Benjamin Franklin có thể đã tạo ra những đột phá khoa học, phát minh ra bếp lò và góp phần thành lập nên nước Mỹ, nhưng liệu ông có kiến tạo "thời kỳ hoàng kim" cho đất nước hay không? Theo quan điểm của hạ nghị sĩ Cộng hòa bang Texas Brandon Gill, đây chính là lý do Tổng thống Donald Trump, chứ không phải Franklin, mới là người xứng đáng được in chân dung trên tờ 100 USD.

Ông Donald Trump tại câu lạc bộ golf quốc tế Trump tại West Palm Beach, Florida, hồi tháng 3/2024. Ảnh: Reuters
Ý tưởng này được nghị sĩ Gill nêu ra trong dự luật Thời kỳ Hoàng kim 2025 để trình lên Hạ viện xem xét. Đây chỉ là một trong 5 dự luật mà các nghị sĩ Cộng hòa đưa ra tại Hạ viện trong hai tháng qua, nhằm tôn vinh Tổng thống Trump kể từ khi ông bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai. Các dự luật khác muốn biến sinh nhật của ông thành ngày lễ liên bang, đổi tên Sân bay Quốc tế Dulles thành Donald J. Trump, khắc chân dung ông lên núi Rushmore và tạo ra tờ tiền 250 USD mới in hình Tổng thống.
Dù khả năng những dự luật này được thông qua không cao, giới chuyên gia cho rằng chúng cho thấy mức độ mà các đảng viên Cộng hòa sẵn sàng thực hiện để làm hài lòng và tôn vinh Tổng thống Trump.
"Những gì chúng ta phải làm là chứng minh rằng quốc hội ủng hộ Tổng thống, chúng ta tin tưởng sứ mệnh của ông ấy", Gill nói. "Chúng ta tin vào sứ mệnh đưa nước Mỹ tới Thời đại Hoàng kim và tôi nghĩ dự luật mà tôi nêu ra là cách rất tốt để thể hiện tinh thần ủng hộ đó".
Một số học giả về lịch sử Mỹ hoài nghi về những dự luật tôn vinh Tổng thống Trump của đảng Cộng hòa. Giáo sư Sean Wilentz từ Đại học Princeton gọi đây là nỗ lực "biến một tổng thống đương nhiệm thành vĩ nhân được tôn sùng".
Nhưng với nhiều nghị sĩ Cộng hòa, Tổng thống Trump thực sự là người đáng được tôn sùng trong mắt họ.
"Ông ấy đỡ đạn cho chúng ta", hạ nghị sĩ Cộng hòa Addison McDowell, người đề xuất dự luật đổi tên sân bay Dulles, nhấn mạnh. "Họ đã cố gắng tống ông ấy vào tù. Tổng thống Trump là người không khuất phục, không từ bỏ và ông ấy sẽ cứu đất nước".
Ngoài ra, giải thích cho đề xuất của mình, McDowell cho biết thêm rằng sân bay Dulles hiện không mang đến trải nghiệm dễ chịu nhất cho mọi hành khách và "ai có thể sửa chữa điều đó tốt hơn Donald Trump?".
Hạ nghị sĩ Cộng hòa Joe Wilson đưa ra lập luận phức tạp khi đề xuất in tờ tiền 250 USD có hình Tổng thống Trump. Theo ông, đây là cách "bày tỏ lòng biết ơn" đối với những gì Tổng thống đã làm với quốc gia và thu hút chú ý của công chúng tới lễ kỷ niệm ngày quốc khánh thứ 250 của nước Mỹ vào năm sau.
Wilson cho biết ông đánh giá cao nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm bảo vệ biên giới cũng như giảm thuế để tạo thêm việc làm và nỗ lực này cần được tôn vinh một cách xứng đáng.
"Tôi đang phối hợp rất chặt chẽ với nhiều tổ chức khác nhau để quảng bá sự kiện kỷ niệm 250 năm quốc khánh và mọi việc diễn ra khá suôn sẻ", ông nói.

