Theo thông báo ngày 25/3 của Văn phòng Chính phủ về các giải pháp tháo gỡ khó khăn trong bối cảnh tác động của Covid-19, Chính phủ cho biết sẽ đề xuất Bộ Chính trị, Quốc hội cho phép chuyển hình thức đầu tư của 8 dự án cao tốc Bắc Nam và dự án cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ từ hình thức đầu tư đối tác công tư (PPP) sang đầu tư công.
Chính phủ cũng kiến nghị bố trí vốn cho dự án cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ và dự án cải tạo đường cất hạ cánh và đường lăn của hai cảng hàng không quốc tế Nội Bài, Tân Sơn Nhất. Các dự án này được kiến nghị cho phép áp dụng hình thức chỉ định thầu khi triển khai.
Đầu tháng 3, Bộ Giao thông Vận tải đã đề xuất hai phương án chuyển đổi hình thức đầu tư các dự án cao tốc Bắc Nam. Phương án 1 là đầu tư công đối với 3 dự án cấp bách (đoạn Mai Sơn - quốc lộ 45 dài 63 km, quốc lộ 45 - Nghi Sơn dài 43km và Phan Thiết - Dầu Giây dài 99 km) với kinh phí hơn 29.490 tỷ đồng.
Bộ Giao thông Vận tải đánh giá 3 dự án này cần đầu tư sớm để đảm bảo tính kết nối liên tục của tuyến cao tốc, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và phù hợp với khả năng cân đối nguồn lực.
Cao tốc La Sơn - Túy Loan nằm trên tuyến cao tốc Bắc Nam. Ảnh: Võ Thạnh.
Phương án 2 là chuyển đổi đầu tư công 8 dự án cao tốc, sau khi hoàn thành sẽ nhượng quyền khai thác để thu hồi vốn nộp ngân sách nhà nước. Trong đó, Chính phủ sẽ sử dụng nguồn vốn 29.490 tỷ đồng để đầu tư trước 3 dự án cấp bách. 5 dự án còn lại cần 44.490 tỷ đồng sẽ được cân đối trong kế hoạch vốn giai đoạn 2021- 2025.
Góp ý đề xuất này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng việc chuyển đổi một số dự án trọng điểm từ hình thức đầu tư công tư (PPP) sang đầu tư công là cần thiết, nhằm thúc đẩy tiến độ và giải ngân vốn năm 2020.
Ngoài ra, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị xem xét chọn nhà thầu theo hình thức chỉ định thầu để đẩy nhanh tiến độ các dự án. Việc chỉ định thầu cần theo nguyên tắc là doanh nghiệp phải có năng lực tài chính, máy móc, nhân lực thi công và kinh nghiệm triển khai các dự án tương tự.
Dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam là công trình quan trọng quốc gia ưu tiên đầu tư trong giai đoạn 2017-2020, trong đó có 3 dự án đầu tư công, 8 dự án theo hình đối tác công tư (PPP), loại hợp đồng BOT.
8 dự án được Quốc hội quyết định đầu tư theo hình thức PPP là Diễn Châu - Bãi Vọt, Nghi Sơn - Diễn Châu, Mai Sơn - quốc lộ 45, quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây.
Năm 2019, Bộ Giao thông Vận tải đã sơ tuyển các nhà đầu tư quốc tế cho 8 dự án cao tốc này. Tuy nhiên, sau đó lại hủy kết quả sơ tuyển do "số lượng nhà đầu tư vượt qua sơ tuyển không nhiều, tính cạnh tranh không cao". Cuối năm 2019, Bộ Giao thông Vận tải lại sơ tuyển các nhà đầu tư trong nước cho các dự án, đang thẩm định kết quả sơ tuyến.