Tôi định té mà không kịp, bà chủ đã gọi tôi xuống bảo đưa ông khách quen lên lầu. Tôi còn định nói với bà chủ là hôm nay tôi thấy tháng, nghĩ thế nào lại thôi. Vừa giáp mặt ông tôi bỗng thấy ngượng nghịu, đỏ bừng mặt chào không ra tiếng. Thì ra tôi vẫn còn là con điếm biết xấu hổ. Tôi lẳng lặng dẫn ông lên lầu, mặc dù thâm tâm biết đến tám, chín phần ông không phải như các con dê già khác thích chơi trống bỏi thường mò đến đây. Ông thì không tỏ vẻ ngạc nhiên khi gặp tôi, rõ ràng ngay ở trong công viên nước ông đã tin lời thằng nhóc bẻm mép, hỗn hào kia rồi. Ông hỏi nhỏ vào tai tôi: Bác cháu ta ra ngoài đi dạo quanh đây được không? Tôi ngúng nguẩy bảo, nhà chủ không cho phép bọn cháu ra ngoài, cứ vào buồng hẵng nói mọi chuyện.
Căn phòng chừng chục mét vuông có đủ cả giường trải ga trắng tinh, điện thoại bàn, phích, tivi, tủ lạnh, điều hoà không khí, toilet, bình nóng lạnh, gương soi, vòi rửa, bồn tắm... hệt như mọi căn buồng khép kín chuyên phục vụ khách làng chơi của các lầu xanh khác hoạt động bí mật hoặc bán công khai rải ra trên khắp thành phố hoa lệ nhốn nháo này. Tôi cẩn thận chốt cửa, nhưng ông cười bảo không cần, cứ để mở thì hơn. Tôi cau mặt không chịu. Đã vào đây sao lại không chốt cửa. Vậy là cụ "Khốt- ta- bít" này thua xa cụ "Khốt" nhà tôi ở cái khoản chơi gái rồi! Tôi lại có "nhận định" mới như vậy. Nghĩ đến đấy, bỗng dưng tôi càng thấy ngán ngẩm cho gia cảnh nhà mình, giá tôi có được một ông bô tư cách như thế này thì đâu đến nỗi. Nẫu cả ruột gan!
Vừa ngồi xuống cái ghế đối diện với tôi, ông nói ngay:
- Cháu rất giống đứa con gái bác. Từ gương mặt, tóc, dáng đi. Bác đã quan sát kỹ cháu lúc ở công viên nước.
- Chị ấy giờ làm gì ạ? Tôi hỏi.
- Nó chết rồi - Ông bỗng thốt ra câu ấy một cách não nề - Chết lúc mười tám tuổi, chắc là bằng tuổi cháu bây giờ. Nếu còn giờ con gái bác đã gần ba mươi rồi.
- Chị ấy bị bệnh gì ạ?
- Không, con gái bác khỏe mạnh, từng trong đội tuyển bơi lội của thành phố. Năm ấy gia đình bác đi nghỉ mát ở Sầm Sơn. Đỗ Quyên nhà bác vừa có giấy gọi vào Đại học Ngoại giao, nó rủ người yêu cùng đi. Trưa hôm đó, lúc nó với bạn trai đang bơi gần đến chỗ cắm cờ báo hiệu vùng nước nguy hiểm không được vượt qua, thì bỗng có một luồng sóng khác lạ từ ngoài ập tới, nó chới với rồi mất hút, còn cậu bạn trai hốt hoảng vùng vẫy, thuyền cứu hộ gần đấy chỉ kịp vớt lên được một đứa. Mọi phương tiện và cả những người bơi lặn giỏi được huy động ngay nhưng đều vô vọng, không thấy tăm tích con gái bác. Mãi đến chiều, tìm được xác con gái bác bị sóng đánh dạt vào ghềnh đá cách chỗ nó bị rút xuống hơn nửa cây số, phía chân và đùi bị nhiều vết răng cá mập cắn nham nhở. Mà biển Sầm Sơn đã bao năm nay có bao giờ thấy cá mập xuất hiện đâu. Nếu không gặp họa lớn như thế, con gái bác sao mà chết đuối được, nó là vận động viên bơi lội từng đoạt huy chương vàng toàn thành cơ mà.
Nói đến đây đầu ông gục xuống, dường như câu chuyện quá đau lòng của mười năm trước vừa mới xảy ra ngày hôm qua. Tôi vội với tay lấy bình nước rót ra cốc mời ông. Ông ngửng lên. Có ngấn nước sau cặp kính của ông, bản thân tôi nghe xong câu chuyện cũng thấy cay cay nơi sống mũi. Ông nhắp một chút nước lọc tôi đưa và chậm rãi nói tiếp, giọng đã khàn hẳn:
- Bác gái cùng đi nghỉ đợt ấy, ngất lên ngất xuống. Bà ấy vốn bị bệnh tim. Rồi chỉ một năm sau bà ấy đã đi theo con gái, để bác bơ vơ một mình. Nếu không còn niềm vui trong công việc chắc bác đã không sống nổi.
