Việc bất ngờ nhận được một khoản tiền lớn có thể thay đổi hoàn toàn cuộc đời của một người. Với số tiền 3,6 tỷ đồng sau thuế vừa trúng thưởng, bạn bắt đầu tự hỏi liệu có thể nghỉ hưu ngay bây giờ khi chỉ mới 30 tuổi. Dưới góc nhìn của một chuyên gia hoạch định tài chính cá nhân, tôi sẽ cùng bạn xem xét và đánh giá các yếu tố cần thiết để đưa ra quyết định này.
Đánh giá tình hình tài chính
Bạn không cung cấp các thông tin như thu nhập, chi phí hay tài sản, nợ nên rất khó đánh giá và trả lời chính xác được câu hỏi trên. Vì thế, bạn cần xác định chi phí hàng tháng bao gồm chi phí thiết yếu và giải trí, ví dụ như thực phẩm, điện, nước, Internet, xăng xe, giải trí, du lịch... để dự báo chi phí trong 50-60 năm nữa, tương ứng khi 80-90 tuổi. Song song đó, bạn xác định mức lạm phát hàng năm, cùng với các chi phí lớn như giáo dục cho con cái (nếu có) và y tế khi lớn tuổi. Điều này sẽ giúp bạn xác định liệu số tiền 3,6 tỷ đồng có đủ để trang trải cho suốt phần đời còn lại hay không.
Tiếp theo, bạn cần xác định giá trị tài sản ròng. Hãy liệt kê tất cả tài sản hiện có và các khoản nợ. Tài sản bao gồm tiền tiết kiệm, đầu tư, bất động sản và tài sản cố định như nhà, xe. Các khoản nợ gồm nợ vay thế chấp nhà, nợ tiêu dùng như thẻ tín dụng và các khoản vay cá nhân. Tính tổng tài sản ròng bằng cách lấy tổng tài sản đang có trừ đi tổng số nợ. Hãy kiểm tra giá trị tài sản ròng của bạn có chính xác là 3,6 tỷ đồng phục vụ cho phân bổ đầu tư trong hưu trí không.
Cuối cùng, hãy kiểm tra về lớp đệm bảo vệ tài chính. Bạn đã có quỹ dự phòng khẩn cấp chưa và bảo hiểm nhân thọ hay bảo hiểm sức khỏe? Bạn cần trang bị một quỹ dự phòng khẩn cấp tương ứng với 6 tháng chi tiêu thiết yếu và trả nợ vay (nếu có). Đồng thời, một gói bảo hiểm toàn diện để chi trả các chi phí y tế và bảo vệ số tiền 3,6 tỷ đồng cho các kế hoạch đầu tư dài hạn của mình là vô cùng cần thiết.
Phân bổ tài sản cho hưu trí
Phân bổ tài sản trong giai đoạn hưu trí đòi hỏi một chiến lược đầu tư cân bằng giữa bảo vệ vốn và duy trì tăng trưởng ổn định. Các tài sản như trái phiếu và bất động sản cung cấp sự an toàn, ổn định, giúp tạo ra một danh mục đầu tư bền vững, đa dạng. Ngoài ra, việc giữ một phần tài sản dưới dạng tiền mặt hoặc các tài sản tương đương tiền là rất quan trọng để đảm bảo tính thanh khoản.
Điều quan trọng là bạn phải tránh xa các tài sản có tính đầu cơ cao và biến động mạnh như tiền số và các cổ phiếu không có lịch sử hoạt động ổn định. Những loại tài sản này có thể mang lại lợi nhuận lớn trong ngắn hạn nhưng đồng nghĩa với rủi ro mất mát cao, không phù hợp cho mục tiêu đầu tư dài hạn trong giai đoạn hưu trí.
Tôi sẽ lấy một ví dụ minh họa. Để dự phóng được bảng dòng tiền cho hưu trí, chúng ta cần các thông tin đầu vào đã thực hiện ở bước đánh giá tình hình tài chính như bên trên. Do bạn không cung cấp về các tài sản khác ngoài khoản tiền 3,6 tỷ đồng trúng số. Vậy ở tình huống này, giả sử 3,6 tỷ đồng này được bạn gửi tiết kiệm với lãi suất quanh 3,5-6% một năm. Về chi phí sinh hoạt với một nhân viên văn phòng bình thường, tôi dự phóng mức 20 triệu đồng mỗi tháng. Con số này sẽ tăng theo lạm phát trung bình tại Việt Nam 5% một năm.
