Bản án sơ thẩm được TAND Hà Nội tuyên sau 8 ngày xét xử và nghị án. Ông Tạ Bá Long, cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Dầu khí Toàn cầu (GPBank) bị kết tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, theo khoản 3, điều 179, Bộ luật Hình sự. Tổng hợp với bản án trước, hình phạt chung với ông Long là 14 năm tù.
Cùng tội danh, ông Phạm Quyết Thắng (cựu Tổng giám đốc GPBank) bị phạt 9 năm tù; ông Đỗ Trung Thành (cựu Phó tổng giám đốc GPBank) 7 năm tù. Bảy bị cáo là cựu cán bộ GPBank bị HĐXX tuyên phạt từ 2 đến 15 năm tù.
Trong nhóm 10 bị cáo thuộc GPBank, ông Long và Thành được xác định đóng vai trò chính, bị cáo An là người tích cực chỉ đạo, tổ chức thực hiện hành vi phạm tội. Các bị cáo còn lại giữ vai trò đồng phạm, làm theo chỉ đạo.
Bị truy tố tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, theo điểm a, khoản 4, điều 174 Bộ luật Hình sự, bị cáo Phùng Ngọc Khánh, cựu chủ tịch HĐQT Công ty CP M&C bị phạt 13 năm tù, cao nhất trong 13 bị cáo trong vụ án.
Cùng bị truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, ông Nguyễn Trọng Hiếu (cựu Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần phát triển Điện lực Sài Gòn) bị phạt 8 năm tù và Kim Văn Bộ (cựu phó giám đốc) bị phạt 3 năm tù.
Bản án xác định, bị cáo Khánh tích cực thực hiệnn hành vi phạm tội, đồng thời giữ vai trò chính, chỉ đạo, bàn bạc với các bị cáo khác. Bị cáo Hiếu là đồng phạm, giúp sức tích cực. Bị cáo Bộ chỉ là người làm thuê, thực hiện hành vi phạm tội với vai trò thụ động, lệ thuộc vào sự chỉ đạo của 2 bị cáo còn lại.
Về dân sự, bị cáo Khánh, Hiếu và Bộ phải trả lại hơn 290 tỷ đồng đã lừa đảo chiếm đoạt của GPBank và liên đới cùng Công ty Điện lực Sài Gòn bồi thường hơn 437 tỷ đồng cho GPBank.
Cáo trạng xác định, tháng 9/2005, Công ty Sài Gòn One được UBND TP HCM giao làm chủ đầu tư dự án cao ốc Sài Gòn tại 34 phố Tôn Đức Thắng, quận 1, diện tích gần 6.700 m2. Khi các căn hộ của dự án chưa được phép mua bán, chuyển nhượng; Công ty M&C không có quyền sở hữu, mua bán, chuyển nhượng, bị cáo Khánh vẫn bàn bạc cùng Hiếu và Bộ lập khống hồ sơ mua bán 6 căn.
Ông Khánh bị cáo buộc trực tiếp liên hệ GPBank chi nhánh TP HCM để ngân hàng này cho Công ty Cổ phần phát triển Điện lực Sài Gòn vay tiền trả nợ M&C.
Ngày 12/9/2011, bị cáo Bộ ký giấy đề nghị vay 305 tỷ đồng mua sáu căn hộ và tài sản đảm bảo bằng chính bất động sản này, cùng giá trị cổ phần của Khánh.
Để hoàn tất hồ sơ, các bị can lập khống báo cáo tài chính rằng Công ty Cổ phần phát triển Điện lực Sài Gòn có doanh thu hàng trăm tỷ đồng vào năm 2010 và năm 2011, trong khi thực tế là 0 đồng.
Cáo trạng cho rằng chuyên viên quan hệ khách hàng của GPBank tiếp nhận hồ sơ, không thẩm định thực tế song vẫn lập tờ trình gửi Lương Hồng Thái phê duyệt. Tài sản đảm bảo cho 6 căn hộ và 255.000 cổ phần Công ty M&C được xác định tổng cộng hơn 728 tỷ đồng. Ngày 23/9/2011, ông Thái ký hợp đồng tín dụng cho Công ty Cổ phần phát triển Điện lực vay tiền sau khi được Hội sở GPBank do chủ tịch Tạ Bá Long và phó tổng giám đốc Thành phê duyệt.
Nhận tiền giải ngân, Chủ tịch Công ty Cổ phần phát triển Điện lực Sài Gòn chuyển toàn bộ vào tài khoản của Công ty M&C. Với số tiền này, Chủ tịch M&C rút ra sử dụng cá nhân và chi hoa hồng cho Hiếu như đã hứa, chi 10% cho một số lãnh đạo GPBank.
Sau khi giải ngân, ngân hàng cũng không kiểm tra định kỳ sau cho vay theo quy định, không kiểm tra tình hình sử dụng vốn vay, tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh.
Đến thời điểm hoàn tất điều tra, tháng 8/2020, GPBank thiệt hại hơn 437 tỷ đồng.
Thanh Lam