Báo cáo thẩm tra dự án Bộ Luật dân sự (sửa đổi) sáng 9/6, Chủ nhiệm ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý cho hay, Ủy ban tán thành với quy định hạn chế việc đặt tên gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác hoặc trái với những nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự, vì quy định như vậy là phù hợp với Hiến pháp.
Tuy nhiên, với quy định "Tên của công dân Việt Nam và người không quốc tịch thường trú tại Việt Nam phải bằng tiếng Việt hoặc tiếng dân tộc khác của Việt Nam; không đặt tên bằng số, bằng một ký tự mà không phải là chữ. Họ, tên của một người không được vượt quá hai mươi lăm chữ cái", Ủy ban pháp luật không tán thành và cho rằng quy định hạn chế về cách đặt tên, độ dài của tên là không cần thiết.
Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội Trương Thị Mai đề nghị ban soạn thảo cân nhắc vì nếu quy định như thế sẽ "vượt quá Hiến pháp". Bà Mai dẫn chứng, khoản 2 điều 4 Hiến pháp chỉ hạn chế đặt tên trong trường hợp ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, sức khỏe cộng đồng. "Việc đặt tên dài quá 25 chữ cái có ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, ảnh hưởng đến đạo đức xã hội đâu? Chúng ra chỉ nên khuyến khích người dân không nên đặt tên quá dài sẽ khó khăn cho nhiều việc sau này chứ không nên áp đặt", bà Mai nói.
Trước đó, ngày 12/5, tại phiên thảo luận dự thảo luật của Ủy ban thường vụ Quốc hội, nhiều đại biểu đồng tình với với quy định không đặt tên quá 25 chữ cái. Các đại biểu cho rằng việc đặt tên quá dài sẽ gây khó khăn cho việc giao dịch, làm giấy tờ cá nhân... Hơn thế, ông Phan Trung Lý cho biết, việc đặt tên bằng số, bằng một ký tự hay quá dài cũng không ảnh hưởng tới quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe cộng đồng. "Đề nghị Ban soạn thảo làm rõ những nội dung này để bảo đảm thể chế hóa quy định của Hiến pháp về tôn trọng quyền con người, quyền công dân", Chủ nhiệm Ủy ban pháp luật nói.
Cũng theo báo cáo thẩm tra, liên quan đến vấn đề chuyển giới, Ủy ban pháp luật cho rằng dự thảo Bộ luật một mặt quy định Nhà nước không thừa nhận việc chuyển đổi giới tính, nhưng mặt khác lại quy định quyền của người đã chuyển đổi giới tính được yêu cầu cơ quan nhà nước thay đổi hộ tịch và có các quyền nhân thân khác có liên quan. Như vậy, nếu việc chuyển đổi giới tính đã được thực hiện thì các hệ quả phát sinh lại được pháp luật tôn trọng và bảo hộ. Ủy ban pháp luật cho rằng đây là vấn đề hết sức nhạy cảm trong xã hội, nếu đã không thừa nhận việc chuyển đổi giới tính thì cũng không cho phép được thay đổi hộ tịch và các quyền nhân thân khác theo giới tính mới. Ủy ban đề nghị nghiên cứu, giải trình rõ quy định này.
Võ Hải