"Chúng tôi chưa từng và sẽ không bao giờ liên lạc với Triều Tiên trong quá trình phát triển tàu ngầm. Toàn bộ sự hỗ trợ đến từ Mỹ và nhiều cường quốc ở châu Âu", cơ quan phòng vệ Đài Loan ra thông cáo cho biết hôm 2/4.
Tuyên bố được đưa ra sau khi trang National Interest có trụ sở tại Mỹ đăng thông tin dẫn lại những bài báo từ năm 2019 cho rằng Triều Tiên từng thảo luận về việc hỗ trợ Đài Loan chế tạo tàu ngầm. Đây cũng là lần hiếm hoi Đài Bắc thừa nhận chương trình tàu ngầm nội địa không chỉ có sự giúp đỡ từ Washington.
Các nước châu Âu thường tránh bán vũ khí cho Đài Loan để tránh căng thẳng với Trung Quốc, dù Đài Bắc hồi năm 2018 cho biết đang thảo luận về thiết kế tàu ngầm với một công ty có trụ sở tại vùng lãnh thổ Gibraltar của Anh.
Tàu ngầm nội địa đầu tiên của Đài Loan được khởi đóng hồi tháng 11/2020, dự kiến biên chế năm 2024 để thay thế dần lực lượng tàu ngầm lạc hậu. Chương trình tàu ngầm này được coi là yếu tố quan trọng nhằm bảo đảm khả năng phòng thủ của Đài Bắc và quảng bá nền công nghiệp quốc phòng của hòn đảo.
Nguồn tin quân sự Đài Loan tiết lộ cựu tổng thống Donald Trump đã duyệt xuất khẩu sonar kỹ thuật số và hệ thống tác chiến cho Đài Loan trước khi mãn nhiệm. Tổng thống Joe Biden sau khi lên nắm quyền cũng ủng hộ thỏa thuận này, đồng thời cho phép chuyển giao kính tiềm vọng tàu ngầm cho Đài Loan. Đây là những khí tài mà hòn đảo không thể tự chế tạo trong dự án phát triển tàu ngầm.
Lực lượng vũ trang Đài Loan hiện sở hữu 4 tàu ngầm, trong đó hai chiếc lớp Hai Shih được chế tạo tại Mỹ từ Thế chiến II và là những tàu ngầm cao tuổi nhất còn trong biên chế trên thế giới. Hai tàu ngầm còn lại thuộc lớp Chien Lung do Hà Lan chế tạo trong giai đoạn 1982-1986 và khó lòng so sánh được với lực lượng hải quân của Trung Quốc đại lục.
Trung Quốc luôn xem Đài Loan là một phần lãnh thổ chờ thống nhất, kể cả bằng vũ lực. Quan hệ hai bờ eo biển trở nên căng thẳng sau khi bà Thái Anh Văn, người từ chối công nhận chính sách "Một Trung Quốc", trở thành lãnh đạo hòn đảo năm 2016. Quân đội Trung Quốc nhiều lần điều máy bay áp sát đảo Đài Loan, đợt triển khai lớn nhất diễn ra hôm 26/3 với 20 máy bay các loại, đánh dấu leo thang căng thẳng đáng kể trong khu vực.
Vũ Anh (Theo Reuters)