"Này, tôi rất muốn gặp và bàn về hoạt động từ thiện và khí hậu", Gates nói với Musk khi họ tình cờ có mặt tại một cuộc họp đầu năm ngoái, theo tiết lộ của người viết tiểu sử Walter Isaacson với CNBC. Musk khi đó vừa rút 5,7 tỷ USD từ cổ phiếu Tesla và Gates muốn Musk đầu tư vào tổ chức của ông.
Trước cuộc gặp, hai tỷ phú Mỹ nhìn chung có mối quan hệ thân thiện, ngoài một số ý kiến tranh cãi trên truyền thông và mạng xã hội. CEO Tesla đồng ý sắp xếp một cuộc hẹn với người đồng sáng lập Microsoft.
Bill Gates (trái) và Elon Musk. Ảnh: Reuters
Gates thường làm việc qua đội ngũ trợ lý hùng hậu phía sau. Ông nói sẽ yêu cầu đội ngũ này sớm liên hệ với để xếp lịch với Musk. Câu trả lời khiến ông ngạc nhiên. "Tôi không có lịch trình nào", Musk đáp. Trước đó, tỷ phú gốc Nam Phi đã loại bỏ các trợ lý cá nhân vì muốn chủ động. "Chỉ cần bảo thư ký của anh gọi trực tiếp cho tôi là đủ", Musk nói.
Đúng là khi trợ lý của Gates gọi điện, người bắt máy là Musk. Cả hai thống nhất gặp nhau tại nhà máy Gigafactory của Tesla ở Austin.
"Vừa hạ cánh", Gates nhắn tin chiều 9/3/2022.
"Tuyệt", Musk đáp, sau đó cử Omead Afshar, trợ thủ thân tín của Musk nhưng đã bị sa thải tháng 7 năm ngoái, xuống lối vào Gigafactory để đón Gates.
Trong số ít những người giàu nhất thế giới, hai tỷ phú Mỹ có một số điểm tương đồng. Cả hai đều có đầu óc phân tích, khả năng tập trung cao độ và sự chắc chắn về mặt trí tuệ. Tuy nhiên, đây cũng là những đặc điểm dẫn đến sự kiêu ngạo, tạo ra xung đột và điều đó được thể hiện Musk dẫn Gates đi tham quan nhà máy.
Trong cuộc trò chuyện, Gates cho rằng pin sẽ không bao giờ có thể cung cấp đủ năng lượng cho xe bán tải cỡ lớn, còn năng lượng mặt trời cũng không phải yếu tố chính trong việc giải quyết vấn đề khí hậu. Theo ông, tham vọng xe điện với Tesla và sản xuất pin mặt trời với SolarCity có thể không thành công.
"Tôi đã cho Musk xem những con số", Gates nói với Isaacson trong cuốn sách. "Đó là lĩnh vực tôi biết rõ những thứ cậu ấy không biết".
Nhà đồng sáng lập Microsoft cũng không đồng tình với Musk về tham vọng chinh phục Sao Hỏa. Ông cho rằng những suy nghĩ của CEO Tesla là "kỳ quái và điên rồ".
Tuy nhiên, Gates rất ấn tượng với nhà máy Musk đã xây dựng, cũng như kiến thức uyên thâm của ông chủ Tesla về máy móc và quy trình. Ông cũng bày tỏ sự ngưỡng mộ SpaceX khi triển khai hàng nghìn vệ tinh Starlink cung cấp Internet từ không gian. "Starlink là sự hiện thực hóa những gì tôi đã cố gắng làm với Teledesic 20 năm trước", Gates chia sẻ.
Cuộc trò chuyện sau đó chuyển sang chủ đề từ thiện. Musk nói phần lớn công sức cho việc này là "nhảm nhí". Ông ước tính với một USD làm từ thiện, chỉ 20 xu tạo ra giá trị thực tế. Do đó, ông cho rằng để làm được nhiều điều tốt đẹp hơn trong việc hạn chế biến đổi khí hậu, cách hay hơn là đầu tư vào Tesla.
