"Trùm Wagner Yevgeny Prigozhin chỉ nảy ra ý tưởng nổi loạn khi tiến hành cuộc hành quân đòi công lý hôm 24/6", Business Insider ngày 26/7 dẫn phát biểu của Williams Burns, giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), trong hội thảo an ninh cuối tuần trước.
Ông lưu ý rằng khi đưa quân tiến vào miền nam Nga và điều một mũi hướng về thủ đô Moskva, trùm Wagner chỉ có khoảng 5.000 lính dưới quyền, gần như không đủ để vượt qua các lực lượng an ninh Nga.
"Một số lính của Prigozhin bắt đầu trở nên sợ hãi, bởi đó không phải là những gì họ phải làm theo hợp đồng ký với Wagner", ông Burns nói. Prigozhin cuối cùng ra lệnh cho Wagner rút quân trở về doanh trại vào tối 24/6, chấm dứt cuộc nổi loạn.
Moskva và Wagner chưa bình luận về phát biểu của ông Burns. Sau cuộc nổi loạn gây chấn động Nga, một số lính Wagner chia sẻ nỗi hối hận, số khác vẫn cam kết trung thành với Prigozhin. Các tay súng cũng hy vọng cuộc nổi loạn sẽ thúc đẩy những cải cách trong bộ máy quân sự đất nước.
Giám đốc CIA William Burns phát biểu tại Đồi Capitol ngày 8/3. Ảnh: AP
Ông Prigozhin ngày 24/6 điều hàng chục nghìn lính dưới quyền tiến về thành phố Rostov-on-Don và thủ đô Moskva trong cuộc hành quân phản đối Bộ Quốc phòng Nga. Sau cuộc đàm phán do Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko làm trung gian, ông Prigozhin đồng ý rút lực lượng để tránh đổ máu.
Theo thỏa thuận, các thành viên Wagner có thể tới Belarus cùng lãnh đạo Prigozhin hoặc ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga. Điện Kremlin thông báo Nga sẽ không truy tố Prigozhin và các thành viên Wagner tham gia nổi loạn.
Ngày 29/6, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gặp Prigozhin cùng các chỉ huy Wagner tại Moskva. Ông lắng nghe lời giải thích từ các chỉ huy Wagner và đề nghị các tay súng tiếp tục phục vụ quân đội Nga, song Prigozhin từ chối.
Truyền thông Mỹ đưa tin trong ngày Wagner nổi loạn, Giám đốc CIA đã gọi cho giám đốc tình báo Nga để đảm bảo với Điện Kremlin rằng Washington không liên quan đến hành động của Prigozhin.
Cơ quan Tình báo Đối ngoại Liên bang Nga (SVR) xác nhận về cuộc điện đàm của ông Burns, song cho hay nội dung thảo luận chủ yếu liên quan đến vấn đề Ukraine. SVR cho rằng cuộc nổi loạn ngày 24/6 của Wagner là "cái cớ để các đồng nghiệp Mỹ điện đàm".
Ảnh vệ tinh của công ty Mỹ chụp ngày 17/7 cho thấy các đoàn xe của Wagner hướng tới căn cứ Tsel nằm cách thủ đô Minsk của Belarus hơn 100 km. Một số ảnh vệ tinh chụp trước đó cho thấy ít nhất 300 lều bạt được dựng tại căn cứ Tsel trong vòng hai tuần sau khi Wagner kết thúc vụ nổi loạn.
Đức Trung (Theo Insider)