Người Massai sống tập trung trên những vùng đồng cỏ rộng lớn, quanh thung lũng Great Rift ở Kenya. Vùng đất này rất màu mỡ và khí hậu ôn hòa, cây cỏ phát triển, vì thế muông thú cũng kéo đến sinh sống tạo nên một thiên đường của thế giới hoang dã.
Những người dân sống tập trung với nhau thành những ngôi làng đông đúc. Họ có cách xây nhà rất đặc biệt, hình vòng tròn và quay lưng ra phía ngoài để tránh thú dữ. Những ngôi nhà được xây rất đơn sơ, nhỏ bé, thường bằng đất sét hoặc phân trâu bò đắp trên những cành cây tạo thành khung sườn. Họ cho rằng việc trát bằng phân bò sẽ xua đuổi được ruồi muỗi, rắn rết.
Những người đàn ông thổ dân Massai đều phải thực hiện nghi thức trưởng thành. Ảnh: Nguyễn Tiến Đạt
Người Massai nuôi gia súc ở phần trung tâm của làng. Mỗi làng gồm khoảng 8 gia đình quây quần lại với nhau, bên ngoài có một hàng rào chắn để ngăn chặn các loài muông thú. Họ không săn bắn muông thú, thực phẩm chủ yếu là thịt bò và thịt cừu được chăn nuôi.
Thổ dân Massai có phong tục uống máu tươi khi giết gia súc. Họ cho rằng máu tươi là thứ bổ dưỡng nhất, nên những người uống nhiều máu tươi nhất là những người dũng mãnh.
Họ tin vào thuyết vật linh nên rất trân trọng và tôn thờ các loài vật sống bên cạnh. Ngôi làng nào có nhiều gia súc chứng tỏ nơi đó được được thần linh che chở và ban tặng. Người dân kiêng kỵ việc đếm số lượng gia súc trong đàn vì tin rằng nếu làm việc đó gia đình sẽ không gặp may mắn.
Để bảo vệ gia đình và các loại gia súc khỏi sự tấn công của các loài thú bên ngoài, đàn ông Massai thường mang vũ khí bên mình, gồm giáo hoặc dao găm. Điều đặc biệt khi gặp những người đàn ông, bạn đều thấy thiếu một chiếc răng cửa.
Khi đến tuổi trưởng thành, những người đàn ông được tập trung trên bãi đất rộng và tộc trưởng sẽ tự tay nhổ răng cho từng người. Đây được coi là một nghi lễ của sự trưởng thành. Lúc này, người đàn ông mới có quyền quyết định cuộc sống của mình. Nếu người nào chưa nhổ răng và xâu lỗ tai, họ chưa được coi là đàn ông và các cô gái sẽ không để mắt tới.
Những phụ nữ thổ dân Masai đều cạo trọc đầu. Ảnh: Nguyễn Tiến Đạt.
Hầu hết phụ nữ Masai đều cạo trọc đầu và mang rất nhiều loại trang sức màu sắc. Từ khi lên 9, họ đã được xỏ lỗ tai. Nhìn vào trang sức trên người có thể đoán được tuổi và thứ bậc của người phụ nữ trong gia đình. Tuổi lấy chồng của các cô gái thường từ 13 đến 16.
Người Massai vẫn duy trì phong tục đa thê. Một người đàn ông có thể lấy rất nhiều vợ, miễn là anh ta có nhiều gia súc. Gia súc được coi là lễ vật cầu hôn và những người đàn ông Massai "mua vợ" bằng cách tặng cho bố của cô gái bò, cừu, hoặc dê tùy theo số lượng. Cha cô gái sẽ quyết định chấp nhận người đàn ông nào tùy thuộc vào lễ vật mà anh ta mang đến.
Hôn lễ của họ đều được tổ chức như một lễ hội. Tất cả dân trong làng đều được cô dâu chú rể mời đến tham dự lễ cưới. Cô dâu sẽ được khoác lên mình những trang phục sặc sỡ và trang sức cầu kỳ.
Người dân Massai đã biết làm du lịch, họ bán các vật dụng truyền thống như đồ trang sức, quần áo... Ảnh: Nguyễn Tiến Đạt.
Trước khi về nhà chồng, cô dâu thường được những người lớn tuổi đặt trước ngực một cây cỏ tươi tượng trưng cho sự tươi tốt và hạnh phúc. Trong lễ cưới, người cha đẻ sẽ nhổ nước bọt lên đầu con gái thay cho lời chúc phúc. Và chỉ khi thực hiện xong nghi lễ này, cô gái mới được phép về nhà chồng.
Anh Phương