển lên Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng hôn mê, liệt hoàn toàn, phải dùng thuốc vận mạch, bóp bóng và đặt nội khí quản.
Bảo Ninh