Trong đoạn ghi âm dài hai phút được công bố hôm 26/6, cựu tổng thống Mỹ Donald Trump mô tả một tài liệu về cuộc tấn công tiềm tàng nhằm vào Iran do tướng Mark Milley, chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, soạn thảo khi Trump còn nắm quyền.
"Milley nói muốn tấn công Iran. Điều này không phải rất tuyệt sao", ông Trump nói trong đoạn băng được ghi lại tại cuộc họp ở Bedminster, bang New Jersey năm 2021, thời điểm Trump đã rời Nhà Trắng. Trong bản ghi âm cũng xuất hiện âm thanh sột soạt của giấy tờ bị xáo trộn.
"Tôi có một đống giấy tờ lớn vừa được đưa đến cho tôi", cựu tổng thống Mỹ cho hay, thêm rằng các giấy tờ mà ông cho người tham dự cuộc họp xem là tài liệu chứa thông tin mật. "Khi còn là tổng thống, tôi có thể giải mật nó, nhưng bây giờ thì không thể nữa rồi. Dù sao đây vẫn là tài liệu mật".
Ông Trump cũng đùa với một số người trong phòng, sau khi các trợ lý của ông cười nhạo vụ các email chứa thông tin mật được phát hiện trong máy chủ cá nhân của cựu ngoại trưởng Hillary Clinton và nói rằng bà ấy sẽ "in nó ra mọi lúc".
Đoạn ghi âm được cho là bằng chứng quan trọng trong cuộc điều tra về cách ông Trump xử lý tài liệu mật. Nó cho thấy cựu tổng thống biết rõ một số hồ sơ ông lưu trữ là tài liệu mật, trái với tuyên bố của ông trong những tháng qua rằng chúng đều đã được giải mật.
Các điều tra viên tháng 8/2022 thu được khoảng 13.000 tài liệu từ khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông Trump ở Palm Beach, Florida, trong đó có khoảng 100 tài liệu mật và một số tài liệu tối mật. Luật pháp Mỹ yêu cầu phải chuyển các tài liệu của tổng thống và phó tổng thống khi kết thúc nhiệm kỳ cho Cục Lưu trữ Quốc gia, cơ quan chịu trách nhiệm bảo quản.
Cựu tổng thống Mỹ đầu tháng này nói đã nhận thông báo bị truy tố về vụ giữ tài liệu mật. Ông Trump cũng cho biết sẽ bị triệu tập tới tòa án liên bang thành phố Miami, bang Florida, vào ngày 13/6.
Bộ Tư pháp Mỹ ngày 13/6 truy tố ông Trump với 37 cáo buộc liên quan đến hành động trữ tài liệu mật trái phép. Theo cáo trạng, các công tố viên cho rằng ông Trump xử lý sai quy định nhiều tài liệu mật, trong đó có thông tin về chương trình hạt nhân Mỹ và các lỗ hổng tiềm tàng trong trường hợp nước này bị tấn công.
Họ cũng bày tỏ lo ngại ông Trump từng tiết lộ trái phép tài liệu mật, đe dọa an ninh quốc gia, quan hệ đối ngoại và hoạt động tình báo của Mỹ.
Đây là lần đầu tiên một cựu tổng thống Mỹ bị truy tố cấp liên bang. Nếu bị kết tội theo Đạo luật Gián điệp Mỹ, ông Trump khó tránh khỏi nguy cơ lĩnh án tù với mức tối đa là 20 năm.
Ông Trump bác bỏ toàn bộ cáo buộc và không nhận tội danh nào. Ông khẳng định hoàn toàn có quyền mang đi bất cứ thứ gì ông muốn khi rời Nhà Trắng theo Đạo luật Hồ sơ Tổng thống và đã ra lệnh giải mật bất cứ thứ gì được đưa khỏi Phòng Bầu dục trong nhiệm kỳ tổng thống của mình.
Tuy nhiên, công tố viên dường như tập trung vào lời nói của ông Trump trong quá trình điều tra. Bản cáo trạng đề cập ít nhất hai cuộc trao đổi mà Trump thừa nhận sở hữu tài liệu mật, trong đó có đoạn ghi âm của CNN.
Thẩm phán liên bang Aileen Cannon ở bang Florida tuyên bố 14/8 là ngày bắt đầu xét xử cựu tổng thống Trump. Bộ Tư pháp đã yêu cầu hoãn phiên xử đến tháng 12 để các luật sư của ông Trump có thời gian xin giấy phép an ninh cần thiết nhằm tiếp cận tài liệu mật được đề cập trong cáo trạng.
Ông Trump hồi cuối tháng 3 cũng bị truy tố ở New York, liên quan đến cáo buộc làm giả hồ sơ kinh doanh để chi tiền ém thông tin bất lợi trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.
Huyền Lê (Theo CNN, Huffpost)