Đậu phụ thối - từ món ăn bỏ đi đến đặc sản của Đài Loan

Khi dạo bước qua những con phố ở quận Xinyi, thành phố Đài Bắc, du khách rất dễ ngửi thấy mùi hăng nồng của món đậu phụ thối, tỏa ra từ các nhà hàng. Một trong những nhà hàng nổi tiếng nhất ở Đài Bắc là Nhà đậu phụ Dai. Wu Hsu Pi-ying, khoảng 70 tuổi, đã điều hành nhà hàng truyền thống này suốt 30 năm. Cùng với công thức lên men gia truyền, bà có thể làm ra 10 món đậu phụ thối khác nhau.

Theo truyền thuyết, đậu phụ thối được làm ra ở Trung Quốc từ hàng trăm năm trước, khi một người bán đậu mở những thùng hàng thừa của mình và phát hiện chúng đã bị lên men. Người đàn ông lấy hết can đảm để ăn thử món đậu thiu và cảm thấy rất ngon. Sau đó, ông bắt đầu bày bán đậu lên men này và món ăn nhanh chóng trở nên phổ biến. Thái hậu Từ Hy còn thêm đậu phụ thối vào danh sách những món ăn trong cung nhà Thanh lúc bấy giờ.

Đậu phụ thối du nhập vào Đài Loan trong thời kỳ nội chiến Trung Quốc. Hiện nay, món này có mặt ở nhiều quốc gia châu Á với các phiên bản khác nhau. Tuy nhiên, chỉ có ở Đài Loan, đậu phụ thối mới được yêu thích đến vậy. Ở những khu chợ đêm trên đảo, đậu phụ thối chiên, tẩm ướp nhiều loại hương vị khác nhau, được bày bán phổ biến ở các quầy hàng.

Một trong những khu chợ lớn nhất ở Đài Bắc, chợ đêm Shilin, đậu phụ thối được chế biến thành các món chiên, om, hấp và xiên qua cùng khoai tây và rau củ. Phía đông của vườn bách thú Đài Bắc, khu phố cổ Shenkeng là điểm tập trung của món đậu phụ thối. Ở đây có nhiều quầy hàng rong bán món đậu sốt cay đóng hộp hay cả đậu phụ vị kem. Các nhà hàng bán đậu phụ thối như một món ăn kèm hoặc bán chung với tiết canh vịt.

Khác với các khu chợ đêm, nhà hàng Dai bán món ăn này với cách chế biến độc đáo. Đậu phụ ướp lạnh và thêm bột rong biển, hành lá, nước sốt nâu. Để tăng sức hấp dẫn cho món ăn, thực đơn của nhà Dai còn phục vụ kèm súp Tứ Xuyên, thịt xào cùng rau cải muối. Đây là sự kết hợp mới do nhà bà Wu Hsu Pi-ying nghĩ ra. "Tôi thích đậu phụ thối từ khi tôi còn nhỏ, tuy nhiên tôi chỉ thích ăn loại có mùi đủ nồng", bà Wu chia sẻ.

Hiện nay, gia đình bà Wu vẫn kinh doanh theo hộ gia đình. Con trai và con dâu của bà phụ giúp làm đậu phụ và phục vụ khách hàng. Còn em trai của bà sẽ đảm nhiệm khâu ép đậu. Bà Wu, người lưu giữ công thức gia truyền làm món đậu hũ thối bằng tay. 

Những người yêu thích đậu phụ thối cho biết, nếu bạn không để ý đến mùi hôi, món ăn này thực sự rất ngon, chúng không hề giống với các loại pho mát lên men. Đối với người Đài Loan, đậu phụ thối có nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Chúng không chỉ có lợi cho đường tiêu hóa mà còn giúp điều trị những cơn cảm lạnh.

Theo các nghiên cứu gần đây, ăn đậu phụ thối còn giúp làm giảm nguy cơ loãng xương, ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt và ung thư vú. Đặc biệt, một loại đậu phụ thối lên men xanh còn có thể giúp da mềm và mịn hơn. Tuy nhiên, chúng có mùi rất khó chịu, có thể lưu lại trong khoảng 7 giờ sau khi thoa.

Lan Hương (Theo BBC)

• Món đậu phụ thối của người Đài Loan khiến khách Tây nín thở
• Đậu phụ thối hỏa cung điện trứ danh Trung Quốc