Sự nghiệp huyền thoại của Beckenbauer chịu ảnh hưởng lớn từ HLV Zlatko Cajkovski (phải). Dưới sự dẫn dắt của chiến lược gia Croatia, Beckenbauer (giữa) trở thành thủ lĩnh của Bayern khi còn trẻ và được gọi lên đội tuyển Tây Đức khi mới 19 tuổi. Bức ảnh được chụp năm 1965, khi ông Cajkovski chúc mừng Beckenbauer với lần đầu được triệu tập lên đội tuyển quốc gia. "Hoàng đế bóng đá" 103 lần khoác áo đội tuyển và ghi 14 bàn.
Beckenbauer (trái) cùng Uwe Seeler (giữa) là hai cầu thủ tài năng nhất của Tây Đức những năm 1960-1970. Họ cùng nhau đưa tuyển Đức vào bán kết World Cup 1970, trước khi thua Italy trong trận đấu Beckenbauer dù chấn thương vai vẫn đá trọn 90 phút. Trước đó, ở World Cup 1966 tại Anh, Beckenbauer cũng đưa đội tuyển vào chung kết. Năm đó, ông ghi nhiều bàn thứ ba dù chỉ đá hậu vệ.
Beckenbauer định nghĩa một vị trí mới trong bóng đá khi đó, là "libero" với ý nghĩa tự do. Khi phòng ngự, ông là người đứng ở dưới đáy hàng thủ để bọc lót, hỗ trợ đồng đội giành bóng. Còn khi đội cầm bóng, ông dâng cao như một tiền vệ điều tiết lối chơi, thậm chí băng lên ghi bàn. Ông trở nên khác biệt so với các cầu thủ cùng thời nhờ lối chơi mới lạ, hào hoa và lãng mạn. Trong ảnh là bàn thắng của Beckenbauer (trắng), mở đường cho Tây Đức thắng ngược Anh 3-2 ở tứ kết năm 1970.
Vinh quang lớn nhất của Beckenbauer đến vào năm 1974 khi ông cùng Tây Đức đối đầu với thiên tài Johan Cruyff của Hà Lan trong trận chung kết. Người Hà Lan là ứng viên vô địch lớn nhất trong kỷ nguyên "bóng đá tổng lực" của họ, nhưng Tây Đức lội ngược dòng sau quả phạt đền của Johan Neeskens để thắng 2-1 và đăng quang tại Munich. Theo truyền thông Đức, Beckenbauer có vai trò lớn hơn cả HLV trưởng Helmut Schon trong thành công năm 1974.
Trong màu áo CLB, Beckenbauer được bầu làm đội trưởng Bayern từ mùa 1968-1969. Ngay mùa đó, ông giúp đội bóng giành chức vô địch Bundesliga đầu tiên. Beckenbauer cũng cùng Bayern vô địch Cup C1 châu Âu 1967 ở Nuremberg. Trong ảnh là tiền đạo Gerd Muller (phía trước) và thủ môn Sepp Maier (giữa) và Beckenbauer, bộ ba siêu sao của Bayern thời đó.
Beckenbauer sau đó ba lần liên tiếp đoạt Cup C1 cùng Bayern thời 1974-1976. Trên phương diện cá nhân, ông đoạt Quả Bóng Vàng 1972, 1976, Bóng Bạc 1974, 1975.
Năm 1977, Beckenbauer vướng phải nghi án trốn thuế tại Đức. Ông rời quê hương không chỉ vì yếu tố thể thao. Beckenbauer sang Mỹ khoác áo CLB New York Cosmos, chơi bóng cùng "Vua bóng đá" Pele. Sở hữu cả "Vua" và "Hoàng đế" trong bóng đá, New York Cosmos vô địch Giải bóng đá Bắc Mỹ (NASL) vào các năm 1977, 1978 và 1980.
Beckenbauer trở lại Đức năm 1980, khoác áo Hamburg. Chấn thương và ảnh hưởng của tuổi tác khiến ông chỉ chơi bóng thêm hai năm, rồi giải nghệ năm 1982 trước khi bước vào nghiệp huấn luyện năm 1984.