Theo phương pháp dự phóng dòng tiền, ta có kết quả như biểu đồ minh họa dưới đây. Tài sản sẽ được sử dụng hết tại thời điểm 46 tuổi.
Biểu đồ minh họa cho thấy, trường hợp chúng ta xác định thời điểm nghỉ hưu quá sớm, bạn sẽ đánh mất lợi thế về mức độ chấp nhận rủi ro khi bản thân đang ở một độ tuổi rất trẻ. Xét theo yếu tố vòng đời tài chính, tuổi 30 là giai đoạn phù hợp để tích lũy và tăng trưởng tài sản. Trong tình huống này, bạn có thể cân nhắc làm việc thêm 10 năm nữa, tích lũy thêm tài sản, rút ngắn độ tuổi nghỉ hưu, khi này bức tranh tài chính hưu trí có lẽ sẽ khả thi hơn rất nhiều.
Trong giai đoạn 10 năm tích lũy và tăng trưởng tài sản này, bạn có thể tham khảo các kênh đầu tư có tiềm năng mang lại hiệu suất tăng trưởng trên 15% trong 10 năm. Ví dụ, bạn có thể phân tỷ trọng lớn tài sản vào các lớp tài sản có hiệu suất tăng trưởng tốt tại thời điểm hiện tại như chứng khoán (cổ phiếu và chứng chỉ quỹ), tỷ trọng ít nhất 40% danh mục. Bên cạnh đó, với lớp tài sản bất động sản, bạn có thể cân nhắc đầu tư đất thổ cư vùng ven (chu kỳ 3 năm), đất nông nghiệp (chu kỳ trên 5 năm). Tuy nhiên, bạn cần quan tâm vấn đề thanh khoản, pháp lý và quy hoạch.
Tôi muốn lưu ý thêm rằng, trên 15% một năm là hiệu suất mong muốn khá cao. Để đạt mục tiêu đặt ra, bạn cần lưu ý tới các yếu tố sau như tính chu kỳ của thị trường, cần lựa chọn thời điểm mua bán phù hợp, đồng thời cân nhắc khẩu vị rủi ro và kinh nghiệm đầu tư.
Tìm kiếm đam mê mới
Sau khi phân tích kỹ lưỡng, nếu vẫn cảm thấy mất động lực với công việc hiện tại, bạn thử tìm kiếm những cơ hội mới hoặc khám phá các ngành nghề khác để lấy lại đam mê và năng lượng. Việc này không chỉ giúp bản thân có thêm nhiều lựa chọn mà còn mở ra những cánh cửa mới để bạn thể hiện khả năng và tài năng của mình. Hãy luôn lắng nghe bản thân và đừng ngần ngại thử nghiệm những điều mới mẻ để tìm ra con đường phù hợp nhất.
Bạn cũng đừng ngại tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia tài chính để được hỗ trợ về chiến lược đầu tư và quản lý tài chính. Các chuyên gia có thể giúp bạn xây dựng một kế hoạch tài chính chi tiết và phù hợp với mục tiêu nghỉ hưu, đồng thời, họ cũng có thể cung cấp những khuyến nghị giá trị về việc phân bổ tài sản và lựa chọn các kênh đầu tư. Họ cũng có thể giúp bạn lập kế hoạch di sản để bảo vệ tài sản cho gia đình và người thân.
Tóm lại, việc nghỉ hưu ở tuổi 30 với số tiền 3,6 tỷ đồng không phải là quyết định đơn giản và cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Bạn nên xem xét kỹ các yếu tố tài chính cá nhân, tìm hiểu về các kênh đầu tư và tạo thu nhập thụ động cũng như tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia. Chúc bạn có quyết định đúng đắn và thành công trong mọi kế hoạch của mình.
Nguyễn Thị Thu Hương
Chuyên gia Hoạch định tài chính cá nhân
Công ty Tư vấn đầu tư & Quản lý tài sản FIDT