Dev Patel sinh ngày 23/4 năm 1990 ở vùng ngoại ô London (Anh), có bố là người Anh và mẹ người Ấn Độ. Theo EW, từ khi còn ngồi ở ghế nhà trường, Dev Patel đã đóng kịch và được nhìn có nhiều tiềm năng. Sớm thấy tài năng nghệ thuật của Dev Patel, cha mẹ anh định hướng tương lai phù hợp cho con. Sau khi đọc thông báo tuyển dụng diễn viên cho phim truyền hình Skins, mẹ Dev Patel quyết định cho con bỏ thi ở trung học để đi thử vai. Vượt qua hai vòng tuyển chọn, Dev được lựa vào phim. Ở tuổi 16, anh bước vào nghề diễn chuyên nghiệp.
18 tuổi, nổi danh với Triệu phú khu ổ chuột
Loạt Skins vốn xoay quanh cuộc sống của một nhóm bạn ở độ tuổi thiếu niên. Trong phim, Dev Patel vào vai Anwar Kharral, một cậu bé Hồi giáo Pakistan sống ở Anh. Sau buổi thử vai, nhà biên kịch của phim sửa lại nhân vật dựa trên một phần tính cách đời thực của Dev Patel. Dù bỡ ngỡ và gặp nhiều khó khăn, Dev Patel nỗ lực hết mình để hoàn thành vai diễn. Mùa đầu tiên của Skins lên sóng vào tháng một năm 2007, Dev Patel góp mặt trong 18 tập của toàn loạt. Vai diễn trong mùa thứ hai mang lại cho anh cúp vàng tại giải thưởng truyền hình của Viện Hàn lâm Anh.
Thành công nhất định ở màn ảnh nhỏ khiến Dev Patel được chú ý. Trên Independent, đạo diễn Danny Boyle kể hồi 2007, ông đang tìm kiếm một gương mặt “đường phố” cho dự án Slumdog Millionaire (Triệu phú khu ổ chuột) trong khi các diễn viên hàng đầu của Bollywood phần lớn đều mang thần thái anh hùng. Cô con gái 17 tuổi của ông đã giới thiệu cho bố mình loạt phim truyền hình Skins. Dev Patel nhờ đó lọt vào “tầm ngắm” của đạo diễn nổi tiếng.
Sau năm vòng tuyển chọn, anh có được vai diễn điện ảnh đầu tay. Trong phim, Dev Patel vào vai Jamal Malik, một người chơi trong chương trình Ai là triệu phú? phiên bản Ấn Độ. Jamal sắp bước đến câu hỏi cuối cùng và có cơ hội sở hữu 20 triệu rupee tiền thưởng thì chương trình hết thời lượng phát sóng, buộc anh phải chơi tiếp trong tập sau. Nghi ngờ Jamal gian lận, cảnh sát đã bắt giữ anh và tiến hành điều tra. Anh giải thích mình biết được đáp án của các câu hỏi trong chương trình vì chúng gắn liền với những bi kịch mà anh từng trải qua. Từ đây, hồi ức bi thương của một cậu bé xuất thân từ khu ổ chuột ở Mumbai được thuật lại đầy xúc động.
Triệu phú khu ổ chuột công chiếu tại Mỹ vào cuối năm 2008 và khởi chiếu ở Anh, Ấn Độ... cùng nhiều quốc gia khác vào đầu năm 2009. Chỉ với kinh phí sản xuất 15 triệu USD, tác phẩm thu về gần 378 triệu USD trên toàn cầu, đồng thời nhận được tám tượng vàng Oscar.
Diễn xuất chân thực, khuôn mặt ăn hình của Dev Patel không chỉ lấy nước mắt khán giả mà còn được giới phê bình đánh giá cao. Nhà phê bình Christopher Tookey của The Daily Mail nhận định Dev Patel đã có "màn hóa thân vượt trội". Trong khi đó, Derek Malcolm từ Evening Standard cho rằng đây là "một cuộc nhập vai gai góc và xuất thần của diễn viên gốc Ấn đến từ London". Trang Telegraph khen: "Phim sẽ bớt cảm động một nửa nếu không có Dev Patel thủ vai".
