"Hình ảnh người lính gìn giữ hòa bình Việt Nam lên đường làm nhiệm vụ tại Nam Sudan trên máy bay của Australia đã trở thành biểu tượng của quan hệ quốc phòng song phương", Đại sứ Australia tại Việt Nam Andrew Goledzinowski trả lời VnExpress về hợp tác giữa Việt Nam và Australia nhân kỷ niệm 50 năm ngày hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao.
Theo Đại sứ Goledzinowski, hợp tác gìn giữ hòa bình giữa Việt Nam và Australia là một trong những điểm nổi bật của mối quan hệ quốc phòng giữa hai nước. Không quân Hoàng gia Australia đã 4 lần hỗ trợ vận chuyển bệnh viện dã chiến của Việt Nam tới Phái bộ gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc tại Nam Sudan, cũng như hỗ trợ đào tạo và cung cấp thiết bị cho lực lượng gìn giữ hòa bình Việt Nam.
Ông cũng ca ngợi đóng góp của bệnh viện dã chiến cấp hai của Việt Nam trong chăm sóc y tế cho thành viên lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc cũng như người dân địa phương tại Bentiu, Nam Sudan.
"Trong tương lai, chúng tôi muốn tăng cường hơn nữa quan hệ đối tác gìn giữ hòa bình, cũng như chứng kiến Việt Nam đảm nhận vai trò ngày càng tích cực và xây dựng hơn trong các hoạt động gìn giữ hòa bình toàn cầu", ông Goledzinowski nói.
Chiến sĩ Việt Nam trước khi lên máy bay Australia tới châu Phi làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình tháng 4/2022. Ảnh: Giang Huy.
Đại sứ Goledzinowski nhận định hợp tác quốc phòng là một trong những điểm tựa quan trọng trong quan hệ giữa Việt Nam và Australia. Quan hệ quốc phòng giữa hai nước trở nên sâu sắc hơn khi Việt Nam và Australia tiếp tục xây dựng lòng tin chiến lược, cũng như tổ chức hoạt động thiết thực trong lĩnh vực an ninh hàng hải, chia sẻ thông tin và quân y.
Công nghiệp quốc phòng là một trong những lĩnh vực hợp tác mới giữa Việt Nam và Australia. Tại Triển lãm Quốc phòng Quốc tế Việt Nam diễn ra tháng 12/2022 tại Hà Nội, phái đoàn Australia với 12 công ty quốc phòng đã giới thiệu các hệ thống hàng hải và đất liền, công nghệ tự động và trí tuệ nhân tạo, cũng như nhiều trang thiết bị và năng lực khác.
"Australia hoan nghênh hợp tác trong lĩnh vực công nghiệp quốc phòng với Việt Nam, cũng như các đối tác cùng chí hướng khác vì một khu vực cởi mở, toàn diện và tự cường", Đại sứ Goledzinowski cho biết. "Chúng tôi sẵn sàng trao đổi thêm với các đối tác Việt Nam về lựa chọn hợp tác công nghiệp quốc phòng".
Một lĩnh vực hợp tác quan trọng khác giữa Việt Nam và Australia là nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu. Đại sứ Goledzinowski nhận định Việt Nam và Australia nằm trong số các quốc gia dễ bị tổn thương nhất trước biến đổi khí hậu và đang đối mặt thách thức giống nhau, nhất là quá trình chuyển đổi năng lượng.
Australia xác định thích ứng với biến đổi khí hậu, quản lý nguồn nước bền vững và chuyển đổi năng lượng là những trọng tâm của Quan hệ Đối tác Mekong - Australia, sáng kiến nhằm tăng cường tích hợp kinh tế và khả năng thích ứng của 5 nước tiểu vùng Mekong, trong đó có Việt Nam.
Tổ chức Tài chính Xuất khẩu Australia (EFA) cũng cung cấp khoản vay 50 triệu USD để hỗ trợ sản xuất xe buýt điện công cộng và thiết lập mạng lưới sạc xe điện quốc gia đầu tiên của Việt Nam.
Việt Nam và Australia đều có tiềm năng lớn về năng lượng tái tạo, trong đó có điện gió và điện mặt trời. Hai nước cũng đưa ra cam kết đầy tham vọng về khí hậu, trong đó có mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
"Có rất nhiều điều mà chúng ta có thể chia sẻ và học hỏi lẫn nhau trong quá trình đạt được mục tiêu đầy tham vọng này", ông Goledzinowski cho biết. "Chính phủ hai nước đang thảo luận về khả năng nâng cấp quan hệ song phương lên đối tác chiến lược toàn diện, trong đó hợp tác về khí hậu và năng lượng là một trong những trụ cột chính".
