Theo quyết định của Chính phủ, Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) được tách khỏi Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) để thành lập Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện quốc gia (NSMO), thuộc Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước.
NSMO là doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, được tách khỏi EVN về Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước trong tối đa 7 ngày làm việc kể từ 1/8. Sau đó, quyền đại diện sở hữu vốn Nhà nước tại NSMO được chuyển về Bộ Công Thương quản lý.
Tại quyết định, Chính phủ yêu cầu Bộ Công Thương chuẩn bị điều kiện tiếp nhận, cơ chế để NSMO tiếp tục vận hành ổn định, liên tục, hiệu quả sau chuyển giao. Công ty này tiếp tục vai trò của A0 trước đây, là cơ quan điều độ hệ thống điện quốc gia (các khâu truyền tải, phân phối), điều hành giao dịch thị trường điện.
NSMO cũng tiếp nhận nguyên trạng số lao động của A0 trước đây, khoảng 450 người. Các quyền lợi của người lao động, vị trí quản lý, lãnh đạo tại A0 sẽ được kế thừa, đảm bảo khi chuyển sang NSMO.
Chính phủ yêu cầu Bộ Lao động - Thương binh & Xã hội cùng đại diện chủ sở hữu xác định tiền lương của người lao động, quản lý tại NSMO theo cơ chế với Công ty TNHH MTV do Nhà nước giữ 100% vốn điều lệ. Trong đó, công ty này sẽ được tạm xếp hạng I để làm cơ sở xếp lương với người quản lý cho đến khi Chính phủ có nghị định về quản lý lao động, tiền lương với doanh nghiệp Nhà nước.
Thực tế, theo quy định từ 2016, tại công ty TNHH MTV do Nhà nước giữ 100% vốn, các doanh nghiệp được xây dựng thang, bảng lương với người lao động dựa trên hiệu quả kinh doanh. Với người quản lý, tiền lương xác định trên mức cơ bản theo 6 hạng (thấp nhất 16 triệu, cao nhất 36 triệu đồng). Cùng với hệ số tăng thêm theo hiệu quả, mức lương quản lý cho chức danh Chủ tịch tối đa 86,4 triệu đồng mỗi tháng. Năm 2022, lương bình quân người lao động của khối doanh nghiệp này đạt 10-12 triệu đồng, người quản lý khoảng 40 triệu đồng mỗi tháng.
Theo quyết định của Chính phủ, NSMO có vốn điều lệ 776 tỷ đồng. Tài sản, quyền, nghĩa vụ của EVN đang giao A0 quản lý sẽ được bàn giao nguyên trạng sang NSMO. Giá trị vốn, tài sản bàn giao được xác định theo số liệu tại báo cáo tài chính của EVN ở thời điểm tách. EVN hạch toán giảm vốn, tài sản tương ứng với giá trị chuyển cho NSMO.
Với hai khoản vay gần 3 triệu USD theo Hiệp định vay để làm dự án Trung tâm điều độ hệ thống điện quốc gia và Cơ sở hạ tầng thông tin cho thị trường phát điện cạnh tranh, EVN tiếp tục chịu trách nhiệm trả nợ vay lại. Sau đó, NSMO sẽ hoàn trả phần nợ này cho EVN.
Ngoài ra, để xử lý vấn đề liên quan tới tài chính, Chính phủ giao các Bộ: Công Thương, Kế hoạch & Đầu tư, Tài chính xử lý hoặc đề xuất, trình các cơ chế hỗ trợ cho NSMO. Trong đó, cơ chế vay vốn cần hướng tới mục tiêu để NSMO tiếp cận được vốn vay có lãi suất thấp, thời gian ân hạn, trả nợ gốc dài hạn.
Ủy ban nhân dân Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng được giao xem xét, bố trí quỹ đất xây dựng trụ sở độc lập của NSMO và các Trung tâm Điều độ hệ thống điện miền.
Phương Dung