Một tòa án ở Na Uy hôm qua xử thắng cho Anders Behring Breivik, kẻ gây ra vụ thảm sát ở một trại hè hồi năm 2011, sau khi y nộp đơn kiện chính phủ vì "bị đối đãi vô nhân đạo" trong nhà tù.
Breivik, 37 tuổi, là một kẻ theo chủ nghĩa cực hữu. Y đang thụ án 21 năm tù do bị kết tội khủng bố và thảm sát. Ngày 22/7/2011, Breivik cài bom trước tòa nhà chính phủ, làm chết 8 người ở thủ đô Oslo. Sau đó, y nã súng giết chết 69 người khác, hầu hết là thanh thiếu niên, trên đảo Utoeya, cách Oslo không xa.
Tòa cho rằng việc Breivik bị biệt giam và bị lính gác yêu cầu cởi bỏ toàn bộ quần áo khi khám xét là vô nhân đạo.
Tuy nhiên, Daily Beast nhận xét rằng điều kiện nhà tù của Breivik sẽ được coi là tiện nghi ngay cả với ký túc xá Mỹ, chưa nói là đến nhà tù. Khu nhà tù biệt lập của Breivik gồm ba buồng giam: một để sinh hoạt, một để học tập, và buồng còn lại để tập thể dục, theo AFP.
Không gian học tập rất quan trọng đối với Breivik. Năm 2015, y ghi danh vào khóa học khoa học chính trị tại Đại học Oslo. Một đại diện từ trường này đến buồng giam của y để dạy học, vì Breivik không được phép truy cập Internet bằng máy tính trong phòng mình.
Không chỉ có máy tính, Breivik còn có tivi riêng và máy chơi game Playstation 2. Nhưng Breivik cho rằng như vậy là chưa đủ và đã dọa tuyệt thực nếu không được nâng cấp lên máy Playstation 3, AFP đưa tin vào năm 2014.
Breivik còn bất bình về chất lượng bút bi bọc cao su trong nhà giam. "Nếu tôi mà bị bệnh thấp khớp, thì tôi tin chắc rằng chiếc bút bọc cao su này là nguyên nhân", Breivik viết trong một lá thư New Yorker thu được. "Nó là một vật dụng ác mộng, tôi rất bực bội khi phải sử dụng nó".
Video: Buồng học tập và tập thể dục của Breivik
Mặc dù bị hạn chế trong ba buồng giam, Breivik có thể giặt quần áo và nấu ăn, thậm chí làm cả ngôi nhà bằng bánh gừng để tham gia một cuộc thi của nhà tù. Y có quyền đến sân tập thể dục, đọc báo, và gọi điện thoại. Tuy Breivik được coi là mối đe dọa trực tiếp đến xã hội, y chỉ lĩnh án 21 năm tù và có thể bị gia hạn án nếu được cho là vẫn có nguy cơ gây hại cho xã hội - bản án tối đa tại Na Uy.
Bản án khá nhẹ và trại giam tiện nghi dành cho Breivik là điều bình thường tại Na Uy, đất nước tự hào về nhà tù tiến bộ của mình. Quốc gia này tập trung vào việc phục hồi nhân phẩm hơn là trừng phạt. Bản án dành cho tội phạm thường ngắn, 90% trong số đó chỉ dưới một năm, và tù nhân thường có điều kiện sống khá thoải mái. Trong nhà tù an ninh cẩn mật Halden, các tù nhân còn được làm việc với dao bếp, và chơi guitar trong phòng nhạc.
Trong vụ kiện chính phủ, Breivik phàn nàn rằng giới chức nhà tù Skien đã giam giữ y một mình 22 đến 23 tiếng mỗi ngày, không cho y giao lưu với những bạn tù khác và chỉ để y nói chuyện với các nhân viên nhà tù thông qua một lớp chắn bằng kính dày. Thư từ của y với thế giới bên ngoài được quan chức nhà tù xem xét chặt chẽ, đề phòng hắn thiết lập một mạng lưới cực đoan. Y rất ít khi có người đến thăm tù.
Luật sư của Breivik nói rằng y "rất căng thẳng do bị cô lập". "Một trong những việc chính Breivik làm trong tù là học tập và giờ anh tađã dừng việc đó. Tôi cảm thấy rằng đó là dấu hiệu cho thấy việc bị giam giữ biệt lập tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm lý của anh ta".
Eskil Pedersen, một người sống sót trong vụ xả súng, cho hay anh cảm thấy "bất ngờ, tức giận và thất vọng" khi tòa xử thắng cho Breivik. Tuy nhiên, một số người Na Uy lại đồng ý rằng điều kiện giam giữ hắn nên được cải thiện.
"Vũ khí tốt nhất của chúng ta trong cuộc chiến chống chủ nghĩa cực đoan là tinh thần nhân đạo", Bjorn Ihler, một người sống sót vụ thảm sát năm 2011 viết trên Twitter vào hôm qua. "Phán quyết của tòa cho thấy rằng chúng ta cũng thừa nhận nhân tính của những kẻ cực đoan".
Phương Vũ