Bác sĩ Zee Zing Kiat, Trung tâm Ung thư PCC Singapore, giải thích ung thư tiền liệt tuyến là khối u ác tính xuất phát từ tế bào của tiền liệt tuyến. U thường phát triển chậm và kéo dài trong nhiều năm. Nguyên nhân gây ung thư tiền liệt tuyến đến nay vẫn chưa rõ, song các chuyên gia khẳng định bệnh này không liên quan đến phì đại tiền liệt tuyến lành tính.
Nhiều nghiên cứu chỉ ra các yếu tố nguy cơ dẫn đến ung thư tiền liệt tuyến bao gồm lớn tuổi, di truyền, ảnh hưởng của nội tiết tố, độc chất trong môi trường, hóa chất và các sản phẩm công nghiệp. Nguy cơ bị ung thư tiền liệt tuyến tăng theo tuổi, rất ít xảy ra ở bệnh nhân dưới 40 tuổi nhưng phổ biến ở đàn ông trên 80 tuổi. Theo khảo sát, từ 50 đến 80% đàn ông trên 80 tuổi bị ung thư này. Ngoài ra di truyền cũng là yếu tố nguy cơ gây bệnh. Chẳng hạn, một chàng trai có người thân thế hệ một (bố, anh em trai, con trai) bị ung thư tuyến tiền liệt thì có nguy cơ mắc bệnh.
Tỷ lệ mắc ung thư tuyến tiền liệt cũng khác nhau ở mỗi dân tộc và quốc gia. Đàn ông Mỹ da đen có nguy cơ bị ung thư tiền liệt tuyến cao hơn nam giới Nhật Bản hay Mỹ da trắng. Môi trường, chế độ ăn uống và một số yếu tố khác cũng có thể làm thay đổi bản chất di truyền. Ung thư tiền liệt tuyến xảy ra ở nam giới người Nhật sống tại chính quốc, nhưng khi đàn ông Nhật qua Mỹ sống thì tỷ lệ mắc bệnh này tăng lên đáng kể.
Thống kê cho thấy ung thư tiền liệt tuyến rất phổ biến ở đàn ông Mỹ, xếp thứ hai trong số các bệnh ung thư gây tử vong nhiều nhất, chỉ sau ung thư phổi. Năm 1999, có 185.000 trường hợp ung thư tiền liệt tuyến mới được chẩn đoán tại Mỹ, trong đó hơn 31.000 tử vong chỉ sau một năm.
Hormone nam giới testosterone cũng có liên quan đến sự tăng trưởng và phát triển của ung thư tiền liệt tuyến. Ngoài ra, yếu tố môi trường như hút thuốc lá, ăn nhiều mỡ bão hòa cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh này. Tất cả chất hóa học và độc tố trong môi trường hay từ chất thải của ngành công nghiệp nặng có thể khởi phát khối u ác tính ở tiền liệt tuyến. Tuy nhiên hiện chưa rõ cơ chế gây bệnh như thế nào. Do vậy các chuyên gia khuyên nam giới từ 40 tuổi trở lên nên chủ động tầm soát sức khỏe cơ quan sinh dục định kỳ để tăng cơ hội phát hiện và điều trị sớm nếu có ung thư.