Nhận định trên được TAND Hà Nội nêu sáng 24/1, sau 4 ngày xét xử và nghị án vụ án nâng khống giá thiết bị y tế tại Bệnh viện Bạch Mai.
Bản án nhận định hành vi của các bị cáo xâm phạm đến quyền lợi của hàng trăm bệnh nhân, buộc họ "chấp nhận mức phí mà bệnh viện đưa ra mà không có quyền lựa chọn". Điều này gây ảnh hưởng đến uy tín Bệnh viện Bạch Mai, gây dư luận xấu, gây mất niềm tin của nhân dân với chính sách an sinh xã hội của nhà nước.
Chủ tọa Chử Phương Ngọc công bố bản án, sáng 24/1.
Cựu giám đốc Bệnh viện Bạch Mai Nguyễn Quốc Anh có vai trò chính, là người có thẩm quyền cao nhất quyết định thống nhất giá thiết bị với Công ty BMS, ký các thủ tục liên danh liên kết. Ông bị cáo buộc tạo điều kiện cho bị cáo Tuấn (Giám đốc BMS) nâng giá thiết bị, gây thiệt hại cho 637 bệnh nhân.
Mức án của ông Quốc Anh cao nhất trong 8 bị cáo. Bảy đồng phạm còn lại bị phạt 2 năm tù treo đến 3 năm 6 tháng tù giam. Trong đó, bị cáo Nguyễn Ngọc Hiền (phó giám đốc Bạch Mai) nhận 3 năm 6 tháng tù; Trịnh Thị Thuận (cựu kế toán trưởng Bạch Mai) nhận 3 năm tù treo; Lý Thị Ngọc Thủy (cựu phó trưởng Phòng Tài chính kế toán Bạch Mai) 2 năm tù treo; Phạm Đức Tuấn bị phạt 3 năm tù treo; Ngô Thị Thu Huyền (cựu phó giám đốc BMS) 2 năm 6 tháng tù treo; Trần Lê Hoàng (cựu thẩm định viên Công ty VFS) 2 năm tù giam và Phan Minh Dung (cựu tổng giám đốc Công ty VFS) 20 tháng tù.
Tám người cùng bị tuyên phạm tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, theo Điều 356 Bộ luật Hình sự.
Ông Nguyễn Quốc Anh nói lời sau cùng.
Trong hai ngày xét xử trước đó, các bị cáo hầu hết thừa nhận hành vi, nói liên kết với Công ty BMS vì lợi ích người bệnh và bệnh viện. Mọi vi phạm đều do thiếu hiểu biết quy trình, quy định, không vì động cơ vụ lợi.
Giải thích về giá máy robot Rosa cao gấp hơn 5 lần giá trị nhập về, bị cáo Tuấn cho rằng giá dựa trên giá của nhà sản xuất nước ngoài cung cấp, thêm chi phí đào tạo 9 tuần, mỗi tuần 1,5-2 tỷ đồng, cộng chi phí rủi ro. Từ đó, hai bên thống nhất giá đưa ra thị trường là 39 tỷ đồng.
Đại diện VKS đánh giá tính chất vụ án nghiêm trọng, các bị cáo đều hiểu biết pháp luật, nhưng "lợi dụng chức vụ quyền hạn để làm trái công vụ". Sai phạm đó ảnh hưởng đến người bệnh, gây dư luận xấu, mất niềm tin.
12 luật sư bào chữa phần lớn không tranh luận về tội danh, hành vi song đề nghị HĐXX cân nhắc đến "động cơ trong sáng" của các bị cáo và các tình tiết giảm nhẹ. Luật sư cho rằng các cựu lãnh đạo Bệnh viện Bạch Mai có nhiều đóng góp cho nghề nghiệp, đều hoàn trả hơn 500 triệu đồng được BMS tặng trước đó. Bị cáo Tuấn khắc phục toàn bộ thiệt hại của vụ án, hơn 10 tỷ đồng.
Các bị cáo tại phiên xét xử. Ảnh: Danh Lam
Bản án xác định, năm 2012, Bệnh viện Bạch Mai triển khai đề án sử dụng các trang thiết bị y tế từ nguồn xã hội hóa. Biết điều này, tháng 5/2016, Tuấn gặp ông Quốc Anh, đề nghị bán 2 robot Rosa và Mako, hỗ trợ phẫu thuật do công ty BMS nhập khẩu, giá 39 tỷ đồng và 44 tỷ đồng.
Ông Quốc Anh từ chối mua, song cho hay Tuấn có thể làm đề án liên kết đặt máy tại bệnh viện. Việc này do bệnh viện tự quyết định, chỉ cần có Chứng thư thẩm định giá, còn giá thiết bị và đơn vị thẩm định sẽ do Tuấn quyết định.
Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai sau đó không bàn bạc công khai, tự ý chủ trì cuộc họp, thông qua đề án liên kết song không công bố giá máy và đơn vị cung cấp, bản án nêu.
Cuối năm 2016, theo chỉ đạo của ông Quốc Anh, ba thuộc cấp tại Bệnh viện Bạch Mai liên hệ với Tuấn và thẩm định viên về giá robot đã được Tuấn sắp xếp trước để làm khống Chứng thư thẩm định.
Dù không có hồ sơ, tài liệu làm căn cứ xác định giá và 2 hệ thống robot chưa được nhập về, thẩm định viên vẫn cấp chứng thư nêu giá của 2 robot là 39 tỷ đồng và 44 tỷ đồng, theo yêu cầu của Tuấn và gửi Bệnh viện Bạch Mai.Bản án xác định, robot Rosa trị giá 7,4 tỷ đồng được Tuấn khống giá gấp 5, thành 39 tỷ đồng.
Cuối tháng 2/2017, ông Quốc Anh ký văn bản giá dịch vụ robot Rosa là 36 triệu đồng/ca, trong đó, Công ty BMS được hưởng tổng 27 triệu đồng các khoản chi phí không đúng quy định. Giá này đồng nghĩa,mỗi bệnh nhân phải trả thêm hơn 16 triệu đồng so với thực tế cho mỗi ca phẫu thuật sử dụng robot.
Hậu quả vụ án là tổng số tiền 637 người bệnh tại Bạch Mai trả tiền sử dụng robot Rosa từ khi lắp đặt đến tháng 5/2020, tương đương hơn 10 tỷ đồng.
Thanh Lam