Có quá nhiều thứ để nói về du lịch Việt từ chuyện những quán ăn chặt chém du khách, bán hải sản với giá trên trời nhưng khi về nhà không dùng được, quà lưu niệm nghèo nàn...
Theo tôi, nguyên nhân chủ yếu là do cách làm du lịch của chúng ta chưa có tâm, tầm. Lấy ví dụ về lĩnh vực farmstay, chỉ cần tìm kiếm hình ảnh các farmstay ở Việt Nam và Thái Lan, bạn sẽ thấy nó khác biệt đến nhường nào. Khác biệt từ hình thức đến cách phục vụ, trải nghiệm của du khách.
Tôi đã từng ở farmstay của một người quen, ở Việt Nam, và phát bực vì hệt như mình đang xin ở nhờ nhà của một người dân trong vùng chứ không phải đi du lịch (hồi xưa có một chương trình thực tế giống như thế, người chơi là các nghệ sĩ).
Khu vực phòng ngủ, bếp núc, khu sinh hoạt chung... được thiết kế theo kiểu tay ngang, sơ sài và không chuyên nghiệp. Thậm chí, vệ sinh cũng thật có vấn đề khi khắp nơi trong farmstay là phân gà, vịt, chó...
Tôi đem vấn đề này phàn nàn với chủ, thì họ cười xuề xòa rồi bảo sẽ giảm giá cho tôi. Nhưng vấn đề không phải là bao nhiêu tiền, đôi khi du khách quan tâm trải nghiệm hơn là chuyện tiền bạc.
>> Lên Đà Lạt ở nửa tháng, tôi bỏ ý định về quê sống chậm
Mãi sau này, tôi mới biết khu farmstay đó là một hình thức đầu tư bất động sản của chị ấy mà thôi. Farmstay chỉ là ý tưởng chợt lóe lên nên không được trau chuốt, đầu tư nhiều, có sao làm vậy. Đợt rồi, chị vừa khoe chốt được khu đất đó lời rất nhiều tiền.
Khi tôi kể câu chuyện, một số bạn bè tôi có dịp trải nghiệm các khu farmstay ở Thái Lan về và nói: "Bên họ làm khác hẳn mình bởi họ làm du lịch thật, còn ở mình thì ăn xổi du lịch, ăn thật là đầu tư đất".
Tôi thấy nhận xét này không hẳn đúng nhưng chẳng sai hoàn toàn. Bạn cứ vào những hội nhóm làm homestay, farmstay trên mạng xã hội mà xem. Trong đó chẳng thấy chia sẻ kinh nghiệm, cách thức nào để phát triển du lịch cả.
Nhưng "view đẹp, bán lại sinh lời", "lô đất này hướng ra bờ suối, để càng lâu càng lời..." thì rất nhiều. Chưa kể, những cò đội lốt rủ rê mua đất đầu tư farmstay, lập làng bỏ phố về rừng, làm du lịch... nhưng thực chất là bán đất mà thôi.
Tôi chỉ nói về một khía cạnh nhỏ trong du lịch để thấy hầu như cách làm của chúng ta đang có vấn đề. Ai cũng chăm chăm vì một lợi ích sâu xa nào đó cho bản thân mà quên đi hành động của mình vô tình ảnh hưởng đến cái chung.
Bảo Lê
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.