![]() |
Theo trung tướng Sergei Popkov, chỉ huy lực lượng của Bộ Nội vụ, trong vòng 45 phút, họ đã phân phát xong vũ khí, lựu đạn hơi cay và sắp lao ra cổng. Kiev chuẩn bị chứng kiến một cuộc đụng độ khủng khiếp, kiểu đàn áp có thể dẫn đến nội chiến. Và khi đó, bên trong cơ cấu phức tạp của lực lượng an ninh bí mật nước này, những sự kiện lạ bắt đầu hé lộ. Trong khi tuyết rơi trên đầu đám người biểu tình trên Quảng trường Độc lập, một đại tá mật của Cơ quan An ninh Ukraina (kế nhiệm KGB), thường được biết đến với tên viết tắt SBU, len lỏi giữa những túp lều của người biểu tình. Nhiệm vụ của ông không phải là chống lại những người biểu tình mà là cản trở việc huy động các binh sĩ. Ông cảnh báo các thủ lĩnh phe đối lập rằng sắp xảy ra một cuộc trấn áp. Cùng lúc đó, các quan chức tình báo cấp cao của Ukraina làm việc điên cuồng trên điện thoại di động. Họ cùng với một vị tướng quân đội thuyết phục Bộ Nội vụ cho lính quay trở lại. Các quan chức đưa ra nhiều lời cảnh báo, và nói rằng sử dụng vũ lực để trấn áp các cuộc biểu tình trong hoà bình là bất hợp pháp và có thể bị truy tố. Và nếu các toán quân có vũ trang đổ về Kiev, quân đội và các lực lượng an ninh khác sẽ bảo vệ dân thường. Thông tin này do một thủ lĩnh phe đối lập, người quan sát trao đổi kể trên và Oleksandr Galaka, người đứng đầu cơ quan tình báo quân đội, kể lại sau này. Ở hậu trường, Đại tướng Ihor Smeshko, người đứng đầu SBU, phối hợp các cuộc liên lạc. Thiếu tướng Vitaly Romanchenko, giám đốc cục phản gián quân đội (DVKR) cho hay ông nhận lệnh phải cảnh báo Popkov dừng lại. Bộ Nội vụ hoãn báo động. Trong suốt cuộc khủng hoảng chính trị, một cuộc chiến nội bộ đã diễn ra giữa các quan chức tình báo hàng đầu của Ukraina. Những người này không làm theo kế hoạch của chính quyền Tổng thống Leonid Kuchma, theo đó chức tổng thống sẽ được trao cho thủ tướng Viktor Yanukovich. Hơn thế nữa, những quan chức cấp cao này đã làm ngược lại. Thường là bí mật, đôi khi công khai và thi thoảng bất hợp pháp, các cơ quan tình báo Ukraina rốt cục đã cản trở Yanukovich lên nắm quyền. Trực tiếp hoặc gián tiếp, những gì các quan chức này làm đã ủng hộ Yushchenko, ứng viên thân phương tây và giờ đã được bầu làm tổng thống. Vai trò tổng thể của các quan chức tình báo Ukraina vẫn chưa được làm rõ mặc dù Oleh Ribachuk, tham mưu trưởng của Yushchenko, gọi đó là "một yếu tố quan trọng" và đã giúp phe đối lập "một cách chuyên nghiệp và có hệ thống". Sự ủng hộ đó không bắt đầu bằng những người biểu tình. Nhiều tháng trước cuộc bầu cử, giới tình báo và phe đối lập đã bí mật liên lạc với nhau, trong đó có việc Smeshko phân công một vị tướng của SBU làm người liên lạc bí mật với Ribachuk mùa hè năm ngoái. Cơ quan an ninh gồm 38 nghìn thành viên của Ukraina đã mang tiếng xấu vì tống tiền, buôn vũ khí và tội phạm có tổ chức, đồng thời bị cho là chia rẽ nội bộ với các bè phái ủng hộ các đảng chính trị khác nhau. Leonid Derkach, cựu giám đốc của cơ quan này, bị sa thải vì áp lực quốc tế sau khi bị cáo buộc vi phạm lệnh cấm vận với Iraq khi bán radar cho đất nước vùng Vịnh này. Năm 2003, Kuchma quyết định bổ nhiệm Smeshko, một quan chức có tư tưởng thân phương Tây, vào vị trí đó. Smeshko từng làm việc tại sứ quán Ukraina ở Washington và Zurich khi ông còn làm một quan chức tình báo quân đội. Rất nhiều quan chức tình báo, những người đã phản đối việc trấn áp biểu tình, có quan hệ với Smeshko và từng làm việc tại các nước phương Tây hoặc làm liên lạc với các chính phủ phương Tây. Ngọc Sơn (theo IHT) * Còn tiếp |