Nam diễn viên sau đó nhận đề cử “Nam chính xuất sắc” của giải BAFTA và giành được cúp vàng ở cùng hạng mục trong lễ trao giải Black Reel. Bên cạnh đó, anh được vinh danh ở giải Phim độc lập nước Anh với cúp vàng “Diễn viên triển vọng”. Nhờ Triệu phú khu ổ chuột, ngôi sao mới chớm tuổi trưởng thành đã mở ra cánh cửa rộng lớn cho mình ở kinh đô điện ảnh.
26 tuổi, nhận đề cử Oscar đầu tiên với Lion
Sau vai diễn gây tiếng vang trong phim của Danny Boyle, Dev Patel tham gia vào tác phẩm hành động pha kỳ ảo The Last Airbender (2010) của đạo diễn tài năng M. Night Shyamalan. Tuy nhiên, tác phẩm này đánh dấu bước thụt lùi lớn của cả hai khi nhận nhiều phản hồi tiêu cực. Thậm chí, The Last Airbender đoạt cúp “Phim tệ nhất năm” của giải Golden Schmoes còn Dev Patel được đề cử giải Mâm Xôi Vàng ở hạng mục “Nam diễn viên phụ tệ nhất”. Trong các tác phẩm tiếp theo của mình, Dev Patel hầu như chỉ đóng vai phụ và chưa thực sự nổi bật.
Cho đến khi Lion ra mắt năm ngoái, Dev Patel một lần nữa trở lại với hào quang từng xác lập được ở vai diễn điện ảnh đầu đời. Lion là phim tiểu sử dựa trên câu chuyện có thật của Saroo Brierley, người đã tìm thấy cha mẹ ruột sau 25 năm nhờ vào ứng dụng Google Earth. Trong phim, Dev Patel vào vai Saroo khi trưởng thành. Lúc này, anh là một thanh niên thành đạt và chuyển đến Melbourne học ngành quản lý khách sạn. Dù cuộc sổng đã ổn định, Saroo vẫn luôn khao khát tìm lại bố mẹ thất lạc của mình. Thông qua những ký ức còn sót lại, anh sử dụng Google Earth để tiến hành cuộc tìm kiếm trong nhiều năm ròng.
Để chuẩn bị cho vai diễn, Dev Patel phải tăng cân đồng thời luyện nói giọng Anh và Australia suốt nhiều tháng. Bằng lối diễn giàu cảm xúc và tinh tế, Dev Patel thể hiện trọn vẹn hình ảnh một đứa con lạc lõng giữa đời. Ánh mắt anh luôn in hằn những ám ảnh tuổi thơ và niềm tin mãnh liệt vào ngày đoàn tụ. Hành trình ấy gây xúc động mạnh bởi sự chuyển tải tâm lý nhân vật chân thực của Dev Patel. Hollywood vốn từng bị phàn nàn vì có ít vai diễn cho các diễn viên nước ngoài, và giờ đây Dev Patel đã có được một nhân vật phù hợp, chạm đến trái tim khán giả.
Lion giúp Dev Patel nhận hàng loạt đề cử của các giải thưởng điện ảnh từ nhỏ đến lớn, trong đó có một đề cử Oscar cho hạng mục “Nam diễn viên phụ xuất sắc”. Đây cũng chính là đề cử Oscar đầu tiên trong sự nghiệp diễn xuất 11 năm của anh. Trước đó, không được gọi tên ở lễ trao giải Quả Cầu Vàng 2017 nhưng chàng trai gốc Ấn đã được vinh danh “Nam diễn viên phụ xuất sắc” tại giải BAFTA 2017.
Ở tuổi 26, Dev Patel đã đạt được thành công chắc chắn trên con đường diễn xuất. Từ Triệu phú khu ổ chuột cho đến Lion, anh cho thấy diễn xuất ngày càng chín muồi.
Dương Kinh