"Công tắc ẩn, cho phép vô hiệu hóa những chiếc F-35 từ xa không chỉ là tin đồn vô căn cứ", Joachim Schranzhofer, lãnh đạo bộ phận truyền thông của tập đoàn quốc phòng Đức Hensoldt, nói trong cuộc phỏng vấn được công bố hôm 8/3.
Phát biểu được đưa ra sau khi Washington đình chỉ viện trợ quân sự và chia sẻ dữ liệu tình báo cho Kiev, đồng thời xuất hiện thông tin phi đội tiêm kích F-16 Ukraine đã ngừng hoạt động do thiếu sự hỗ trợ từ Mỹ.
"Nếu lo ngại khả năng Mỹ áp dụng biện pháp tương tự với chiến đấu cơ F-35 Đức, chúng ta nên cân nhắc khả năng hủy hợp đồng", Wolfgang Ischinger, cựu đại sứ Đức tại Mỹ và cựu chủ tịch Hội nghị An ninh Munich, nêu quan điểm.
Tiêm kích F-35 Mỹ cất cánh trên cao tốc tại Phần Lan tháng 9/2024. Ảnh: USAF
Ingo Gadechens, cựu quân nhân và hiện là thành viên Ủy ban Ngân sách Quốc hội Đức, cho rằng giới chức nước này cần "giám sát chặt chẽ và cẩn trọng" với hợp đồng đặt mua tiêm kích tàng hình F-35 của Mỹ.
"Nếu đã chi lượng lớn tiền cho dòng F-35, chúng ta phải có quyền tự quyết với hoạt động của chúng. Liệu các hệ thống vũ khí mua từ Mỹ có thể bị vô hiệu hóa bởi quyết định bốc đồng của Tổng thống Donald Trump hay không? Điều này không được phép xảy ra và cần được suy xét nghiêm túc", ông nói thêm.
Giới chức Mỹ chưa bình luận về thông tin.
Đức hồi năm 2022 đặt mua tổng cộng 35 tiêm kích tàng hình F-35A do Mỹ chế tạo trong thương vụ trị giá hơn 9 tỷ USD, những chiếc đầu tiên dự kiến được bàn giao từ năm 2026.
Chưa có dấu hiệu nào cho thấy Mỹ thật sự duy trì "công tắc ẩn" để kiểm soát khí tài bán cho quốc gia khác. Tuy nhiên, Washington và tập đoàn quốc phòng Lockheed Martin, nhà sản xuất dòng F-35, đến nay vẫn không lên tiếng bác bỏ nghi vấn này.
"Nếu công tắc là một đoạn mã lập trình, nhiều khả năng là nó thực sự tồn tại trên dòng F-35", chuyên gia hàng không Richard Aboulafia nói với tờ Financial Times của Anh.
Tuy nhiên, ngay cả khi không có "cầu dao ẩn", quân đội các nước châu Âu vẫn phụ thuộc rất nhiều vào nguồn phụ tùng, cập nhật phần mềm và hỗ trợ kỹ thuật từ Mỹ. Điều này cho phép Washington gây sức ép, thậm chí cản trở nỗ lực vận hành và triển khai khí tài của đồng minh.
"Đan Mạch mua F-35 để bảo vệ Greenland, nhưng nếu Mỹ không muốn chúng bay thì những chiếc tiêm kích này có ích gì. Các thiết bị quân sự tiên tiến phụ thuộc quá nhiều vào nhà sản xuất. Nếu bị cắt hỗ trợ, chúng sẽ ngừng hoạt động trong thời gian ngắn", nhà phân tích quốc phòng Sash Tusa nói.
Thanh Danh (Theo Telegraph, Financial Times)