Ảnh mô phỏng tờ 250 USD in hình ông Trump. Ảnh: X/RepJoeWilson
Không có quy tắc nào chống lại việc vinh danh các tổng thống đương nhiệm. Ví dụ, một số trường học và đường phố đã được đặt tên theo tên tổng thống Barack Obama khi ông vẫn tại nhiệm. Một con phố ở Hialeah, Florida, cũng được đổi tên để vinh danh ông Trump hồi tháng 12 năm ngoái. Tuy nhiên, đây là việc làm của chính quyền địa phương, không phải quốc hội.
Các nghị sĩ liên bang từng vinh danh một cựu tổng thống còn sống. Quốc hội do đảng Cộng hòa kiểm soát năm 1998 đề xuất đặt tên cho sân bay quốc gia Washington theo tên tổng thống Ronald Reagan. Đây là một trong số nhiều nỗ lực lúc bấy giờ để tôn vinh ông Reagan sau khi ông bị chẩn đoán mắc Alzheimer.
Cựu hạ nghị sĩ Cộng hòa Matt Salmon từng dẫn đầu nỗ lực đưa chân dung ông Reagan lên núi Rushmore vào cuối những năm 1990 song lưu ý rằng tổng thống "không tại vị vào thời điểm đó".
"Ông Trump rõ ràng đang tại vị và tôi không nghĩ việc làm như vậy khi một tổng thống vẫn đương nhiệm là phù hợp", Salmon nói.
Theo nhà sử học David Greenberg từ Đại học Rutgers, nước Mỹ từng chứng kiến những "làn sóng tôn sùng mạnh mẽ" với các tổng thống như Washington, Lincoln hay Reagan, nhưng Hạ viện hầu như không bao giờ đưa ra những dự luật tôn vinh một tổng thống còn sống, đặc biệt là những người đương nhiệm.
Greenberg cho hay thông thường, người ta sẽ cần có một khoảng thời gian suy ngẫm về di sản của một tổng thống sau khi người đó rời nhiệm sở.
Theo ông, những nỗ lực của đảng Cộng hòa hiện nay "là một phần trong tính toán chính trị nhằm khẳng định quyền lực, đồng thời gửi thông điệp tới những người chỉ trích và phản đối Tổng thống Trump rằng họ tương đối bất lực vào lúc này".
"Tôi không phát cuồng vì Reagan, nhưng ít nhất ông ấy đã thắng áp đảo trong hai cuộc bầu cử", Greenberg nói thêm. "Với ông Trump, điều đó có vẻ hơi kỳ quặc".
Về phần Tổng thống Trump, ông không thể hiện ủng hộ bất kỳ nỗ lực tôn vinh nào của các nghị sĩ Cộng hòa và những người liên quan khẳng định ông không tham gia khởi xướng chúng.
"Tổng thống không gọi điện cho các thành viên quốc hội nói rằng 'các ngài hãy ra ngoài đó tán tụng tôi bằng cách đề xuất dự luật', ông ấy không làm thế", hạ nghị sĩ Troy Nehls, một trong những người ủng hộ ông Trump nhiệt thành nhất tại Đồi Capitol, người đồng bảo trợ cho dự luật của hạ nghị sĩ Gill, khẳng định. "Đây chỉ là cách các thành viên chủ động thể hiện tình yêu và lòng tôn kính đối với tổng thống vĩ đại nhất cuộc đời chúng tôi".

Ông Trump tới thăm núi Rushmore hồi tháng 7/2020. Ảnh: Reuters
Thực tế, một số dự luật vinh danh Tổng thống Trump đang vấp phải khó khăn. Cơ quan Công viên Quốc gia cho hay không còn tảng đá nào phù hợp để khắc thêm chân dung Tổng thống trên núi Rushmore. Ngoài ra, phương án in tờ 250 USD có hình ông Trump sẽ bị chặn lại bởi một luật năm 1866 cấm in hình ảnh người còn sống lên đồng tiền Mỹ.
Song hạ nghị sĩ Gill nhấn mạnh việc thay đổi luật để vinh danh Tổng thống Trump là hoàn toàn xứng đáng.
"Những gì ông ấy làm được trong hơn hai tháng qua nhiều hơn so với hầu hết các tổng thống làm trong 4 năm hoặc 8 năm", Gill cho hay. "Vì vậy, tôi nghĩ chúng ta nên ghi nhận công lao của Tổng thống".
Vũ Hoàng (Theo Politico, AFP, Reuters)