Ông tháo hẳn cái kính đã nhoè nước ra lau. Tôi chợt thấy đôi mắt ông như ngơ ngác, mờ đục, thâm quầng, làm ông già thêm hàng chục tuổi. Tôi vội chuyển sang chuyện khác:
- Bác về hưu rồi ạ?
- Chưa - Ông nói - Bác là giáo sư. Giáo sư được làm đến sáu nhăm tuổi. Còn hai năm nữa mới về.
Ông đã đeo kính lại, hướng vào tôi, lời nói trở nên thì thầm:
- Cháu giống như chị em sinh đôi với con gái bác năm ấy. Lúc gặp cháu ngoài công viên bác giật mình, hay Đỗ Quyên sống lại? Hay đây là kiếp luân hồi? Bác vừa lên một thị trấn của tỉnh miền núi H. tìm hiểu về hai đứa bé. Người ta đồn đại rằng đứa trước con một gia đình người Kinh dưới xuôi lên khai hoang cũng bị chết đuối, đã nhập vào đứa sau đang sống ở nhà người dân tộc Mường thuộc thị trấn ấy. Chúng cách nhau tám tuổi. Cháu đã nghe câu chuyện lạ như thế chưa?
- Chưa ạ - Tôi lắc - Bọn cháu chui rúc suốt ngày không chỗ trọ thì trên lầu, có nghe được chuyện gì lạ ngoài đời đâu ạ.
- Ờ! Ông thốt lên vẻ mặt buồn hiu, rồi hỏi tiếp - Chắc nhà cháu nghèo lắm?
Tôi hiểu ông quan tâm đến tôi vì tôi có gương mặt, dáng dấp giống chị con gái mệnh yểu của ông. Còn nửa tháng nữa tôi mới tròn mười tám tuổi và đây sẽ là lần đầu tiên ở nhà không thể tổ chức sinh nhật cho tôi. Tôi biết trả lời ông thế nào. Nhà tôi rõ ràng không nghèo so với nhiều nhà, vì bố tôi làm quan huyện cơ mà. Mà làm quan thời nay có ai chịu nghèo đâu. Tôi vẫn nghe bạn bè bình phẩm nhà đứa này giàu, đứa kia nghèo, hoá ra chỉ toàn con dân đen mới nghèo, con quan từ tỉnh đến huyện, xã chả ai trong diện nghèo phải cứu tế cả...
- Sao cháu không trả lời bác? Ông lại hỏi. Tôi đành phải thú nhận một phần sự thật mà chẳng bao giờ muốn nói ra, khi tôi đã quyết chí đi bụi thì gia đình chẳng còn là cái gì, quá khứ chẳng đáng cho tôi nhớ đến. Tôi muốn quên đi tất cả, tôi muốn từ giã cuộc đời này, chỉ tiếc tôi rất nhát, thấy con chuột, con giun đất cũng bủn rủn cả người, huống chi phải tự làm cái việc như tròng sợi dây vào cổ mình, trích máu cổ tay mình hay ra suối cái ở đầu thị trấn mà lao đầu xuống thác nước. Tôi nói:
- Cháu gia đình cán bộ. Đủ ăn.
Ông lại truy tiếp:
- Bố mẹ cháu làm gì?
- Bố cháu chủ tịch huyện, mẹ cháu giáo viên tiểu học. Bị dồn vào thế cùng, tôi không thể không tiết lộ chút sự thật ấy. Tôi thấy trên vầng trán bóng như gương của ông chợt gồ lên những nếp nhăn chạy dài và ông còn lẩm bẩm mấy lần câu "chủ tịch huyện" một cách khó hiểu. Đúng, ai hiểu nổi gia cảnh nhà tôi. Ông bô tôi cũng là "đầu gà", vua xứ mù đấy chứ có kém cạnh gì ai mà để con gái phải đến nông nỗi này! Một khi tôi đã tự đày đoạ thân xác, cũng là bước đường cùng mà thôi. Bác ơi, bác có nỗi đau của bác, cháu có có nỗi đau của cháu, cùng đau cả, nhưng nguyên cớ thì khác xa nhau lắm, khó thông cảm với nhau lắm, nói ra cũng chẳng giải quyết được chuyện gì đâu! Bỗng tôi thấy uất nghẹn không kìm nén được mà oà khóc. Khóc thút thít. Lúc sau lại khóc to thành tiếng, vừa khóc vừa lắc đầu quầy quậy tỏ ý không muốn nói thêm gì nữa. Ông cứ để tôi khóc, thừ người ra hồi lâu.
