14 năm trước, Quốc Hoàng rời quê nhà Quảng Ninh để vào TP HCM lập nghiệp. Trong tay chàng trai 23 tuổi lúc đó chỉ có hai triệu đồng, không có công việc và chỗ ở nơi đất khách.
Nhưng bây giờ, Quốc Hoàng đã trở thành cơ thủ hàng đầu Việt Nam, kiếm khoảng 60.000 USD tiền thưởng từ các giải quốc tế, cùng một hệ thống quán billiards mang chính tên anh. Hôm qua 5/5, cơ thủ 37 tuổi lập cột mốc mới trong sự nghiệp bằng chức vô địch Scottish Open 2024. Đây là lần đầu một tay cơ Việt Nam vô địch giải đấu đẳng cấp thế giới nội dung pool 9 bi.
"Mẹ đã khóc và khuyên tôi đừng đi, vì lo tôi không biết sẽ làm gì sống ở trong đó", Quốc Hoàng kể lại quá khứ với The Breaker. "Bản tính tôi là không lo nghĩ quá xa, trong đầu chỉ xác định khi vào đó sẽ dùng hai bàn tay kiếm sống, không nghĩ tới mức chết đói hay gì".
Quốc Hoàng đam mê billiards từ nhỏ, và khi vào TP HCM, những công việc đầu tiên của anh cũng liên quan tới môn này, dù chỉ là phục vụ bàn. Việc này thu nhập có thể không cao, nhưng giúp anh có thời gian để tập luyện. Năng khiếu của Quốc Hoàng được một chủ quán billiards và cũng là cơ thủ Lưu Minh Phúc phát hiện ra.
"Minh Phúc không chỉ là người anh, người thầy, còn tạo mọi điều kiện cho tôi phát triển sự nghiệp, từ chỗ ăn ngủ, đến các dụng cụ đánh billiards, cùng những chuyến thi đấu giải mở rộng", Quốc Hoàng nói. "Cây cơ đáng giá đầu tiên của tôi bảy triệu đồng, cũng do thầy mua cho. Thầy cũng không ngại chi hàng nghìn USD để tôi phát triển sự nghiệp".
Minh Phúc còn giúp Quốc Hoàng nhiều khía cạnh để phát triển sự nghiệp, như tâm lý thi đấu. Biết tính của đàn em nông nổi, Minh Phúc dặn Quốc Hoàng luôn nhớ rằng phải nghĩ trước khi nói bất cứ điều gì. Lời dạy này được Quốc Hoàng áp dụng trong thi đấu, giúp anh có phong thái điềm đạm, không hề vội vàng dù rơi vào thế bi khó hay bị đối thủ dẫn sâu.
Tại Việt Nam, nội dung pool phổ biến chủ yếu ở miền Bắc, nhưng ngày càng phát triển ở những khu vực còn lại. Việt Nam chưa từng có đại diện thuộc Top 30 thế giới các thể loại pool, nhưng chức vô địch Scottish Open 2024 giúp Quốc Hoàng tiến gần hơn tới nhóm này.
Một nội dung khác của billiards cũng phổ biến là carom, chủ yếu là 3 băng, lại chỉ có ở miền Trung và Nam. Việt Nam đang có hai cơ thủ trong Top 10 thế giới nội dung này, là Trần Quyết Chiến và Bao Phương Vinh, và họ cũng đang là đương kim vô địch World Cup, World Championship cá nhân lẫn đồng đội.
Ban đầu, carom là một trong những lý do thôi thúc Quốc Hoàng vào nam. "Tôi biết anh Quyết Chiến cũng có xuất phát điểm giống mình, cùng bắt đầu năm 2013 hay 2014", cơ thủ quê Quảng Ninh nói. "Và anh ấy đã cho tôi thấy rằng cơ thủ cũng có thể kiếm sống bằng nghề. Quyết Chiến từng thắng một giải ở Hàn Quốc và nhận tới 70.000 USD tiền thưởng".
Giải đấu Quốc Hoàng nhắc tới là LG U+ Cup tại Hàn Quốc năm 2018, khi Quyết Chiến thắng cơ thủ số một thế giới Frederic Caudron kịch tính 40-39 trong trận chung kết. Kể từ đó, Quốc Hoàng cũng mạo hiểm đầu tư kinh phí thi đấu quốc tế, điều mà hiếm có cơ thủ pool nào của Việt Nam làm được.
Carom là billiards không lỗ, không thực sự phổ biến ở các nước nói tiếng Anh, vì thế tiền thưởng các giải quốc tế thường thấp hơn pool hay snooker. Chẳng hạn nhà vô địch carom 3 băng thế giới nhận được 20.000 euro (khoảng 21.500 USD), còn cơ thủ đăng quang pool 9 bi thế giới lĩnh 60.000 USD.
Trận tứ kết Quốc Hoàng và Eklent Kaci tại Scottish Open tối 5/5 thu hút hơn 130.000 khán giả Việt Nam xem đồng thời, cao gấp nhiều lần so với những trận chung kết Quyết Chiến và Phương Vinh đã chơi.
Ở các giải đẳng cấp thế giới như Scottish Open, các cơ thủ Việt Nam hiếm khi vào tới vòng loại trực tiếp, ngoại trừ Quốc Hoàng lần này. Nếu không đi tới vòng đó, số tiền thưởng các cơ thủ nhận được có thể không bù lại được vé máy bay, chưa kể các chi phí khác.
Quốc Hoàng lần đầu kiếm tiền thưởng từ một giải đẳng cấp thế giới năm 2017, khi anh đứng đồng vị trí 17 chung cuộc tại pool 9 bi thế giới, nhận 2.000 USD. Trong bốn năm tiếp theo, trung bình anh chỉ nhận thưởng 5.000 USD mỗi năm, dù đánh nhiều giải.
"Tôi từng muốn từ bỏ sự nghiệp thi đấu quốc tế cuối năm 2022, sau khi đánh ba giải ở Mỹ mà không thành công", Quốc Hoàng nói. "Khi đó, tôi tính tới việc sẽ ngừng thi đấu, tập trung kinh doanh trong nước. Nhưng thành tích ở giải pool 9 bi thế giới 2023 là bước ngoặt, giúp tôi vững tin bước đi trên con đường đã chọn".
Tại giải 9 bi thế giới ở Ba Lan năm ngoái, Quốc Hoàng gây tiếng vang khi loại cơ thủ huyền thoại Shane van Boening 11-10 ở vòng 1/8. Anh coi trận đấu đó là bước ngoặt sự nghiệp, nên tích cực tham gia nhiều giải hơn. Trong năm 2023, anh kiếm 32.750 USD tiền thưởng quốc tế, cao gấp sáu lần trung bình những năm trước, trong đó có việc vào bán kết Las Vegas Open, hay tứ kết Spanish Open. Chức vô địch tại Scotland có thể là một bước ngoặt khác, giúp Quốc Hoàng tiến thêm một tầm mới trong sự nghiệp.
Một điểm thú vị với Quốc Hoàng là anh luôn đem theo nồi cơm điện mỗi khi thi đấu quốc tế. Do vài lần ăn đồ nước ngoài, gặp vấn đề bao tử, anh rút kinh nghiệm và tự chuẩn bị đồ ăn trước khi vào bàn đấu. Đó cũng là một cách giảm thiểu bài toán kinh phí - rào cản lớn nhất với các cơ thủ Việt Nam cạnh tranh với thế giới.
Xuân Bình