Bị truy hỏi, chàng trai thú nhận là nhân viên của bố cô bé. Hôm ấy cô bé đã liên tục nhắn tin bảo anh đến thăm vì buồn, rồi khi anh đến lại kiếm cớ rủ anh vào nhà vệ sinh nói chuyện. Chuyện xảy ra tại một trường nội trú ở TP HCM.
Thạc sĩ xã hội học Phạm Phúc Thịnh, người đang tham gia công tác phòng chống xâm hại tình dục trẻ em, cho biết trước đây nói về những vụ lạm dụng tình dục trẻ em, mọi người chỉ thấy trẻ là người bị xâm hại, nhưng ngày nay có rất nhiều bé gái đã đổi sang vai chủ động. Theo ước tính sơ bộ của ông, chỉ tính từ năm 2013 đến nay, trong số vụ án lạm dụng tình dục trẻ em bị xét xử có ít nhất 10 trường hợp trẻ gái 12 tuổi tự nguyện có hành vi quan hệ tình dục. Các bé gái từ chủ động làm quen, đến rủ rê, thậm chí bỏ nhà đến ở cùng bạn trai, có bé còn ranh mãnh nói khống tuổi để đối tác đồng ý.
Khi độ tuổi dậy thì của trẻ em ngày càng giảm thì sự rung cảm đầu đời càng đến sớm. Trước đây, thường 14-15 tuổi trẻ mới có rung cảm đầu đời, nhưng ngày nay chỉ 11-12. Trong khi đó, hiểu biết về giới tính của các em còn rất hạn chế. Thạc sĩ Thịnh thường xuyên nhận được những câu hỏi mà đọc xong ông không thể cười nổi của những bé mới học lớp 6, như: “Dùng bao cao su có mất trinh?", "Bạn trai em bảo quan hệ xong rửa bằng coca cola thì sẽ không có thai có đúng không”, “Bạn trai em bảo nếu làm chuyện đó mà nhắm mắt lại sẽ không có thai?”... Nhiều trẻ sợ mang bầu không phải vì lường trước được hậu quả ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm lý bản thân mà chỉ là sợ bị cha mẹ mắng.
Là người mẹ có con tuổi teen, tiến sĩ Vũ Thu Hương (giảng viên ĐH Sư phạm Hà Nội) ước tính, tỷ lệ bé tuổi teen có người yêu trên 80%, trong khi bọn trẻ chưa hiểu yêu là gì, nếu không được hướng dẫn, từ yêu dẫn đến sex là rất gần. Trước tình trạng Việt Nam đang ở trong nhóm 5 nước có tỷ lệ nạo phá thai cao nhất thế giới, đồng thời tỷ lệ sinh con ở tuổi 15-19 rất cao, ở mức 46/1.000 trường hợp, giáo dục giới tính đã được hầu hết phụ huynh công nhận và cho rằng càng làm sớm càng tốt.
Tuy nhiên, có vấn đề chúng ta gần như bỏ bẵng dù các cụ ngày trước rất quan tâm, đó là "Nam nữ thụ thụ bất tương thân". Bây giờ điều đó dường như không tồn tại trong suy nghĩ của các em, mới yêu nhau hai ngày đã có thể dắt nhau vào nhà nghỉ. "Các em coi chuyện quan hệ tình dục là bình thường và cần thiết. Quá khích như thời xưa cũng không tốt, nhưng quá thoải mái như bây giờ thì cũng phải đặt câu hỏi có tốt không?", tiến sĩ Thu Hương băn khoăn.
Theo bà Hương, khi giáo dục con, cha mẹ đừng quên rằng những hành vi rất nhỏ như cầm tay nhau, ôm eo nhau, cõng nhau... mà bọn trẻ thấy rất bình thường chỉ có một khoảng cách rất ngắn để dẫn đến quan hệ tình dục. Đã có nhiều trường hợp, bọn trẻ không thể kiềm chế khi cảm xúc dâng cao đột ngột.
"Cha mẹ cần phải cho con biết điều ấy. Đừng để đến khi hậu quả xảy ra mới hối tiếc. Hãy cho trẻ biết rằng cuộc đời của con người giống như một chuyến tàu. Mỗi ga lại có người đồng hành mới và không chắc chắn họ sẽ cùng mình đến đích. Những hành vi thoải mái sẽ khiến người ta không tôn trọng mình. Hơi khó tính sẽ được nể trọng hơn”.
Tiến sĩ Thu Hương cho rằng cha mẹ không thể ngăn cấm trẻ quan hệ tình dục trước hôn nhân, nhưng cần phải cảnh báo con trước bao nhiêu tuổi không được quan hệ tình dục, bởi việc đó nguy hại cho cơ thể của con như thế nào. Với con trai, cần nói thêm bạn gái của con phải ít nhất là bao nhiêu tuổi, nếu không, con có thể bị pháp luật xử lý.
