Tại lô đất 87 nằm trong góc nghĩa trang ở Milan, Italy, tổng cộng 120 ngôi mộ vừa xuất hiện. Mỗi ngôi mộ được đánh dấu đơn giản bằng cây thánh giá nhựa màu trắng.
Trên mỗi thánh giá dán mảnh giấy đề họ, đôi khi kèm cả chữ cái đầu, đôi khi là tên riêng. Không ghi ngày sinh, không ghi ngày mất. Công nhân nghĩa trang đặt lên mỗi ngôi mộ một bông hoa nhựa.
Đây là nơi yên nghỉ của những người chết trong cuộc chiến chống Covid-19 ở Milan, nhưng thi thể chưa được người thân đến nhận.
Một quan chức giấu tên ở nghĩa trang cho hay đa số người chết được chôn cất ở đây là người già, từng ở viện dưỡng lão. Nhiều người không có gia đình, một số không có thân nhân tới nhận xác do lệnh phong tỏa.
Trong tình trạng nhà xác luôn quá tải, ngày càng nhiều người chết mỗi ngày ở thời kỳ đỉnh dịch, các nhà chức trách tại Milan, điểm nóng nCoV của Italy, không còn lựa chọn nào khác ngoài chôn cất những xác chưa có người thân đến nhận. Sau dịch, nếu có người đến nhận xác, hài cốt sẽ được khai quật và cải táng.
Carla Porfirio từng tuyệt vọng muốn ở bên mẹ trong phút cụ lâm chung. Trước khi Covid-19 bùng phát, ngày nào bà cũng tới viện dưỡng lão Palazzolo-Doin Gnocchi ở Milan để thăm cụ Michela, 85 tuổi, mắc bệnh Alzheimer.
Khi viện dưỡng lão bất ngờ ngăn người nhà tới thăm thân nhân do nCoV bùng phát, Porfirio cho hay bà luôn gọi điện hàng ngày để hỏi thăm mẹ. Ngày nào nhân viên cũng đảm bảo cụ Michela vẫn mạnh khỏe.
Bà rất lo ngại khi không được thông báo lúc cụ Michela bắt đầu có biểu hiện không khỏe. Khi gọi điện hôm 5/4, bà được thông báo cụ Michela đang phải thở oxy và dùng moóc-phin. Ngày hôm sau, cụ qua đời.
"Điều gì tồi tệ nhất với chúng ta, những người mất đi người thân", Porfirio vừa nói vừa khóc nức nở. "Đó là chúng ta không thể ở bên họ trong những ngày cuối đời đau đớn. Khi đó họ rất cần bàn tay của người thân".
Ở thời điểm đỉnh dịch xuất hiện ở miền bắc Italy, chính quyền vùng Lombardy đã yêu cầu viện dưỡng lão nhường phòng cho những bệnh nhân Covid-19 không nguy kịch nhằm giảm gánh nặng cho bệnh viện.
Porifirio cho hay viện dưỡng lão Palazzolo-Don Gnocchi đã đưa một bệnh nhân vào cùng phòng với mẹ bà và hai phụ nữ lớn tuổi khác. Khi bà phản đối, nhân viên y tế nói không còn lựa chọn nào khác vì họ đã hết chỗ.
Viện Palazzolo-Don Gnocchi cho biết từ khi phát hiện ca nhiễm đầu tiên trong viện, họ đã lập tức cách ly, khoanh vùng, xét nghiệm những ca có nguy cơ lây nhiễm. Mọi ca dương tính Covid-19 đều được xử lý theo quy trình do chính quyền hướng dẫn và phối hợp với các nhà chức trách.
Viện không hồi đáp bình luận của Porfirio về việc chăm sóc cụ Michela.
Chính quyền Italy đang điều tra hàng loạt sai phạm y tế tại các cơ sở dưỡng lão trên toàn quốc trong khủng hoảng Covid-19. Viện Palazzolo-Don Gnocchi tin rằng cuộc điều tra sẽ chứng minh họ đã làm đúng.
Chính quyền vùng Lombardy cho hay họ không trả lời phỏng vấn về "vấn đề viện dưỡng lão" do cuộc điều tra đang tiến hành.
Ít nhất 15 cơ sở dưỡng lão đã bị đóng cửa, bệnh nhân được chuyển tới nơi khác sau khi lực lượng cảnh sát y tế Italy (NAS) phát hiện nhiều cơ sở không tuân thủ quy trình phòng chống dịch, như cung cấp đầy đủ thiết bị bảo hộ cho nhân viên và sắp xếp khu vực cách ly chuyên biệt cho bệnh nhân nghi nhiễm nCoV.
61 người đang bị điều tra. 157 người đã bị phạt tổng cộng hơn 78.500 USD.
Giống nhiều người mất thân nhân trong viện dưỡng lão vì nCoV, bà Porfirio rất phẫn nộ.
