Theo PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn, Chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật ống tiêu hóa, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là một bệnh lý tiêu hóa khá phổ biến, thường phát triển âm thầm và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện, điều trị sớm.
Những triệu chứng của GERD có thể dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác, do đó nhận biết sớm triệu chứng là yếu tố quan trọng để kiểm soát bệnh.
Dưới đây là những dấu hiệu và triệu chứng phổ biến của GERD:
Ợ nóng (heartburn)
Ợ nóng là triệu chứng nổi bật nhất của bệnh trào ngược dạ dày. Đây là cảm giác nóng rát ở phần trên của bụng, kéo dài từ dạ dày lên thực quản và thậm chí đến vùng cổ họng. Triệu chứng này thường xuất hiện sau khi ăn, đặc biệt là sau ăn những thực phẩm có tính axit cao hoặc thức ăn cay, chiên xào, nhiều dầu mỡ. Nằm ngay sau khi ăn cũng làm tăng nguy cơ bị ợ nóng.
Ợ nóng thường xuất hiện rõ nhất vào buổi tối, khi cơ thể nằm nghiêng hoặc nằm ngang. Triệu chứng có thể kéo dài từ vài phút đến vài giờ, gây khó chịu, đôi khi dẫn đến mất ngủ. Đặc biệt, ợ nóng cũng có thể gây ảnh hưởng đến công việc và sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.
Ợ chua
Ợ chua là một triệu chứng khác của GERD, xuất hiện khi dịch vị axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản, sau đó lên đến họng và miệng, tạo cảm giác chua hoặc đắng trong miệng. Triệu chứng này có thể xuất hiện ngay cả khi không ăn uống và thường tệ hơn khi người bệnh cúi xuống, nâng đồ vật nặng hoặc nằm ngủ.
Việc cảm nhận vị chua hoặc đắng này không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm hỏng men răng nếu tình trạng kéo dài, dẫn đến các vấn đề về sức khỏe răng miệng.
Đau ngực
Nhiều người bệnh GERD thường cảm thấy đau ngực, đặc biệt ở vùng giữa ngực, có thể nhầm lẫn với triệu chứng của bệnh tim.
Triệu chứng đau này thường liên quan đến việc axit từ dạ dày trào ngược và gây kích thích niêm mạc thực quản. Cảm giác đau có thể kéo dài, gây lo lắng cho người bệnh. Điều quan trọng là đau ngực do GERD thường xuất hiện sau khi ăn hoặc khi nằm, khác với cơn đau tim điển hình.
Khó nuốt (dysphagia)
Khó nuốt là một triệu chứng nghiêm trọng hơn của GERD, thường xuất hiện khi bệnh đã tiến triển trong thời gian dài mà không được điều trị. Tình trạng này xảy ra do thực quản bị viêm nhiễm, hẹp lại hoặc có vết loét, khiến việc nuốt thức ăn trở nên khó khăn và đau đớn. Cảm giác đau hoặc vướng ở cổ họng khi nuốt có thể là dấu hiệu của tổn thương thực quản cần được kiểm tra kỹ lưỡng.
Ho khan, khàn tiếng và viêm họng mạn tính
Khi axit từ dạ dày trào ngược lên, không chỉ ảnh hưởng đến thực quản mà còn có thể gây kích thích cổ họng và dây thanh quản. Điều này có thể dẫn đến ho khan dai dẳng, khàn tiếng hoặc viêm họng mạn tính.
Ho do GERD thường xuất hiện nhiều vào ban đêm và gây khó chịu, ảnh hưởng đến giấc ngủ. Ngoài ra, người bệnh có thể cảm thấy cổ họng như có vật cản, gây ra cảm giác khạc nhổ thường xuyên.
Buồn nôn và nôn là các triệu chứng ít phổ biến hơn nhưng có thể xảy ra trong các trường hợp GERD nặng. Ảnh: Womenshealth.
Buồn nôn và nôn mửa
Buồn nôn và nôn là các triệu chứng ít phổ biến hơn nhưng có thể xảy ra trong các trường hợp GERD nặng. Khi axit trào ngược lên nhiều lần, dạ dày có thể phản ứng bằng cách co bóp, gây ra cảm giác buồn nôn. Trong những trường hợp nghiêm trọng, người bệnh có thể nôn ra chất lỏng có vị chua hoặc đắng.
Hôi miệng
Hôi miệng cũng là một triệu chứng tiềm tàng của GERD. Axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản có thể khiến hơi thở có mùi khó chịu, mặc dù người bệnh đã vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng. Đây có thể là dấu hiệu cần được chú ý, đặc biệt khi kết hợp với các triệu chứng khác.
Cảm giác đầy bụng và khó tiêu
Ngoài các triệu chứng trên, một số người mắc GERD có thể cảm thấy đầy bụng, khó tiêu, hoặc chướng bụng ngay cả khi họ không ăn quá nhiều. Triệu chứng này có thể gây ra cảm giác chán ăn và ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa.
Nếu bất kỳ triệu chứng nào kể trên xuất hiện thường xuyên (hơn 2 lần/tuần) hoặc làm ảnh hưởng đến sinh hoạt và giấc ngủ, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán, điều trị.
Việc phát hiện sớm triệu chứng GERD có thể giúp ngăn ngừa các tổn thương vĩnh viễn ở thực quản và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Điều trị thường bao gồm thay đổi lối sống, sử dụng thuốc và trong một số trường hợp nghiêm trọng, có thể yêu cầu can thiệp phẫu thuật.
Mỹ Ý