Một dự án nhà ở đang xây dựng ở phường 3, quận 8, TP HCM. |
Đa số doanh nghiệp, cho rằng quy định cấm phân lô bán nền của Nghị định 181 đã khiến cho doanh nghiệp kinh doanh bất động sản phải có nguồn vốn lớn để đầu tư, trong khi đó các ngân hàng lại cho vay rất hạn chế, nên không thể tiếp tục thực hiện dự án. Theo các doanh nghiệp, cái vướng lớn nhất hiện nay là ngân hàng đã hạn chế cho vay vốn. Nếu dự án chưa bồi thường xong, không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) thì ngân hàng không cho vay vốn. Thậm chí, dù đã có sổ đỏ nhưng ngân hàng cũng ngại cho vay vì cho rằng kinh doanh bất động sản rủi ro rất cao.
Hiệp hội bất động sản TP HCM cho biết, trong năm 2004, lượng giao dịch bất động sản giảm 28%, còn 6 tháng đầu năm 2005 con số tụt giảm đã là 68%. Các công ty kinh doanh bất động sản gặp không ít khó khăn. Lo lắng vì tiến độ của dự án, ông Nguyễn Phụng Thiều, Giám đốc Công ty địa ốc Sài Gòn Gia Định kiến nghị với Đoàn kiểm tra của Bộ Tài nguyên Môi trường, doanh nghiệp đền bù được bao nhiêu thì thành phố nên cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng cho bấy nhiêu để doanh nghiệp còn vay vốn tiếp tục đầu tư.
Theo ông Thiều, muốn khởi động lại thị trường bất động sản, tránh việc sốt ảo về giá, nên nhắm đến các dự án xây dựng nhà cho người thu nhập thấp bởi vì đây là nhu cầu chính hiện nay. Tuy nhiên, người có thu nhập 2-3 triệu/tháng có nhu cầu về nhà ở thì phải có cơ chế trả góp sao cho tương ứng với mức thu nhập trên. Nhiều doanh nghiệp cũng cho rằng, nếu một căn hộ giá khoảng 300-500 triệu thì trong vòng 5 năm người có thu nhập như trên không thể nào trả hết. Nhưng vì ngân hàng chỉ cho doanh nghiệp vay trong thời gian 5 năm, họ cũng không thể để cho người mua trả chậm hơn.
Thiếu vốn đã làm cho các dự án đầu tư bất động sản của doanh nghiệp trở nên điêu đứng. Tổng Giám đốc Công ty cổ phần đầu tư - kinh doanh nhà TP HCM Nguyễn Văn Khởi ngao ngán, để dự án như vậy mà không triển khai thì bị thu hồi, còn muốn thực hiện thì không biết lấy đâu ra vốn mà làm. Ông Khởi dẫn chứng, Công ty có một dự án xây dựng nhà ở rộng 8 ha nhưng thương lượng đền bù mất 10 năm mới xong. Khi có mặt bằng, muốn vay vốn để xây dựng thì ngân hàng lại không cho vì lý do kinh doanh bất động sản rủi ro cao. Hiện Công ty không dám làm thêm dự án nào mới, chỉ lo tiếp cho mấy dự án cũ mà cũng thấy hụt hơi.
Ông Dương Công Thuyên ở Công ty Him Lam đặt câu hỏi với Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường Đặng Hùng Võ: "Giá cả trong điều kiện bình thường là giá như thế nào"? Ông Đặng Hùng Võ cho biết, khi thảo luận thì có thể tạm hiểu, giá ở đây là mức không có sốt, bằng với giá trao đổi bình thường trong năm. Tuy nhiên, theo ông Thuyên, trong đợt đấu giá đất gần đây ở TP HCM, dù không "sốt đất" nhưng mức giá đưa ra là rất cao, như vậy có xem là bình thường hay không? Theo ông Thuyên, mức giá bình thường phải là mức đáp ứng được đại đa số nhu cầu và thu nhập của người dân. Còn như hiện nay không thể xem là bình thường, vì chỉ có thể đáp ứng được một bộ phận. Còn lại chỉ do một số kẻ đầu cơ mua đi bán lại đẩy giá đất lên cao. Riêng về chuyện tự thỏa thuận bồi thường, ông Thuyên cho rằng nhiều dự án phải mua đất 2 lần: bồi thường cho người dân và nộp thuế chuyển quyền sử dụng đất cho nhà nước. Chính vì vậy, một số dự án đầu tư nhà ở đang chững lại vì vốn quá lớn trong khi doanh nghiệp không vay được vốn.
Khi có chủ trương cấm phân lô bán nền, cơn sốt ảo và giá đất đã được khống chế. Tuy nhiên, Công ty Him Lam lại đặt vấn đề, nếu có một doanh nghiệp có vốn lớn bỏ ra mua hết các dự án nhà rồi đẩy giá lên tạo thành cơn sốt nhà như vài năm trước đây thì phải làm thế nào? Ông Võ cho biết đã đặt vấn đề này với Ủy ban Thường vụ Quốc hội để tìm cách gỡ để cho các doanh nghiệp trong nước chủ động đầu tư.
Về việc chuyển nhượng dự án, ông Võ cho rằng, trong điều kiện về vốn đầu tư khó khăn như hiện nay, chủ đầu tư cần phải liên kết các nhà đầu tư thứ cấp để cùng thực hiện dự án. Ông Võ cũng thừa nhận chính sách đối với thị trường bất động sản là chưa đồng bộ, chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ Tư pháp, Xây dựng, Tài nguyên Môi trường, Tài chính và cả chính sách về thuế. Trước mắt cần tháo nút cho các doanh nghiệp kinh doanh thị trường bất động sản và ngân hàng để thị trường này hoạt động trở lại.
Việt Hòa