Khi kết thúc sự nghiệp, Beckenbauer vẫn được xem là cầu thủ có một không hai của bóng đá Đức. Ông được nhớ mãi bởi nét phóng khoáng thuần khiết đặt trong khuôn khổ kỷ luật sắt đá của người Đức khi ấy. Người duy nhất của đất nước có thể làm tất cả, từ phòng ngự, kiểm soát bóng đến tấn công và có thể một mình định đoạt cuộc chơi.
Sự nghiệp huấn luyện của Beckenbauer cũng chói sáng không kém những năm tháng chơi bóng. Ông đưa đội tuyển Đức vào chung kết World Cup 1986 khi không được đánh giá cao. Bốn năm sau, Beckenbauer và các học trò vô địch thế giới khi thắng Argentina 1-0 ở Rome, Italy. Ông là một trong ba người trong lịch sử bóng đá thế giới vô địch World Cup trên cả cương vị cầu thủ lẫn HLV, bên cạnh Didier Deschamps và Mario Zagallo - người vừa qua đời cách đây ít ngày.
Sau sáu năm dẫn dắt tuyển Đức, Beckenbauer sang Pháp và giành chức vô địch Ligue 1 với Marseille năm 1991, rồi trở lại Bundesliga cùng Bayern đăng quang năm 1994, trước khi trở thành chủ tịch câu lạc bộ từ năm 1994-2009.
Bên cạnh sự nghiệp lẫy lừng, Beckenbauer cũng có cuộc sống tình cảm phong phú. Ông trải qua ba đời vợ, với nhiều scandal tình ái sau hôn nhân. Trong ảnh là Brigitte Wittmann, người vợ đầu của Beckenbauer, đến với ông khi huyền thoại Đức đã có một con riêng.
Khi hôn nhân với vợ đầu trục trặc, cựu hậu vệ Đức phải lòng nhiếp ảnh gia đồng hương Diana Sandmann tại đám cưới quản lý riêng của ông. Dù dư luận phản ứng gay gắt, Diana Sandmann theo Franz Beckenbauer sang Mỹ năm 1977, trước khi hai người đường ai nấy đi sau đó 10 năm.
Năm 1990, Beckenbauer cưới người vợ thứ hai Sybille Weimar. Cuộc hôn nhân đổ vỡ vì ông ngoại tình với thư ký Heidrun Burmester. Hai người có con năm 2000, rồi cưới nhau năm 2006. Bà Burmester cũng là người ở cạnh Beckenbauer cho đến cuối đời.
Bức ảnh chụp Beckenbauer cùng ba con trai Stephan, Thomas và Michael. Trong đó, Thomas là con riêng của ông còn Stephan và Michael là con của Beckenbauer và người vợ đầu Brigitte. Ông sau đó có thêm con trai Joel và con gái Francesca cùng người vợ thứ ba Burmester.
Năm 2015, Beckenbauer trải qua nỗi đau khi con trai thứ hai Stephan mất vì bệnh u não ở tuổi 46. Nguồn tin tại Đức cho biết sức khỏe của "Hoàng đế" suy giảm nhanh chóng sau sự ra đi của con trai. Những năm cuối đời, ông bị hỏng mắt phải, đối mặt với căn bệnh mất trí nhớ và gặp nhiều vấn đề về tim mạch.
Vị thế của Beckenbauer trong bóng đá vẫn được đảm bảo sau khi chia tay sân cỏ. Ông trở thành chủ tịch của Bayern và cũng là phó chủ tịch Hiệp hội Bóng đá Đức (DFB), giúp họ giành quyền đăng cai World Cup 2006. Không chỉ là cầu thủ hay nhất, Beckenbauer được xem như đại sứ và thủ lĩnh tối cao của bóng đá Đức.
Thành tựu mang World Cup 2006 về với nước Đức trở thành vết đen trong hồ sơ của huyền thoại vĩ đại, khi Beckenbauer là một trong bốn người vướng vào cáo buộc tham nhũng, hối lộ. Tuy nhiên, ngay cả khi gặp nhiều scandal và bê bối, ông vẫn được người Đức yêu mến vì có công lớn trong cuộc cải tổ bóng đá nước này.
Sự nghiệp lẫy lừng và cuộc sống nhiều thăng trầm của Beckenbauer dừng lại ở tuổi 78, khi ông qua đời hôm 8/1/2024.
Nhân Đạt
Ảnh: Bayern Munich