Thạc sĩ xã hội học Phạm Thị Thúy (giảng viên Học viên Hành chính) cũng đồng tình cha mẹ khó có thể kiểm soát chuyện yêu đương và quan hệ tình dục của trẻ. Nhiều phụ huynh không cho con đi một mình, đưa con đến lớp, đón con đi học về dù nhà rất gần, nhưng rõ ràng việc kiểm soát cơ học là không khả thi. Như chị Mai (quận 11, TP HCM) ngày nào cũng đưa đón con đi học, mới đây bỗng chết lặng khi phát hiện con gái mới 14 tuổi đã có bầu được 3 tháng. Đưa con đến bệnh viện giải quyết hậu quả, người mẹ vẫn chưa hết bàng hoàng vì "thành tích" yêu đương của đứa con gái vốn luôn là học sinh giỏi. Cái thai không phải là kết quả do lần đầu tiên lỡ vượt rào của bé với cậu bạn lớn hơn hai lớp. Ba lần yêu nhau của bọn trẻ đều diễn ra trong nhà vệ sinh của trường học và chúng cứ ngỡ quan hệ xong rửa chỗ kín bằng coca cola thì không dính bầu.
“Đừng nghĩ rằng chỉ có trẻ hư mới yêu sớm, rất nhiều trường hợp là học sinh ngoan, trò giỏi. Những em ngoan học giỏi vẫn có thể có những suy nghĩ và hành vi sai lầm về tình dục do không được dạy, do thiếu tình yêu thương. Ở những gia đình bố mẹ cãi nhau, trẻ không thấy hạnh phúc nên luôn khao khát tình yêu và sự quan tâm từ người khác, chúng thường yêu sớm và dám làm mọi chuyện vì tình yêu”, thạc sĩ Phạm Thị Thúy nhận xét.
"Vấn đề ở đây không chỉ là đạo đức, không chỉ là hiểu biết, mà là các em có làm chủ cảm xúc không, có cảm nhận được đủ tình yêu thương hay không. Tuổi teen nếu được nhận đầy đủ tình yêu thương sẽ biết yêu một cách lành mạnh và trong sáng, sẽ biết tìm bạn để yêu", bà Thúy nói.
Thạc sĩ Phạm Thị Thúy không đồng tình với quan điểm của nhiều phụ huynh là chờ đợi vào sự giáo dục của nhà trường. Nhà trường chỉ là một trong rất nhiều kênh giúp trẻ tìm hiểu. Hãy bắt đầu từ giáo dục gia đình. Cha mẹ có thể cung cấp sách báo về tâm sinh lý để giúp con hiểu thấu đáo hơn mình là ai và không hành động như những kẻ ngu ngốc. "Nói về tình dục và ngừa thai không có nghĩa là bạn cho phép con mình thực hiện những điều ấy, mà là phương pháp để chúng tự hình thành quan điểm riêng", bà Thúy nói.
Để trẻ biết giữ gìn bản thân khi yêu, thạc sĩ Phạm Thị Thúy cũng như thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Lan Hải đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục cho trẻ biết trân trọng giá trị bản thân, tôn trọng mình và mọi người, từ đó sẽ có hành vi cư xử đúng với giới tính và quan hệ giới.
Là chuyên gia tình dục học, bác sĩ Lan Hải cho rằng mọi người hay nhầm giáo dục giới tính và giáo dục tình dục. Giáo dục giới tính không phải là nói về kỹ thuật. Giáo dục giới tính không chỉ đơn thuần nói về vấn đề sinh sản mà là giáo dục để trẻ sống đúng với giới tính của mình, phù hợp với từng lứa tuổi, phải được tiến hành liên tục từ khi trẻ còn trong bào thai cho đến lúc trưởng thành. Giáo dục giới tính là giáo dục cho các em về lòng tự trọng và tình bằng hữu, các em phải yêu chính mình trước để hiểu về giá trị của mình. Một cô gái hiểu về giá trị của mình sẽ không cho đi một cách dễ dàng, một chàng trai hiểu về giá trị của mình sẽ không làm những điều bẩn thỉu và thấp kém.
Đặc biệt, chính phụ huynh cũng cần học giáo dục giới tính không kém gì con. "Bởi người ta không thể cho người khác cái mà mình không có. Cha mẹ có thể cho con tiền, cho con học phí, nhưng nếu không có tình yêu thương và kiến thức, con sẽ phát triển ra cây cỏ dại, hoang dã", chuyên gia nhận xét.
Kim Anh