Phần công việc này được chuyển sang thực hiện tại công an cấp xã, theo Luật Cư trú 2020 bắt đầu có hiệu lực vào 1/7. Công an xã cũng được thực hiện đăng ký tạm trú, khai báo tạm vắng thông báo lưu trú và khai báo thông tin, điều chỉnh thông tin về cư trú.
Theo luật mới, số đơn vị có chức năng đăng ký cư trú của công dân được mở rộng hơn trước, bao gồm: công an xã, phường, thị trấn; công an huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương ở nơi không có đơn vị hành chính cấp xã.
Đây là điểm mới trong Luật Cư trú 2020, bởi nhà chức trách sẽ thay đổi hình thức quản lý dân cư bằng giấy sang phương thức điện tử.
Sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định của Luật Cư trú cho đến hết ngày 31/12/2022, theo điều 38. Trường hợp thông tin trong sổ hộ khẩu, tạm trú khác với thông tin trong cơ sở dữ liệu về cư trú thì sử dụng thông tin trong cơ sở dữ liệu về cư trú.
Như vậy, người dân đến cơ quan công an thực hiện các thủ tục về cư trú mà làm thay đổi thông tin hiện có trong sổ, công an mới thu hồi sổ chứ không phải bắt buộc công dân phải mang sổ cũ đi nộp từ 1/7. Sổ hộ khẩu đã cấp nếu không có thay đổi gì vẫn được tiếp tục sử dụng đến hết năm 2022.
'Nới' điều kiện nhập hộ khẩu nội thành Hà Nội, TP HCM
Luật Cư trú cũ có quy định riêng về điều kiện đăng ký thường trú tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương như TP HCM và nội thành Hà Nội
Nhưng điểm mới trong Luật Cư trú 2020 là điều kiện đăng ký thường trú từ 1/7 sẽ giống nhau tại tất cả tỉnh, thành phố. Công dân chỉ cần có chỗ ở hợp pháp thuộc quyền sở hữu của mình thì được đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp đó.
Theo thông tư 55/2021 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Cư trú, cơ quan đăng ký cư trú phải thông báo hoặc niêm yết công khai địa điểm, số điện thoại, địa chỉ hộp thư điện tử, trang thông tin điện tử của cơ quan đăng ký cư trú, cổng dịch vụ công quốc gia, tên ứng dụng trên thiết bị điện tử tiếp nhận thông báo.
Công dân yêu cầu xác nhận thông tin về cư trú có thể trực tiếp đến cơ quan đăng ký cư trú trong cả nước không phụ thuộc vào nơi cư trú của công dân. Tại đây công dân đề nghị cấp xác nhận thông tin về cư trú.
Một cách khác, người dân có thể gửi yêu cầu xác nhận thông tin về cư trú qua cổng dịch vụ công quốc gia, cổng dịch vụ công Bộ Công an, cổng dịch vụ công quản lý cư trú.
Công an xã, phường, thị trấn có trách nhiệm tiếp nhận các thủ tục thông báo lưu trú, khai báo tạm vắng, đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú, khai báo thông tin, điều chỉnh thông tin về cư trú, tách hộ, khai báo tạm vắng... và cập nhật thông tin về cư trú của người dân vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu về cư trú.