Chính phủ Phần Lan năm ngoái nhất trí chi 10 tỷ euro cho dự án mua sắm tiêm kích mới cùng vũ khí và các hệ thống đi kèm để thay thế phi đội 64 chiến đấu cơ F-18 Hornet được nước này mua của Mỹ từ đầu thập niên 1990.
5 mẫu máy bay được các nhà thầu giới thiệu cạnh tranh giành hợp đồng này gồm F-35 của Lockheed Martin, F/A-18E/F Super Hornet của Boeing, Typhoon của Eurofighter, Gripen của Saab và Rafale của Dassault.
Lindberg, cựu đại tướng không quân Phần Lan, cùng nhiều quan chức quân sự cấp cao khác bị cáo buộc phớt lờ và hạ thấp các khuyết điểm của tiêm kích tàng hình F-35 trong các báo cáo, đồng thời nhấn mạnh vào điểm yếu của 4 tiêm kích khác cạnh tranh cho hợp đồng mua sắm này, tờ Suomen Kuvalehti của Phần Lan hồi tuần trước dẫn các nguồn tin giấu tên cho biết.
Tướng Lindberg khi còn đương chức. Ảnh: Sanomat.
Tướng Lindberg rời vị trí tư lệnh các lực lượng vũ trang Phần Lan giữa năm 2019. Tuy nhiên, hồi tháng 4, tin đồn ông ký một thỏa thuận tư vấn với Lockheed Martin, tập đoàn sản xuất tiêm kích F-35 của Mỹ, nổi lên. Vài ngày sau, Lockheed Martin chấm dứt hợp đồng này do vi phạm quy định về vận động hành lang.
Mức giá cuối cùng của 5 mẫu máy bay không được chốt cho tới vòng cuối, dự kiến bắt đầu vào mùa thu năm nay, sau cuộc đàm phán của nhà sản xuất với Bộ Quốc phòng Phần Lan.
F-35 là tiêm kích thế hệ thứ 5 do Mỹ chế tạo với khả năng tàng hình cùng các cảm biến tiên tiến. Tuy nhiên, mẫu tiêm kích này bị đánh giá là có chí phí hoạt động cao hơn so với những đối thủ khác, làm dấy lên nghi vấn việc mua F-35 của Phần Lan có khả thi về dài hạn hay không.
Tiêm kích F-35A Lightning II thuộc không đoàn tiêm kích 354 hạ cánh xuống căn cứ không quân Eielson, Alaska, ngày 21/4. Ảnh: USAF.
Nguồn tin quốc phòng Phần Lan cho biết F-35 đắt hơn đáng kể so với các tiêm kích khác vì quốc gia sử dụng phải cam kết trả khoản phí dịch vụ và phụ tùng cố định mỗi năm. Thỏa thuận này tương tự hợp đồng thuê tiêm kích, có thể trở nên đắt đỏ không tương xứng với hiệu quả vận hành.
Một số thành viên ủy ban quốc phòng của quốc hội Phần Lan cho biết họ chưa được Bộ trưởng Quốc phòng Lauri Puranen cung cấp đủ thông tin chi tiết và quan trọng như chí phí vận hành của F-35. Cựu tư lệnh Lindberg cùng các quan chức quốc phòng khác bác bỏ thông tin do Suomen Kuvalehti đưa ra.
Covid-19 hoành hành khiến các cuộc đàm phán phải hoãn, do chúng không thể được tổ chức theo hình thức trực tuyến vì tính chất nhạy cảm của vấn đề được thảo luận.
Nguyễn Tiến (Theo Sputnik)