"Này, tôi sẽ cho cậu xem 5 dự án, mỗi dự án trị giá 100 triệu USD", Gates phản ứng. Nhà đồng sáng lập Microsoft liệt kê tiền dành cho những người tị nạn, cho trường học ở Mỹ, thuốc chữa bệnh AIDS, diệt trừ một số loại muỗi thông qua truyền gene, hay hạt giống biến đổi gene có khả năng chống tác động của biến đổi khí hậu. Ông hứa sẽ viết cho Musk "bản mô tả siêu dài về các ý tưởng".
Tuy nhiên, trước khi gặp Musk, Gates đã bán khống cổ phiếu Tesla, đặt cược cổ phiếu công ty xe điện sẽ sớm giảm giá trị. Thực tế, khi đến Austin, Gates đang lỗ 1,5 tỷ USD. Trong khi đó, Musk rất ghét việc mua bán khống cổ phiếu và đề cập vấn đề này ngay trong cuộc trao đổi.
"Tôi đã xin lỗi cậu ấy, nhưng không xoa dịu được", Gates kể với Isaacson. "Khi nghe tin tôi bán khống cổ phiếu, cậu ấy tỏ ra cực kỳ ác ý với tôi".
Theo Isaacson, bản thân Musk tin vào sứ mệnh đưa thế giới chuyển sang sử dụng xe điện và ông đã dồn số tiền hiện có của mình cho mục tiêu đó. "Làm sao có thể nói rằng họ đam mê chống biến đổi khí hậu và sau đó lại dự đoán công ty ôtô theo đuổi việc sử dụng năng lượng bền vững sẽ sớm thất bại. Đó hoàn toàn là đạo đức giả", Musk nói với Isaacson sau này.
Tháng 4 cùng năm, Gates gửi cho Musk bản kế hoạch từ thiện ông tự tay viết. Musk trả lời qua tin nhắn: "Anh vẫn còn ở vị thế bán khống nửa tỷ USD với Tesla chứ?".
Gates nhận tin nhắn khi đang ngồi cạnh con trai Rory. "Chỉ cần nói đồng ý, sau đó đổi chủ đề", Rory nói với bố.
Gates thử. "Xin lỗi phải nói rằng đúng vậy", ông nhắn. "Tôi muốn thảo luận về vấn đề từ thiện".
"Xin lỗi", Musk đáp lại lập tức. "Tôi không thể coi trọng hoạt động từ thiện của anh về khí hậu khi đang giữ vị thế chống lại Tesla, công ty đang nỗ lực nhiều nhất để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu".
Musk sau đó lên Twitter, đăng ảnh Gates mặc áo chơi golf với cái bụng bự như đang mang bầu kèm nhận xét: "Trong trường hợp ông cần giảm béo nhanh chóng".
Nhắn tin với Isaacson, Musk nói Gates là kẻ điên rồ. "Tôi thực sự đã muốn thích anh ấy", Musk viết kèm biểu tượng thở dài.
Về phần mình, Gates tỏ ra lịch sự hơn. Cuối 2022, ông dự một bữa tiệc tối ở Washington DC. Khi có ý kiến chỉ trích Musk, ông nói: "Mọi người có thể cảm nhận bất cứ điều gì về hành vi của Elon, nhưng không có ai trong thời đại chúng ta làm được nhiều việc để vượt qua giới hạn của khoa học và đổi mới hơn cậu ấy".
Walter Isaacson từng là biên tập viên của tạp chí Time, chủ tịch CNN và là tác giả hàng loạt cuốn tiểu sử về người nổi tiếng như Leonardo da Vinci, Benjamin Franklin, Einstein, Steve Jobs. Isaacson đã dành ba năm tiếp xúc thường xuyên với Musk sau khi được mời viết tiểu sử cho tỷ phú Mỹ.
Bảo Lâm (theo CNBC)