Ngày 4/1, Thứ trưởng Tài nguyên và Môi trường Võ Tuấn Nhân cho hay nội dung trên được nêu trong văn bản của Bộ gửi UBND các tỉnh, thành về việc tăng cường kiểm soát ô nhiễm không khí, xử lý triệt để các điểm nóng về ô nhiễm bụi, khí thải.
Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, thời gian gần đây, mức độ ô nhiễm không khí tại một số đô thị lớn, đặc biệt là TP Hà Nội và TP HCM xu hướng gia tăng đã gây ảnh hưởng đến sức khoẻ cộng đồng và các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội. Nguyên nhân chính do bụi, khí thải từ các phương tiện giao thông, hoạt động xây dựng, hoạt động công nghiệp với lượng thải lớn và chưa được kiểm soát hiệu quả kết hợp với yếu tố thời tiết bất lợi (nghịch nhiệt) trong giai đoạn giao mùa.
"Chúng tôi đưa ra đề nghị trên để các địa phương nghiên cứu, xây dựng lộ trình thích hợp khi ban hành quy chuẩn. Trước mắt là vận động người dân tự giác bỏ các loại xe cũ, lạc hậu", Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân nói.
Thời gian tới, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ cùng các bộ ngành liên quan, địa phương xây dựng, ban hành hệ thống quy chuẩn về khí thải để từ đó có phương án thực thi cụ thể việc loại bỏ phương tiện cơ giới cũ nát.
Ùn tắc trên đường Nguyễn Trãi (TP Hà Nội) tháng 5/2020. Ảnh: Ngọc Thành
Chuyên gia giao thông Vũ Thị Vinh nói việc thu hồi các phương tiện cũ, lạc hậu là cần thiết trong bối cảnh ô nhiễm không khí, tuy nhiên, cơ quan quản lý cần đưa ra hệ thống quy chuẩn để xác định mức phát thải cụ thể, tránh gây hoang mang cho người dân.
"Khi đã có quy chuẩn, chính quyền cần tổ chức hệ thống kiểm tra thường xuyên và có phương án hỗ trợ để người dân chuyển đổi phương tiện thì quy định mới có thể đi vào cuộc sống", chuyên gia Vũ Thị Vinh đề xuất.
Ngoài ra, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đề nghị Hà Nội và TP HCM khuyến khích người dân sử dụng phương tiện giao thông công cộng, giảm phương tiện cá nhân; điều tiết, phân luồng giao thông hợp lý để hạn chế tình trạng ùn tắc kéo dài..
Hai thành phố cũng cần triển khai ngay việc hỗ trợ các hộ gia đình, hộ kinh doanh nhỏ hạn chế, tiến tới không sử dụng than, than tổ ong gây ô nhiễm môi trường trong sinh hoạt.
Hà Nội hiện có hơn 5,7 triệu xe máy (trong đó có khoảng 2,5 triệu xe máy cũ, đăng ký trước năm 2000) và trên 730.000 ôtô, chưa kể các phương tiện từ ngoại tỉnh thường xuyên tham gia giao thông trên địa bàn thành phố. Tuy nhiên, hiện chưa có văn bản nào quy định về niên hạn sử dụng xe môtô, xe gắn máy.
Năm 2017, khi xây dựng đề án quản lý phương tiện cá nhân, thành phố đã lấy ý kiến việc thu hồi xe máy cũ nát trong giai đoạn 2017-2020. Nội dung này đã được bỏ ra khi đề án trình HĐND TP tại kỳ họp giữa năm 2017.