Ngày 15/12, TAND TP HCM tiếp tục xét xử Đinh Ngọc Hệ (tức Út "Trọc", nguyên phó giám đốc Tổng Công ty Thái Sơn, Bộ Quốc phòng); cựu bộ trưởng Giao thông Vận tải (GTVT) Đinh La Thăng; nguyên thứ trưởng GTVT Nguyễn Hồng Trường cùng 17 bị cáo về sai phạm khi bán quyền thu phí cao tốc Trung Lương và "ăn chặn" tiền của nhà nước.
HĐXX dành thời gian xét hỏi các bị cáo là cấp dưới của Hệ về hành vi làm khống hồ sơ để tham gia mua quyền thu phí cao tốc, mua phần mềm che giấu doanh thu để chiếm đoạt tiền. Theo cáo trạng, quá trình thu phí cao tốc TP HCM - Trung Lương, Hệ chỉ đạo cấp dưới thực hiện nhiều hành vi gian dối để che giấu doanh thu, chiếm đoạt hơn 725 tỷ đồng của nhà nước.
Trả lời thẩm vấn, bị cáo Phạm Văn Diệt (Tổng giám đốc điều hành Công ty Đức Bình - một trong các công ty Đinh Ngọc Hệ thành lập) khai, sau khi mua được quyền thu phí cao tốc, ông Hệ chỉ đạo "doanh thu đang tăng cao quá, làm thế nào để giảm doanh thu". "Ban đầu ông Hệ chỉ đạo cắt giảm doanh thu, sau đó mới can thiệp bằng phần mềm vi tính Xuân Phi", Diệt nói.
Phần mềm này do Nguyễn Xuân Hiền cài đặt cho Công ty Yên Khánh. Tuy nhiên, Hiền khai bị Trần Văn Miền (Phó giám đốc Công ty Yên Khánh chi nhánh Long An, kiêm trạm trưởng Trạm Chợ Đệm) lừa, nói là gắn phần mềm này để đổi số seri cho vé, không biết mục đích là giấu doanh thu thu phí cao tốc, không tham gia bàn bạc trao đổi giải pháp để giảm doanh thu.
Trần Văn Miền khai được giao mua, quản lý và sử dụng phần mềm Xuân Phi nhằm can thiệp cắt giảm doanh thu thu phí.
Còn Ngô Bá Thắng cho biết, với vai trò là giám đốc điều hành công ty, được báo cáo số liệu doanh thu thực tế, số liệu doanh thu theo dõi bằng phần mềm ITD và số liệu doanh thu bằng phần mềm Xuân Phi. Thắng thừa nhận đã ký chứng từ duyệt chi các khoản tiền thu phí để thủ quỹ chi nhánh Long An nộp vào Công ty Yên Khánh. Tuy nhiên, nội dung nộp tiền lại ghi tên các cá nhân Đinh Thị Hiên, Vũ Thị Hoan, Tạ Đức Minh để che giấu doanh thu thực tế.
Chiều này tòa tiếp tục xét hỏi.
Năm 2014, Công ty Yên Khánh chỉ sử dụng phần mềm của Bộ GTVT cài đặt sẵn và cho nhân viên nhặt vé do các tài xế qua trạm vứt lại, để tập hợp xóa số seri, in lại vé mới có cùng số seri với các vé nhặt được. Việc này được làm thủ công.
Đến năm 2015, sau khi được báo cáo số liệu thu phí thực tế lớn hơn nhiều, việc giảm doanh thu bằng phương pháp nhặt vé thủ công không hiệu quả, Hệ chỉ đạo mua phần mềm của Công ty Xuân Phi để thay thế phần mềm của Bộ GTVT tại 4 trạm trên tuyến cao tốc. Việc này nhằm che giấu doanh thu, chiếm đoạt tiền thu phí. Đồng thời, sau khi hết thời hạn thu phí 5 năm, Công ty Yên Khánh báo cáo việc thu phí thua lỗ để tiếp tục xin gia hạn thu phí và số tiền phải nộp để mua quyền thu phí thấp hơn giá đã mua.
Kết quả điều tra xác định, doanh thu thực tế từ năm 2014 đến 2018 tại 4 trạm cao tốc là hơn 3.266 tỷ đồng, song bị Hệ và đồng phạm điều chỉnh còn hơn 2.541 tỷ, chiếm đoạt số tiền chênh lệch.
Trong vụ án này, ông Hệ và 12 người khác bị xét xử các tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Lợi dụng chức vụ quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi.
Ngoài vụ án này, ông Hệ đang phải thi hành 30 năm tù (mức cao nhất của hình phạt có thời hạn) cho hai bản án của Tòa án quân sự Trung ương và Tòa án Quân chủng Hải quân Bộ Quốc phòng về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ; Sử dụng tài liệu giả của cơ quan tổ chức và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản (vụ án về khu đất "vàng" của Bộ Quốc phòng trên đường Tôn Đức Thắng).
Liên quan vụ án, ông Thăng, Trường, Nguyễn Chí Thành (quyền vụ trưởng Tài chính, Bộ GTVT) và 4 người khác bị truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí theo khoản 3 Điều 219 BLHS 2015, mức án 10-20 năm tù.
Dương Trang