"Không thể chấp nhận nổi", bà nói. "Chúng ta đang ở năm 2020 mà chuyện này vẫn xảy ra. Những hình ảnh này giống hệt dịch cúm Tây Ban Nha 100 năm trước. Vậy mà chúng ta đang trong tình hình tương tự?"
Cách đây không lâu, Alessandro Azzoni cho hay cụ Marisa, 75 tuổi, mẹ ông, vẫn khỏe mạnh và nhanh nhẹn dù mắc bệnh Alzheimer. Ông thường xuyên đưa cụ đi dạo, đi ăn kem, khiêu vũ trong công viên.
Vậy mà bây giờ cụ Marisa đang trong tình trạng nguy kịch, phải dùng máy thở trong một bệnh viện ở Milan sau khi chuyển vào từ viện dưỡng lão Pio Albergo Trivulzio.
Viện này cũng tiếp nhận bệnh nhân Covid-19. Azzoni trình bày sơ đồ viện dưỡng lão trên điện thoại di động, dựa trên thông tin từ các y bác sĩ làm việc tại nhà. Phần lớn sơ đồ hiển thị màu đỏ, cho thấy khu vực nội trú của bệnh nhân Covid-19.
Một số nhân viên và thân nhân người bệnh đã kiện viện dưỡng lão Pio Albergo Trivulzio có hành vi "ngộ sát", cho rằng họ đã không bảo vệ được người già trong viện cũng như nhân viên y tế.
Mauro Clerici, công tố viên thành phố Milan, tháng trước cho biết ông đang xem xét cái chết của hơn 100 người tại viện dưỡng lão trong thời kỳ Covid-19. Clerici cho hay cuộc điều tra sẽ tập trung vào "những tội có thể xảy ra theo luật pháp hiện hành về Covid-19". Chưa ai bị bắt cũng như bị truy tố.
Tháng trước, một phát ngôn viên của viện cho hay cơ sở này đã "tuân thủ các quy định đeo khẩu trang", nói thêm số người chết trong quý I năm nay tương tự cùng kỳ năm ngoái.
Azzoni, người thành lập một nhóm yêu cầu điều tra hình sự về những gì đã xảy ra tại Pio Albergo Trivulzio, đã gọi đây là vụ "thảm sát". Điều tra là "cơ hội cho chúng tôi thay đổi mọi thứ, đưa con người trở lại trọng tâm", ông nói.
Vùng Lombardy chiếm một nửa trong số 32.169 ca tử vong vì Covid-19 của Italy. Một trong những cộng đồng bị ảnh hưởng nặng nhất ở Lombardy là thị trấn Nembro, nằm ở chân núi Alps.
Trong số 87 người sống tại viện dưỡng lão Nembro, 34 người chết vì nCoV.
Giacomo Boffelli, 84 tuổi, qua đời hôm 11/3. Bạn bè và gia đình cụ cuối cùng cũng có thể nói lời tiễn biệt vào hai tháng sau, trong một lễ tang đơn sơ gần lối ra vào nghĩa trang thành phố.
"Chúng con không bao giờ bỏ rơi bố. Chúng con sẽ không bao giờ, bởi bố luôn ở trong tim chúng con", con gái cụ, bà Nicoletta, đọc điếu văn.
Trong lúc đó, vợ cụ là Margherita, chỉ ngồi đó và lắng nghe, chiếc khẩu trang che kín mũi và miệng đẫm nước mắt.
Sau buổi lễ, tro cốt cụ Giacomo đặt trong khu mộ gia đình. "Người phụ nữ làm việc ở đây bảo tôi trước đây cả khu này đều trống rỗng, giờ nó đã hết đất".
Những bức ảnh mới đánh dấu các ngôi mộ mới. Phu đào mộ và nhân viên nhà tang lễ là những người bận rộn nhất ở Nembro bây giờ.
"Cứ như thể một cơn sóng thần đã càn quét, cuốn đi những người già nhất", Nicoletta nói.
Mùa xuân đang đến Lombardy. Tại các thành phố và thị trấn trong vùng, người dân đang mạo hiểm ra ngoài tận hưởng khí trời và tự do sau khi chính phủ dỡ lệnh phong tỏa.
Tuy nhiên, không giống những nơi khác ở Italy có số lượng ca nCoV ít hơn, không khí phiền muộn vẫn lơ lửng ở Lombardy.
"Buồn quá. Mỗi lần mở trang cáo phó, tôi lại thấy rất nhiều người quen đã chết. Cả một thế hệ đang bị xóa sổ", Beppe Severgnini, phụ trách chuyên mục của tờ Corriere della Sera, người sống tại thị trấn bị ảnh hưởng nặng là Crema, giải thích.
Covid-19 xuất hiện ở 212 quốc gia và vùng lãnh thổ, khiến gần 5 triệu người nhiễm và 327.000 người chết. Italy báo cáo 227.000 ca nhiễm và hơn 32.000 ca tử vong.
Hồng Hạnh (Theo CNN)