"Pháp hết sức quan tâm đến tuân thủ luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Luật biển năm 1982 của Liên Hợp Quốc (UNCLOS), đặc biệt là trong vấn đề tự do hàng hải và tự do hàng không", Đại sứ Pháp tại Việt Nam Nicolas Warnery nói trong buổi phỏng vấn với VnExpress. "Chúng tôi gửi thông điệp này qua việc điều chiến hạm thuộc các lớp khác nhau đi qua Biển Đông".
Đại sứ Pháp Nicolas Warnery trong cuộc phỏng vấn ngày 11/3. Ảnh: Nguyễn Tiến.
Hải quân Pháp ngày 8/2 thông báo tàu ngầm tàu ngầm hạt nhân tấn công Emeraude và tàu tiếp tế Seine đã tuần tra tại Biển Đông. Pháp sau đó điều hộ vệ hạm Prairial tới Biển Đông và cập cảng Cam Ranh của Việt Nam ngày 9/-12/3. Tàu sân bay trực thăng Tonnerre và hộ vệ hạm Surcouf của Pháp sẽ đi qua Biển Đông hai lần vào tháng 5.
Ngoài ra, "lý do chúng tôi thường xuyên triển khai các hoạt động này là Pháp có những vùng lãnh thổ hải ngoại trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, với khoảng 1,6 triệu công dân. Việc tuần tra thường xuyên nhằm đảm bảo quyền của chúng tôi trong khu vực này", đại sứ Warnery cho biết.
Chuyến thăm Việt Nam của chiến hạm Prairial ngày 9-12/3 nhằm "đưa ra thông điệp về ủng hộ tự do hàng hải và hàng không, được Việt nam và Pháp cùng chia sẻ", đại sứ Warnery nói và đánh giá đây là "sự kiện quan trọng trong quan hệ Việt - Pháp năm 2021.
Pháp có hai khu vực lãnh thổ hải ngoại ở khu vực phía tây Ấn Độ Dương là tỉnh Reunion và Mayotte, 3 cộng đồng ở trung tâm và phía nam Thái Bình Dương gồm Polynesie thuộc Pháp, Wallis và Futuna, Tân Caledonia cùng đảo Clipperton rộng khoảng 9 km2 ở tây Thái Bình Dương, sát lục địa Mỹ.
Pháp hồi tháng 9/2020 cùng Anh và Đức gửi công hàm chung lên Liên Hợp Quốc, trong đó phản bác yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc với phần lớn diện tích Biển Đông. Công hàm khẳng định việc Trung Quốc vẽ ra cái gọi là "đường cơ sở thẳng" quanh quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam và "quyền lịch sử" không dựa trên các quy định của UNCLOS mà nước này là thành viên.
"Việc tuân thủ một cách triệt để các quy định của UNCLOS là điều kiện tốt nhất để đảm bảo hòa bình và ổn định trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương", đại sứ Warnery nói và khẳng định Pháp nhiều lần nhắc lại quan điểm này ở các cấp độ, trong đó bao gồm những cuộc họp của Tổng thống Emmanuel Macron với lãnh đạo thành viên G7.
Ngoài Pháp, một số quốc gia gần đây điều tàu hải quân tới Biển Đông nhằm thách thức yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc tại đây, bao gồm các chuyến tuần tra tự do hàng hải của Mỹ. Hai khu trục hạm Mỹ ngày 5/2 và 17/2 di chuyển qua vùng biển gần quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
Chính phủ Đức ngày ngày 2/3 thông báo một hộ vệ hạm của nước này sẽ tới châu Á vào tháng 8 và đi qua Biển Đông trên hành trình trở về. Đây sẽ là chiến hạm đầu tiên của Đức đi qua Biển Đông kể từ năm 2002.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng ngày 25/2 cho biết duy trì hòa bình, ổn định, trật tự, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không, thượng tôn pháp luật, tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của các quốc gia ven Biển Đông, phù hợp với Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 là mục tiêu, lợi ích, trách nhiệm và nguyện vọng chung của tất cả các quốc gia và cộng đồng quốc tế.
"Hoạt động của tất cả quốc gia trên Biển Đông cần đóng góp vào mục tiêu chung này. Là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế và là thành viên của UNCLOS, Việt Nam tuân thủ các quy định của công ước, kể cả các quy định liên quan đến hoạt động hàng hải và hàng không trên vùng biển được xác lập phù hợp với công ước", bà Hằng nói thêm.
Hiện diện quân sự của Pháp tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Đồ họa: Việt Chung.
Nguyễn Tiến