Khảo sát mới nhất từ nền tảng công nghệ tuyển dụng Joboko chỉ ra rằng thị trường lao động hiện đang biến động khi các doanh nghiệp điều chỉnh chiến lược tuyển dụng, ưu tiên nhân sự có kinh nghiệm. Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) đang tái định hình nhiều ngành nghề, thu hẹp cơ hội việc làm cho người trẻ, đặc biệt là sinh viên mới tốt nghiệp.

Người trẻ tham gia các ngày hội tìm kiếm việc. Ảnh: Joboko
Thống kê trước đó, tổng số lượng việc làm trong năm 2024 giảm 5,2% so với năm 2023. Những ngành chịu ảnh hưởng lớn nhất gồm: kế toán (giảm 23,89%), hành chính - nhân sự (giảm 23,59%) và giáo dục - đào tạo (giảm 13,71%). Một trong những nguyên nhân của sự cắt giảm này xuất phát từ sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, đặc biệt là AI. Nhiều công việc như xử lý số liệu, nhập liệu, quản lý hồ sơ và hỗ trợ khách hàng dần được tự động hóa trong bối cảnh doanh nghiệp gặp khó khăn nên cần tối ưu lại hoạt động toàn bộ máy nhân sự.
Không chỉ bị ảnh hưởng bởi AI, ứng viên trẻ còn đối mặt với xu hướng tuyển dụng khắt khe hơn. Báo cáo thị trường từ Joboko cho thấy số lượng việc làm dành cho ứng viên fresher (sinh viên mới ra trường) giảm mạnh tới 27,6%. Trong khi đó, nhu cầu tuyển dụng nhân sự có từ một đến ba năm kinh nghiệm lại tăng nhẹ. Điều này phản ánh rõ rệt xu hướng doanh nghiệp cắt giảm nhân sự chưa có kinh nghiệm để tập trung vào nhóm đã có kinh nghiệm, khả năng làm việc ổn định và nhanh chóng hòa nhập với công việc.
Cấp bậc | Số việc làm 2024 | Số việc làm 2023 | Tỷ lệ tăng trưởng |
Thực tập sinh | 29.920 | 28.057 | 6,64% |
Fresher(*) | 97.045 | 134.031 | -27,6% |
1-3 năm kinh nghiệm | 248.537 | 247.583 | 0,39% |
3-5 năm kinh nghiệm | 88.272 | 83.114 | 6,21% |
>5 năm kinh nghiệm | 42.664 | 38.945 | 9,55% |
Số liệu việc làm theo cấp bậc năm 2024. Nguồn: Joboko |
Đơn vị này cũng chỉ ra vài điểm khởi sắc khi có hơn 78,4% doanh nghiệp có kế hoạch mở rộng tuyển dụng trong năm 2025. Tuy nhiên, nhu cầu vẫn nghiêng về nhóm ứng viên có từ một đến ba năm kinh nghiệm (64%), trong khi cơ hội cho những người dưới một năm kinh nghiệm vẫn bị hạn chế.
Theo Báo cáo Tương lai việc làm 2025 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, quá trình chuyển đổi cơ cấu sẽ tác động mạnh mẽ đến thị trường lao động giai đoạn 2025-2030. Dự kiến khoảng 8% tổng số việc làm hiện tại - tương đương 92 triệu vị trí - sẽ biến mất nhưng cũng có các vị trí mới được tạo ra.
Xu hướng này buộc người lao động phải chuyển nghề nếu không muốn bị thất nghiệp. Tuy vậy thách thức lớn nhất là doanh nghiệp đòi hỏi ứng viên phải có nhiều kinh nghiệm và kỹ năng hơn. Hầu hết đều là kỹ năng cao cấp như: sử dụng AI, công nghệ số, tư duy phân tích, khả năng thích ứng linh hoạt và năng lực lãnh đạo. Những kỹ năng này sẽ trở thành yếu tố cốt lõi giúp ứng viên tạo lợi thế cạnh tranh.

Nhu cầu tuyển dụng ứng viên theo số năm kinh nghiệm. Nguồn: Joboko
Ông Phạm Tuấn Anh, Giám đốc nền tảng công nghệ tuyển dụng Joboko cho biết năm nay dự báo sẽ có sự phục hồi về tổng số việc làm, đặc biệt trong các ngành: kinh doanh - bán hàng, IT - phần mềm, marketing - truyền thông, giao nhận - vận chuyển, bất động sản, xây dựng và sản xuất. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn thận trọng trong quyết định tuyển dụng ứng viên trẻ. Để gia tăng cạnh tranh, ứng viên trẻ nên điều chỉnh hạ thấp tiêu chí tìm việc, giữ tư duy tích cực và chủ động trau dồi kỹ năng để tránh rơi vào khoảng trống nghề nghiệp ngay khi mới gia nhập thị trường.
Thái Anh
Các dữ liệu về thị trường lao động được trích dẫn từ Báo cáo Thị trường Tuyển dụng 2025 của Joboko. Truy cập Joboko để xem thêm chi tiết.