DOC giữ nguyên cách tính thuế với vụ tôm

Doanh nghiệp tôm Việt Nam đang đối mặt với nhiều khó khăn.

Chủ tịch VASEP Hồ Quốc Lực cho biết Bộ Thương mại Mỹ (DOC) vừa quyết định chưa thay đổi chính sách đối xử với các bị đơn hưởng mức thuế suất riêng (bị đơn tự nguyện mục A) thuộc nền kinh tế phi thị trường trong vụ kiện chống bán phá giá tôm.

Như vậy, các doanh nghiệp tôm độc lập của Việt Nam vẫn còn cơ hội hưởng mức thuế riêng rẽ trong vụ kiện này.

Hôm 3/6, DOC đã tiến hành lấy ý kiến về việc có nên tiếp tục cho phép những doanh nghiệp là bị đơn tự nguyện thuộc các nền kinh tế phi thị trường được hưởng mức thuế riêng rẽ (separate rate) hay áp dụng chung một mức thuế cho toàn quốc (country-wide rate). Theo người đứng đầu Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản (VASEP), sau thời gian tiếp nhận văn bản giải trình của các bên liên quan, DOC quyết định tạm thời chưa thay đổi chính sách hiện hành với vụ kiện tôm. “DOC sẽ tiếp tục cân nhắc bỏ hay không bỏ cách tính thuế riêng rẽ với các bị đơn tự nguyện thuộc nền kinh tế phi thị trường. Song những thay đổi (nếu có) tạm thời chưa áp dụng với vụ kiện tôm, mà có thể sẽ bắt đầu tiến hành ở các vụ kiện bán phá giá sau này”, ông Lực nói thêm.

Theo bà Đinh Ánh Tuyết, Giám đốc Công ty Luật IDVN (đại diện cho Công ty Willkie Farr & Gallagher tại Việt Nam), nếu DOC thuận theo đề nghị của nguyên đơn và thống nhất áp dụng country-wide rate cho các doanh nghiệp thuộc nền kinh tế phi thị trường thì đây không phải là tổn thất của riêng ngành tôm mà tất cả các lĩnh vực xuất khẩu khác của Việt Nam. “Thuế country-wide đương nhiên là bất lợi, bởi DOC sẽ phải lệ thuộc hoàn toàn vào tài liệu của nguyên đơn. Các luật sư đang nỗ lực hết mình để có thể bảo vệ lý lẽ trước DOC, thuyết phục cơ quan này không thay đổi chính sách thuế, hoặc thậm chí cải thiện hơn chính sách này”, bà nói thêm.

Cũng theo bà Tuyết, chưa bao giờ DOC lại bổ sung nhiều lần và nhiều câu hỏi gửi tới các bị đơn đến như vậy. Thậm chí ở nhóm câu hỏi mục A, đã phải bổ sung đến 2-3 lần. “Khối lượng công việc đè nặng lên vai doanh nghiệp. Tất cả số hồ sơ mà mỗi bị đơn tự nguyện phải chuẩn bị cho vụ kiện có thể chứa đầy một phòng làm việc”, bà chia xẻ khó khăn với doanh nghiệp. Theo bà, việc bổ sung nhiều lần gây lúng túng cho bị đơn, song đến 14/6 vừa rồi, các doanh nghiệp đã hoàn thiện toàn bộ hồ sơ gửi sang DOC.

“DOC phải bổ sung nhiều lần như vậy, có lẽ là do vụ kiện quá phức tạp. Nếu như vụ cá basa, chỉ có duy nhất một mặt hàng filê đông lạnh và cũng chỉ có 1 bị đơn thì ở vụ tôm, có tới 6 nước bị kiện và vô số chủng loại mặt hàng khác nhau”, Chủ tịch Uỷ ban Tôm Việt Nam (VSC) Nguyễn Văn Kịch trao đổi với VnExpress.

Theo ông Kịch, dù đối mặt với rất nhiều khó khăn trong quá trình diễn ra vụ kiện, các doanh nghiệp Việt Nam nói riêng và 6 nước bị đơn nói chung cũng có được nhiều thuận lợi, mà trước hết là những tiếng nói ủng hộ mạnh mẽ từ trong lòng nước Mỹ. “Chưa bao giờ lại có một cuộc chiến gay gắt như vậy ngay trong nội bộ nước Mỹ, giữa đa số các nhà chế biến, phân phối và tiêu dùng mặt hàng tôm với thiểu số những người câu tôm ở 8 bang miền Nam. Thậm chí, họ còn phản đối vụ kiện mạnh mẽ hơn cả 6 nước bị đơn”, ông Kịch nói thêm.

Một diễn biến thuận lợi khác đó là quyết định lựa chọn thị trường thay thế của DOC. Cơ quan này đã không chấp nhận đề xuất của nguyên đơn mà chọn Bangladesh cho Việt Nam, Ấn Độ cho Trung Quốc. Các nước có nền kinh tế thị trường cũng đang đấu tranh để được chọn Canada làm thị trường so sánh. Trong đơn kiện, SSA đề nghị DOC lấy Ấn Độ làm nước thay thế cho cả Việt Nam và Ấn Độ, còn 4 nước có nền kinh tế thị trường sẽ lấy Nhật Bản làm nước để so sánh. “Nếu DOC xem xét vụ việc một cách công tâm và công bằng, thì hy vọng thuế suất đánh vào tôm Việt Nam sẽ không lớn lắm. Bởi trên thực tế, giá tôm của Bangladesh thấp hơn giá thành của Việt Nam khoảng 30-40 cent/pound”, một chuyên gia về luật của Việt Nam dự đoán.

Vào lúc này, để lấy lòng Washington, Indonesia đang tuyên bố sẽ tăng thuế với tôm nhập khẩu từ 6 nước đang phải hầu kiện chống bán phá giá tại Mỹ, sau nhiều lần doạ đóng cửa hoàn toàn với các "đối tác" này.

Song Linh