Sau khi ly hôn, chị họ tôi quay trở về nhà đẻ sống cùng bố mẹ. Ngày trước chị làm công nhân, bây giờ về quê chuyển sang nghề buôn bán cây cảnh. Thoáng chốc, chị đã có thâm niên sáu năm trong nghề.
Lợi thế có mảnh vườn lớn, nên dịp cuối năm, chị gieo vạn họ, cúc, mỗi thứ trăm chậu để bán dịp Tết. Mấy năm đầu, do chưa có kinh nghiệm nên hoa nở lèo tèo, ít nhánh, ít bông, hoa lại không to nên khách không mua. Hàng xóm, họ hàng mỗi người ủng hộ vài chậu. Thế là lỗ.
Năm nay, dù đã có kinh nghiệm, hoa trồng ra bông cũng to, vàng ươm nhưng sức mua yếu, đến trưa 30 Tết mà hầu như không bán được là bao. Bổn cũ soạn lại, họ hàng xúm nhau vào giải cứu. Nhưng chị vẫn rầu rĩ vì lỗ tiền chậu nhựa, phân bón, lại nhập thêm các loại hoa khác về bán... nên tính ra lỗ tận 15 triệu đồng. Đó là chưa tính công sức.
Đối với một người buôn bán nhỏ ở quê, tiền lỗ như vậy đã là lớn. Tôi đọc báo, tổng hợp tình hình chung, Tết năm nay khá hẻo cho những người nông dân trồng hoa lẫn thương lái.
Ai nói thương lái bán hoa Tết lời nhiều, xin cứ thử đi buôn một lần sẽ biết. Họ phải tốn tiền cọc cho nông dân, tiền xe tàu vận chuyển, tiền bến bãi, tiền thuê người bán...
Trồng và bán hoa Tết như chơi một canh bạc, rất rủi ro. Nếu không khéo, đổ nợ là chuyện như chơi. Như chị họ tôi than, cuối năm bán ế, đầu năm vẫn còn mang nợ.
Nhưng ở phía ngược lại, tôi thấy cách trồng và bán hoa Tết vẫn như cũ, như mấy chục năm trước. Vẫn là hoa cúc, vạn thọ, mào gà... người hoài niệm sẽ mua, nhưng người thích cái mới sẽ thấy chán.
Tôi nhớ cách đây không lâu, một người bán hoa Tết khác ở quê tôi gieo thử 100 cặp bắp bán Tết. Làm chơi nhưng ăn thật, cả trăm cặp bán hết veo. Những cây bắp trổ cờ phất phơ, có bắp trái, "chắc ăn như bắp" khiến nhiều người thích thú mua về trang trí trước cửa.
Tôi cho rằng trong những năm tới, ngành hoa Tết sẽ còn khó khăn vì người mua ngày càng kén chọn. Nếu cứ theo đuổi những giống hoa đại trà sẽ gặp rủi ro hơn là trồng ít lại, nhưng hoa độc, lạ khiến nhiều người thích thú.
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.