Luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành quy định người dân trúng thưởng sẽ phải nộp thuế với phần thu nhập vượt trên 10 triệu đồng. Thuế này áp dụng cho từng lần trúng thưởng, tỷ lệ tính thuế là 10%.
Góp ý về dự án Luật thuế thu nhập cá nhân sửa đổi, UBND tỉnh Trà Vinh đề nghị điều chỉnh ngưỡng chịu thuế từ 10 triệu thành 20 triệu đồng. Tức là, thu nhập chịu thuế từ trúng thưởng là khoản tiền vượt trên 20 triệu đồng. Ví dụ tiền trúng thưởng 21 triệu đồng thì khoản chịu thuế là một triệu đồng.
Cùng với đó, tỉnh này cũng đề xuất nâng ngưỡng chịu thuế với thu nhập từ bản quyền, nhượng quyền thương mại, thừa kế, quà tặng lên 20 triệu đồng, thay vì mức 10 triệu đang áp dụng.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính không đồng ý nâng ngưỡng thu nhập chịu thuế từ các khoản thu nhập trên. Theo cơ quan soạn thảo, việc này phù hợp với Nghị quyết của Bộ Chính trị về chủ trương cơ cấu lại ngân sách nhà nước, mở rộng cơ sở thu để bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững.
Thu nhập từ trúng thưởng là các khoản tiền, hiện vật nhận được do các công ty xổ số phát hành trả thưởng, người bán trả khuyến mãi. Các khoản trúng thưởng khi tham gia cá cược, đặt cược hợp pháp hoặc tham gia trò chơi, cuộc thi cũng được coi là thu nhập chịu thuế.
Trong đó, khoản trúng thưởng từ các công ty xổ số chi trả mỗi năm lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng. Chẳng hạn, Vietlott đã tìm ra hơn 23,4 triệu vé trúng thưởng và chi trả hơn 4.260 tỷ đồng cho người trúng thưởng trong năm 2024.
Hay Công ty Xổ số kiến thiết TP HCM có số tiền trả thưởng năm ngoái gần 6.428 tỷ đồng. Trong đó đại lý trả gần 4.955 tỷ đồng cho cả vé số truyền thống và vé số cào. Tương tự, Xổ số kiến thiết Long An có doanh số phát hành 6.450 tỷ đồng, chi phí trả thưởng chiếm gần một nửa, hơn 3.170 tỷ đồng.
Trước đó, nhà điều hành từng tính sửa cách tính thuế thu nhập với các khoản trúng thưởng. Năm 2023, tại dự thảo sửa đổi Luật thuế thu nhập cá nhân, Bộ Tài chính, Tư pháp đề xuất đánh thuế lũy tiến với thu nhập này. Họ cho rằng tỷ lệ đóng thuế ở Việt Nam cố định 10% là "quá thấp so với các nước".
Cụ thể, tại Mỹ, thu nhập từ trúng xổ số ròng được coi là thu nhập chịu thuế thông thường. Vì vậy, người Mỹ phải nộp mức thuế suất ban đầu là 25%, phần còn lại được bổ sung khi quyết toán thuế theo biểu lũy tiến, với mức thuế suất cao nhất 37%.
Romania cũng áp mức thuế suất thu nhập cá nhân 25%, Ba Lan 10%, Italy 6%. Còn Hy Lạp quy định áp thuế thu nhập với tiền thưởng từ các trò chơi xổ số, các trò chơi ngẫu nhiên, cá cược bóng đá là 10%. Tại Philippines, người trúng thưởng với mức thưởng dưới 10.000 Peso áp dụng mức thuế lũy tiến, trên mức này bị tính thuế 20%. Ở Ấn Độ, tiền nhận được từ trúng xổ số, trò chơi truyền hình, câu đố ô chữ, đua ngựa có thể lên tới 35,53%, tùy thuộc vào loại thuế thu nhập.
Tuy nhiên, một số nước áp mức thuế với tiền trúng thưởng bằng hoặc thấp hơn Việt Nam như Ba Lan, Hy Lạp là 10%, Italy là 6%. Canada không thu thuế người trúng thưởng xổ số.
Phương Dung