'Lao động bị lừa sang Campuchia rất khó giải cứu'

Ngày 22/8, thượng tá Khổng Ngọc Oanh (Trưởng Phòng 5, Cục Cảnh sát hình sự) dẫn chứng vụ 42 người Việt vượt sông trốn khỏi casino ở Campuchia để cảnh báo tình trạng này.

Ông Oanh phân tích, hầu hết lao động xuất cảnh trái phép dưới chiêu "việc nhẹ lương cao" rồi bị lừa gạt, đưa vào casino, cơ sở sản xuất trá hình và phải sống trong môi trường gần như bị giam giữ. Lao động Việt Nam không có tài chính, không am hiểu pháp luật, nhiều người tuổi vị thành niên nên rất khó tự giải thoát.

Cơ quan chức năng xác định "không phải hàng chục, hàng trăm mà có thể hàng nghìn người" đã bị đưa sang Campuchia lao động theo dạng cưỡng bức, phải làm việc trong điều kiện cực kỳ nặng nhọc, bị giam giữ và không được nhận lương như hứa hẹn. Việc giải cứu những lao động này cũng không dễ dàng khi sự vụ đều ở bên kia biên giới. Có những cơ sở nằm giữa rừng sâu, ngụy trang thành điểm sản xuất. Người ngoài không thể biết được những gì đang xảy ra phía trong. Các cơ quan chức năng cũng gặp khó khăn khi xác minh thông tin.

Theo thượng tá Oanh, Chính phủ Việt Nam và Campuchia đã có Hiệp định song phương về phòng chống buôn bán người. Khi có vụ việc, lực lượng chức năng của Việt Nam phối hợp, thực hiện đúng quy trình pháp luật song phải chờ cơ quan chức năng Campuchia truy tìm, xác minh và cung cấp hồ sơ.

Tình trạng xuất cảnh trái phép, trở thành nạn nhân của buôn người xảy ra hầu hết các tỉnh kinh tế khó khăn, như địa phương biên giới phía Bắc, biên giới Tây Nam, Tây Nguyên... Người đi thường là lao động nghèo khó, song cũng có nhiều thanh thiếu niên, thậm chí sinh viên gia cảnh bình thường, muốn đổi đời nhanh, nghe theo mời chào trên mạng rồi trốn đi. Các em sợ bị ngăn cản nên giấu gia đình, khiến việc tìm kiếm thông tin rất khó.

Tội phạm rất tinh vi thường không gặp gỡ trực tiếp mà liên hệ với người có nhu cầu qua mạng xã hội, thậm chí ứng trước cho một số tiền để tạo niềm tin. Chúng yêu cầu người dân tự bắt xe ra cửa khẩu biên giới rồi tổ chức thành từng nhóm đi theo đường tiểu ngạch. Khi người lao động bắt đầu làm việc, chúng mới thu tiền môi giới, nhà chức trách nêu thủ đoạn.

Đại diện Cục Cảnh sát hình sự mong muốn địa phương tăng cường tuyên truyền rộng rãi để người dân biết, đồng thời khuyến cáo nhân dân thận trọng khi tiếp cận môi trường mạng xã hội. Bởi sang nơi đất khách quê người không bao giờ có chuyện "việc nhẹ lương cao". Người lao động khi đi làm việc nên báo cho gia đình biết rõ đi đâu, với ai, thời gian dự kiến trở về, không nên tự ý bỏ đi. Bởi khi đã sa vào tay tội phạm, các cơ quan chức năng rất khó truy tìm, giải cứu.

Bộ Công an tháng trước cũng đã phát đi cảnh báo về tình trạng người Việt bị lừa sang Campuchia bán cho các tổ chức đánh bạc, kinh doanh tiền ảo, bị bóc lột sức lao động. Người nào muốn về phải gọi cho người thân nộp tiền chuộc, mức 3.000-30.000 USD. Một số trường hợp bỏ trốn bị các ông chủ đánh đập, ngược đãi, bán sang cơ sở khác. Kẻ cầm đầu các ổ nhóm này được xác định là người Trung Quốc, dưới sự giúp sức của người Việt Nam đang sống tại Campuchia.

Theo Bộ Công an, các cơ sở cưỡng bức lao động, cưỡng đoạt tài sản tập trung ở các khu như Bà Vẹt, tỉnh Svaytieng; Banteay Meanchay, tỉnh Poipet; thành phố Shihanoukvile, tỉnh Preah Shihanouk; Chrey Thom, tỉnh Kandal và tại thành phố Phnompênh.

Sáu tháng đầu năm, Công an Việt Nam phối hợp với nhà chức trách Campuchia giải cứu hơn 250 trường hợp bị lừa đi lao động trái phép. Hiện, tình hình công dân Việt Nam xuất cảnh trái phép sang Campuchia làm việc tại các tổ chức đánh bạc trực tuyến, bị cưỡng bức lao động, cưỡng đoạt tài sản vẫn diễn biến phức tạp.

Hồng Chiêu

• Chiêu lừa lao động sang Campuchia 'làm việc nhẹ lương cao'