- Ngày mai, khoảng một triệu thí sinh sẽ thi tốt nghiệp THPT đợt 1 trong bối cảnh Covid-19 bùng phát mạnh ở phía nam. Ông đánh giá thế nào về sự chuẩn bị của các địa phương cho kỳ thi này?
- Để đảm bảo kỳ thi diễn ra an toàn, nghiêm túc, ngày 16/4, Thủ tướng đã ban hành chỉ thị về việc tăng cường chỉ đạo kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh năm 2021. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã ban hành các văn bản chỉ đạo, quy chế, hướng dẫn, triển khai kế hoạch tổ chức kỳ thi; xây dựng và công bố đề thi tham khảo làm cơ sở cho việc ôn tập của học sinh.
Công tác tập huấn, phổ biến quy chế thi, hướng dẫn nghiệp vụ coi thi, chấm thi, thanh tra được thực hiện theo từng giai đoạn chặt chẽ. Trong đó, tập huấn online được áp dụng triệt để, đánh giá kết quả sau tập huấn, để đảm bảo chỉ có người hoàn thành được các bài kiểm tra mới được tham gia kỳ thi.
Các phương án, kịch bản đảm bảo kỳ thi an toàn, khách quan đã được Bộ xây dựng từ rất sớm và điều chỉnh linh hoạt theo diễn biến của dịch. Năm nay, vai trò chủ động, sự linh hoạt của các địa phương đã được thể hiện rõ nét trong các quyết định về phương án tổ chức kỳ thi trên địa bàn. Điều này đã giúp cho học sinh, phụ huynh yên tâm hơn.
Những ngày qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức 6 đoàn kiểm tra công tác chuẩn bị cho kỳ thi ở nhiều địa phương. Tôi đánh giá các tỉnh, thành đã chủ động hơn do có kinh nghiệm từ năm trước. Hầu hết đã ban hành chỉ thị về việc tổ chức kỳ thi, thành lập ban chỉ đạo thi cấp tỉnh, cấp huyện do chủ tịch hoặc phó chủ tịch UBND cấp tỉnh, cấp huyện làm trưởng ban.
Các địa phương đã chuẩn bị đầy đủ điều kiện về nhân lực, cơ sở vật chất, trang thiết bị để tổ chức kỳ thi; bảo đảm quy định phòng dịch, vệ sinh, an toàn thực phẩm, an ninh, trật tự, đồng thời tạo điều kiện về đi lại, ăn nghỉ cho thí sinh và người thân. Nhiều địa phương có các hình thức hỗ trợ về đi lại, ăn ở cho học sinh ở xa, có hoàn cảnh khó khăn, theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng "không để thí sinh nào phải bỏ thi vì gặp khó khăn về điều kiện kinh tế hay đi lại".
- Vậy Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo và các địa phương linh hoạt thực hiện các biện pháp nào để đảm bảo an toàn cho thí sinh và người tham gia?
- Ngày 17/6, Bộ ban hành công văn tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021 trong bối cảnh Covid-19, trong đó thông báo tổ chức đợt thi thứ 2 cho thí sinh không thể tham dự kỳ thi vào các ngày 7-8/7 do Covid-19. Bộ sẽ quyết định thời gian tổ chức thi kỳ đợt 2 và ban hành hướng dẫn trên cơ sở đề nghị của Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố.
Từ công văn trên, các địa phương đã chủ động rà soát, thống kê số học sinh diện F0, F1, F2 và lên phương án tổ chức các đợt thi. Một số địa phương quyết định vẫn cho học sinh F1, F2 thi cùng một đợt tại các điểm thi riêng và đảm bảo các biện pháp an toàn. Các địa phương khác lại quyết định tổ chức đợt 2 cho các thí sinh diện F1, F2. Sự linh hoạt còn thể hiện ở chỗ có thể cho học sinh F2 dự thi đợt 1 nếu các em có nguyện vọng và được trải qua các vòng xét nghiệm.
Ngoài ra, các địa phương đều bố trí điểm thi và phòng thi dự phòng để sử dụng khi cần thiết, bố trí tối thiểu hai cán bộ y tế (trước chỉ một) ở mỗi điểm thi và huy động lực lượng làm công tác ứng trực để xử lý tình huống đột xuất.
Rất nhiều tỉnh, thành đã xét nghiệm Covid-19 cho toàn bộ thí sinh, cán bộ, giáo viên làm thi. Một số địa phương còn ưu tiên tiêm vaccine. Nhiều giải pháp về phân luồng, phân tuyến nhằm siết chặt an toàn trường thi cũng đã được chuẩn bị. Chính vì vậy, dù dịch bệnh diễn biến phức tạp, học sinh và cán bộ làm thi có thể yên tâm để bước vào kỳ thi quan trọng này.
- Do ảnh hưởng của Covid-19, thí sinh thi năm nay phải trải qua nhiều đợt học online suốt năm lớp 11 và 12. Đề thi sẽ ra sao trong bối cảnh như vậy?