Bên ngoài đã nghe có tiếng rục rịch, lào xào chắc hẳn cuộc mây mưa ở các phòng bên cạnh đã xong. Bánh đã bóc, tiền đã trả. Tôi ngửng lên nhìn ông, lau nước mắt hoen trên má bảo nhỏ: Hết giờ rồi. Ông "thế à" một câu tỏ vẻ ngạc nhiên, rồi lập cập đứng dậy. Hình như ông vẫn đang bị choáng váng, không còn tỉnh táo như lúc mới vào đây nữa? Tôi bỗng ái ngại cho sức khoẻ của ông, lại rót thêm cốc nước đưa ông. Ông không uống, còn hỏi lại một câu như người đang ngủ mơ: Về à? Tôi cười gượng, nói là xong phần của cháu, đã vào đến đây cụ tám mươi cũng gọi là anh, xưng em, bác là người đầu tiên trong phòng này cháu gọi là bác xưng cháu đấy. Ông lại "thế à" một cách ngây ngô, vẻ mặt ra chiều khó hiểu. Ở đời có đứa con gái mười tám gọi ông già sáu mươi là anh xưng em sao?
Tôi ngần ngừ không muốn mở cửa. Sẽ thanh toán thế nào đây với mụ Tú Bà, trong túi tôi chỉ có vài chục đồng đủ tiền đi xe ôm về nhà trọ thôi. Dường như ông đã đọc được sự lăn tăn ấy trong suy nghĩ của tôi, ông móc vào túi lấy ví ra, chìa trước tôi bốn tờ năm trăm nghìn đồng mới cứng, bảo:
- Giờ bác chỉ còn ngần này. Cháu cầm tạm làm vốn rồi trở về quê ngay. Đừng bao giờ quay lại nơi này nữa.
Tôi hoàn toàn ngỡ ngàng. Ở đây đi nhanh thì "hai cành" tức ba trăm nghìn đồng tiền phòng gộp cả vào đó luôn, rồi cưa đôi mình một nửa, bà chủ một nửa. Mình mất thân xác, bà chủ mất tiền nhà, tiền làm luật với công an, khu phố, vậy là sòng phẳng. Nhưng tôi về thành phố huỷ hoại đời con gái của mình không phải vì tiền mà vì uất hận, một khi còn hận thì còn bán thân, chưa biết khi nào nỗi hận ấy chấm hết để trở lại với đời thường được. Nỗi hận ấy giờ sao tôi có thể giãi bầy vài câu với ông? Ông là khách vãng lai như trăm nghìn kẻ đã đến rồi đi không bao giờ gặp lại nữa. Nỗi đau ông vừa kể đã đủ chôn vùi cuộc đời ông rồi, còn quan tâm được đến ai nữa. Tôi càng không thể làm phiền một người tử tế như ông, lợi dụng lòng trắc ẩn của ông. Nhưng tôi vẫn cần tiền để sống, để tồn tại mà trả thù đời. Đằng nào tôi cũng là đứa độc ác, đứa hư hỏng, đứa ích kỷ, tôi biết bạn bè, người thân của tôi trên quê vẫn tìm tôi, vẫn nguyền rủa tôi như vậy. Giờ ông cứ nhất quyết bắt tôi phải nhận số tiền quá lớn kia, nhưng tôi vẫn còn chút sĩ diện bảo là chỉ xin bác một tờ thôi, cháu còn phải thanh toán với nhà chủ, nếu không cháu đã chẳng lấy đồng nào của bác vì cháu có mất tí sức lao động nào đâu. Ông cười, cái cười của người miệng rộng thật độ lượng, bảo là cháu cứ cầm lấy cả đừng ngại ngần gì. Hôm nay bác vừa lĩnh nửa tháng lương, đã có đủ chi tiêu cho nhà rồi. Bác sống một mình chẳng cần nhiều tiền, khi chết đã có cơ quan đoàn thể lo, có bảo hiểm xã hội lo. Bác ái ngại cho cháu lắm. Cháu tên gì nhỉ? Giờ cháu chưa thể nói, nhất quyết muốn giấu biệt chuyện riêng tư, tùy cháu. Nhưng bác đã biết sơ sơ hoàn cảnh cháu như thế, nhất định khi khác bác sẽ tìm hiểu. Còn, nếu quả Đỗ Quyên nhà bác nhập vào cháu thật, thì bác lại càng không thể bỏ rơi cháu.
Phạm Quang Đẩu
Còn tiếp...
(Tiểu thuyết "Đánh đu cùng số phận" của Phạm Quang Đẩu, do Nhà xuất bản Văn học ấn hành năm 2012)