Bryan Caplan là một nhà kinh tế Mỹ và một người cha rất quan tâm đến giáo dục con cái. Khi được hỏi "Có hay không số con lý tưởng để cha mẹ hạnh phúc nhất", anh trả lời theo các của một nhà kinh tế học "Con số tối ưu tùy theo sở thích của bạn".
Và con số yêu thích của Bryan là bốn. Trong cuốn sách Những lý do ích kỷ để có thêm con của mình, Bryan cho biết việc tốn nhiều thời gian và tiền bạc mà các bậc cha mẹ làm với hy vọng giúp con mình thành công, đổ cho chúng những gánh nặng, gửi chúng đến trường tư, không thực sự đóng góp nhiều vào thu nhập hay hạnh phúc trong tương lai của chúng. Nói cách khác, nhiều bậc cha mẹ khiến việc nuôi dạy con cái trở nên phức tạp một cách không cần thiết, vì vậy theo ông nên xem lại cách tiếp cận nuôi dạy con. Và sau đó, nếu đủ khả năng, hãy cân nhắc sinh thêm.
"Không có công thức nào đưa tôi đến con số bốn con. Nó chỉ dựa trên bản chất con người thích trẻ con đến mức nào so với đau khổ không cần thiết phải chịu", anh nói và còn nghi ngờ rằng nhiều hơn bốn sẽ giúp mình hạnh phúc hơn nữa.
Một số nghiên cứu đã xác định một số đứa trẻ mang lại hạnh phúc tối đa cho cha mẹ. Như nghiên cứu năm 2005 chỉ ra đứa con thứ hai hoặc ba không làm cha mẹ hạnh phúc hơn. "Nếu bạn muốn tối đa hóa sức khỏe của mình, nên dừng lại ở một con", tác giả nghiên cứu nói trên Psychology Today. Một nghiên cứu gần đây từ châu Âu cho thấy hai con là tuyệt vời nhất. Có thêm con không mang lại cho cha mẹ nhiều niềm vui hơn.
Một số khía cạnh của xã hội cũng được thiết kế để phù hợp nhất với những gia đình có quy mô nhất định. Chẳng hạn, một chiếc ôtô tiêu chuẩn có thể chứa thoải mái bốn người. Nếu nhiều người hơn, buộc phải đặt xe khác, phòng khách sạn khác. Theo các cuộc thăm dò của công ty tư vấn và phân tích Gallup, gần một nửa số người Mỹ coi hai là số trẻ em lý tưởng nhất. Trên khắp châu Âu cũng lựa chọn hai con.
Tiến sĩ xã hội học và nhân khẩu Ashley Larsen Gibby (Đại học Pennsylvania) lưu ý rằng có thể hai con là tối ưu ở những nơi mà hai con được coi là chuẩn mực. "Tuy nhiên, nếu chuẩn mực thay đổi, tôi nghĩ câu trả lời cho câu hỏi của bạn cũng thay đổi", Ashley nói.
Lý tưởng có hai con là một sự khác biệt lớn so với nửa thế kỷ trước. Vào năm 1957, chỉ 20% người Mỹ cho biết gia đình lý tưởng có hai con trở xuống, trong khi 71% cho biết có ba con trở xuống. Nền kinh tế dường như đóng một vai trò nào đó trong sự thay đổi này. Nhà sử học Steven Mintz, Đại học Texas ở Austin nói rằng lý tưởng nhất trong thời kỳ Baby Boomer là ba, bốn hoặc năm đứa trẻ.
"Con số đó giảm mạnh khi chi phí nuôi dạy con cái tăng lên và khi ngày càng có nhiều phụ nữ tham gia lực lượng lao động, họ càng cảm thấy thất vọng khi bị biến thành những cỗ máy sinh con", Steven nói.
Đồng thời, chỉ có một con đồng nghĩa với việc cha mẹ bỏ lỡ cơ hội có ít nhất một trai và một gái - một mô hình được ưa thích trong thế kỷ này. Có lẽ đây là một lý do khác khiến hai là con số phổ biến.
Nhưng rất nhiều người muốn có nhiều hơn hoặc ít hơn hai đứa con. Nhìn chung, các chuyên gia đều đồng ý rằng số con tối ưu tùy thuộc vào mong muốn và hạn chế của mỗi gia đình. "Khi một cặp vợ chồng thích và có điều kiện nuôi dạy con, có nhiều sự hỗ trợ, thu nhập tốt thì việc có một gia đình lớn là lựa chọn tốt nhất. Khi họ ít nguồn lực, việc có một gia đình nhỏ sẽ tốt hơn", Brad Wilcox, giám đốc Dự án Hôn nhân Quốc gia của Đại học Virginia, chia sẻ.
Có lẽ sự khác biệt có ý nghĩa nhất không phải là vấn đề từ một lên hai con, hay hai lên ba con, mà từ 0 lên có một đứa con và trở thành cha mẹ.
Kei Nomaguchi, nhà xã hội học tại Đại học Bowling Green (bang Ohio), cho biết chỉ có một đứa con làm nên nhiều khía cạnh khác nhau trong cuộc sống của người lớn. Nếu bạn muốn tận hưởng cuộc sống, trân trọng mối quan hệ thân mật với bạn đời và dành thời gian cho sự nghiệp thì không sinh con sẽ là điều tuyệt vời nhất", Kei chia sẻ.
Tất nhiên, các bà mẹ sẽ mất nhiều hơn các ông bố khi có con. Việc sinh con đối với phụ nữ căng thẳng hơn so với nam giới, sự nghiệp bị ảnh hưởng. Nếu xét về mặt này, con số 0 cũng tốt.
Một bài báo gần đây cho rằng việc trở thành cha mẹ thực sự khiến mọi người hạnh phúc hơn, miễn là họ có đủ khả năng chi trả. Và một nghiên cứu năm 2014, cho thấy làm cha mẹ sẽ kém tích cực với vợ chồng trẻ có con nhỏ và sẽ tích cực, vui vẻ hơn khi con dần trưởng thành.
Thật vậy, nhà kinh tế Bryan Caplan tin rằng khi mọi người nghĩ về việc có con, họ có xu hướng tập trung vào những năm đầu nuôi dạy con cái - sự căng thẳng và thiếu ngủ - mà đánh giá thấp cuộc sống gia đình sẽ như thế nào khi con cái họ 25 hoặc 50 tuổi. Nhiều người lo lắng đến một ngày sẽ không hạnh phúc nếu không có cháu.
"Có một điều bạn có thể làm ngay bây giờ để giảm thiểu nguy cơ đó, đó là sinh thêm con", ông bố bốn con nói.
Bảo Nhiên (Theo Atlantic)