- Những học sinh tham gia kỳ thi năm nay đã trải qua hai năm học chịu tác động của dịch bệnh. Để đảm bảo phù hợp với tình hình năm học, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo xây dựng đề thi phù hợp với lứa học sinh này.
Cuối tháng 3, Bộ đã xây dựng và công bố đề thi tham khảo các môn thi, qua đó giúp các nhà trường, giáo viên, học sinh có định hướng phù hợp trong dạy, học, ôn tập để chuẩn bị tham gia kỳ thi. Đề đã có sự cân đối, tính toán tới hai năm học bị gián đoạn do Covid-19.
Cụ thể nội dung đề thi nằm trong chương trình THPT, chủ yếu là lớp 12. Nội dung kiến thức được giảm tải do tác động của Covid-19 (năm học 2019-2020 và 2020-2021) không được đưa vào đề thi tham khảo năm nay. Tinh thần và định hướng này tiếp tục được thể hiện trong đề thi chính thức của hai đợt thi tới đây.
- Nhiều địa phương vẫn còn đợt thi thứ 2, ông đề nghị gì với các địa phương - nơi sẽ chịu trách nhiệm toàn diện tổ chức kỳ thi này?
- Thời gian qua, các địa phương đã vào cuộc rất quyết liệt và quyết tâm để chuẩn bị điều kiện thuận lợi nhất cho tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021. Các đoàn kiểm tra của Ban chỉ đạo quốc gia đã ghi nhận và đánh giá cao sự chuẩn bị này. Tuy nhiên, thi cử là việc không thể chủ quan, đặc biệt kỳ thi lại được tổ chức trong bối cảnh dịch bệnh thì càng không thể lơ là, mất cảnh giác. Bất cứ một sai sót nào cũng có thể ảnh hướng tới toàn bộ nỗ lực chung.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đề nghị các địa phương tiếp tục phổ biến thí sinh, người tham gia tổ chức thi nghiêm túc chấp hành quy định về phòng, chống dịch; nắm chắc diễn biến dịch, lường trước tình huống phát sinh, bình tĩnh xử lý, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho thí sinh và những người tham gia tổ chức thi.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã xây dựng kế hoạch và chuẩn bị các điều kiện để tổ chức đợt 2 của kỳ thi trên cơ sở đề nghị của các địa phương. Bộ đề nghị các địa phương ngoài cập nhật đầy đủ tình hình thí sinh sẽ tham dự đợt thi thứ 2, cũng sẽ tiếp tục chuẩn bị các điều kiện tốt nhất để tổ chức kỳ thi đợt 2, đảm bảo an toàn, nghiêm túc khách quan và công bằng.
- Thứ trưởng nhắn nhủ gì tới thí sinh và cán bộ làm thi năm nay?
- Trước hết, tôi gửi lời cảm ơn thí sinh, cán bộ, giáo viên, nhân viên sẽ tham gia kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021 về những nỗ lực suốt thời gian qua để chuẩn bị tâm thế, điều kiện tốt nhất cho kỳ thi. Đây là năm thứ hai chúng ta bước vào một kỳ thi với những vất vả khách quan, nhưng cũng cho thấy khó khăn có thể vượt qua nếu chúng ta có sự chuẩn bị tốt, có quyết tâm cao và kinh nghiệm ứng phó.
Với thí sinh, tôi mong các em bình tĩnh, tự tin bước vào kỳ thi, thể hiện được tốt nhất bản thân. Đây là kỳ thi cuối cùng ở bậc phổ thông, vì vậy các em đừng bỏ lỡ cơ hội thể hiện những gì tốt nhất đã được học tập, rèn luyện suốt 12 năm qua.
Với những em còn đang chờ để thi đợt 2, tôi mong các em yên tâm, không lo lắng. Kỳ thi đợt 2 sẽ được tổ chức trong điều kiện thuận lợi, đảm bảo mọi điều kiện và công bằng cho các em. Bộ cũng sẽ triển khai phương án xét tuyển sinh đại học bằng kết quả thi tốt nghiệp THPT trong một lần, sau hai đợt thi. Như vậy, thí sinh thi đợt 1 và đợt 2 sẽ có cơ hội ngang nhau.
Với các cán bộ, giáo viên, nhân viên tham gia kỳ thi, chúng ta hãy nhận phần khó về mình để học sinh có được điều kiện tham gia kỳ thi tốt nhất. Trong mọi trường hợp, nếu có thể xử lý tình huống theo cách nhân văn nhất, tôi mong các thầy cô sẽ làm để đảm bảo không có sự thiệt thòi nào cho học sinh.
Cuối cùng mong mỏi lớn nhất của tôi, cũng như của những người tham gia tổ chức kỳ thi, là chúng ta sẽ có kỳ thi thực sự an toàn, nghiêm túc và nhân văn.