Đại sứ Australia tại Việt Nam Andrew Goledzinowski. Ảnh: BNG Australia.
Việt Nam và Australia còn có quan hệ đối tác nông nghiệp mạnh mẽ, sâu rộng và bền vững trên nhiều lĩnh vực. Thương mại hai chiều trong lĩnh vực nông, lâm và ngư nghiệp năm 2022 lần đầu vượt mức 4 tỷ USD, tăng gấp đôi trong hai năm qua.
Australia đang tìm kiếm các dự án mới trong lĩnh vực nông nghiệp để hỗ trợ Việt Nam thích ứng biến đổi khí hậu, đặc biệt là ở đồng bằng sông Cửu Long. Trung tâm Nghiên cứu Nông nghiệp Quốc tế Australia từ năm 1993 đầu tư hơn 105 triệu USD vào hơn 240 dự án nghiên cứu tại Việt Nam để cải thiện sinh kế thông qua kinh doanh nông nghiệp bền vững và cạnh tranh hơn.
Trong lĩnh vực sản xuất, Australia đang xác định cơ hội để phát triển chuỗi cung ứng sản xuất chung. Đại sứ Goledzinowski cho biết Việt Nam và Australia là các nền kinh tế hội nhập toàn cầu, do đó đầu tư quốc tế là nguồn tài chính chủ yếu cho thịnh vượng của hai nước.
"Đại dịch Covid-19 cho thấy tầm quan trọng của hoạt động sản xuất trong nước, cũng như ưu tiên hàng đầu của chính phủ là đầu tư cho lĩnh vực sản xuất quốc gia", ông Goledzinowski nói. "Chúng tôi khuyến khích các nhà đầu tư tìm hiểu cơ hội và đừng ngại đương đầu với thử thách".
Trong trao đổi và hợp tác trên lĩnh vực giáo dục, Australia đã triển khai chương trình Aus4Skills với đóng góp hơn 141 triệu USD hỗ trợ Việt Nam cải cách giáo dục, đào tạo nghề, học bổng và phát triển năng lực giáo dục đại học.
Hơn 80.000 du học sinh Việt Nam từng theo học tại các trường đại học Australia và hơn 20.000 người tiếp tục tới nước này học tập mỗi năm.
Đại sứ Goledzinowski cho rằng Việt Nam và Australia còn nhiều việc có thể làm trong lĩnh vực giáo dục. Trong bối cảnh hai nước đối mặt các thách thức chung, nhất là đe dọa cấp bách từ biến đổi khí hậu, Australia khuyến khích các trường đại học của nước này và Việt Nam hợp tác nghiên cứu các vấn đề quan trọng liên quan.
Ông Goledzinowski cũng cho rằng người bản địa Australia và các dân tộc thiểu số Việt Nam "có nền văn hóa độc đáo đáng kinh ngạc, trong đó có ngôn ngữ và các điệu nhảy mà chúng ta muốn tiếp tục tôn vinh và bảo tồn". Ông nhận định Việt Nam và Australia đều có cam kết sâu sắc nhằm loại bỏ những rào cản đối với cộng đồng này.
"Australia đang hỗ trợ các chương trình và sáng kiến của Việt Nam trong hỗ trợ các cộng đồng dân tộc thiểu số. Chúng ta tiếp tục học hỏi kinh nghiệm của nhau", Đại sứ Goledzinowski nói. "Năm nay, khi hai nước kỷ niệm 50 năm quan hệ, chúng tôi muốn tăng cường trao đổi và thể hiện văn hóa, tài năng của các thành viên cộng đồng này".
Toàn quyền Australia David Hurley đang thăm Việt Nam ngày cấp nhà nước tới Việt Nam ngày 3-6/4, theo lời mời của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng. Chuyến thăm của Toàn quyền Hurley được kỳ vọng sẽ góp phần tăng cường gắn kết hai nước ở tất cả các cấp, củng cố lòng tin chiến lược giữa hai quốc gia, là dấu ấn nổi bật trong năm kỷ niệm quan trọng của hai nước.
Tử Bình