Ngày 10/5, Việt Nam ghi nhận 125 ca lây nhiễm cộng đồng, số ca cao nhất tính theo ngày, kể từ khởi đầu đại dịch vào 2020 đến nay. Những ngày trước đó, số ca mắc cộng đồng cũng liên tục đạt đỉnh, với 92 trường hợp ghi nhận ngày 9/5, 80 ca ngày 8/5, 64 ca ngày 6/5.
Tiến sĩ, bác sĩ Lê Quốc Hùng, Trưởng Khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy, dự đoán đường cong dịch tễ sẽ đạt đỉnh trong vòng hai tuần tới. Cơ sở để ông đưa ra dự đoán này là hiện nay gần như đã phát hiện được tất cả ổ dịch và khoanh vùng, cách ly những người liên quan, không còn ngoài cộng đồng nhiều.
Như vậy, trong hai tuần tới, từ số người đã được cách ly sẽ phát hiện các ca dương tính đạt đến số lượng cao nhất. Tuy nhiên, ca dương tính phần lớn nằm trong các khu khoanh vùng, cách ly nên sẽ không lây lan trong cộng đồng được nữa, từ đó số trường hợp mắc mới sẽ giảm dần. Tính theo chu kỳ lây nhiễm, đỉnh dịch sẽ trong hai tuần tới. Tuy nhiên, có thể có nhiều yếu tố khác làm thay đổi đỉnh dịch đó.
"Để khống chế được dịch, phải ngăn chặn toàn bộ các F1, chặt đứt tất cả mối liên quan lây truyền bệnh", bác sĩ Hùng nói.
Cùng quan điểm, bác sĩ Trương Hữu Khanh, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP HCM, cho biết số ca nhiễm đang trên đà tăng nhanh và khả năng sẽ còn tăng cao trong những ngày tới, chưa thấy có xu hướng giảm. Cùng với đó, số lượng ổ dịch tiếp tục gia tăng. Nếu khả năng truy vết, cách ly, khoanh vùng dập dịch tốt, khoảng hai tuần nữa, Covid-19 sẽ được khống chế.
"Nếu trong vòng hai tuần tới, cơ quan chức năng can thiệp không tốt, hoặc do nhiều yếu tố khác tác động tiêu cực đến công tác khoanh vùng, dập dịch thì Covid-19 có thể còn bùng phát mạnh hơn", bác sĩ Khanh nói. "Biện pháp của cơ quan chức năng cùng ý thức của người dân trong hai tuần nữa sẽ quyết định lớn đến công tác chống dịch", ông Khanh nói.
Làn sóng dịch nghiêm trọng hơn trước
Bác sĩ Hùng cho biết số ca mắc mới mỗi ngày cao, kéo dài, ổ dịch nhiều hơn, lan ra nhiều tỉnh thành khiến "đợt dịch này nguy hiểm hơn các đợt dịch trước". Những ổ dịch ở các địa phương có thể liên hệ với nhau, hoặc hoàn toàn không liên quan, chứng tỏ nhiều nguồn lây hơn.
Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, cũng nhận định, đợt bùng phát lần này rất nghiêm trọng, ghi nhận nhiều ổ dịch, nhiều nguồn lây nhiễm, đa chủng và tấn công vào vị trí trọng yếu. Nhiều bệnh viện phải cách ly y tế, ảnh hưởng tới công tác phòng, chống dịch.
Theo phó giáo sư Hiếu, đáng lo ngại nhất là nCoV lây lan đến các khoa, phòng hồi sức tích cực, người mắc có thể sẽ rơi vào tình trạng nặng hơn, nguy cơ tử vong cũng cao hơn. Chưa kể, bệnh viện có nhiều người ra vào khiến việc kiểm soát lây nhiễm chéo và công tác truy vết khó khăn.
"Cơ sở y tế là thành trì trong chống dịch. Khi dịch bệnh lây lan trong bệnh viện, nguy cơ lây nhiễm chéo rất cao trong viện và giữa các bệnh viện với nhau, điển hình là Bệnh viện K có ca dương tính liên quan Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương", phó giáo sư nói.
Phó giáo sư Nguyễn Huy Nga, nguyên Cục trưởng Y tế dự phòng, Bộ Y tế, cho biết làn sóng Covid-19 này được các chuyên gia dự báo từ trước, nhưng nguy hiểm hơn bởi virus bùng phát ngay trong cơ sở y tế đầu ngành là Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trung ương và Bệnh viện K. Khu cách ly và các bệnh viện, nơi thực hiện 5K tốt nhất, đã bị virus "chọc thủng".
Nhiều ổ dịch mất dấu F0, nhiều người mang mầm bệnh mà không biết, hàng nghìn F1 di chuyển nhiều nơi, khiến việc truy vết nan giải. Khó khăn hơn, Covid-19 lan vào các bệnh viện đầu ngành kéo theo nhiều bệnh nhân nặng sẽ mất cơ hội chẩn đoán, điều trị kịp thời, đặc biệt là bệnh nhân ung thư hoặc bệnh nhân tuyến dưới cần can thiệp.
Theo bác sĩ Hùng, khi số lượng bệnh nhân tăng quá nhiều, áp lực lên hệ thống y tế sẽ căng thẳng hơn, dẫn đến hiệu quả điều trị giảm xuống, khả năng bệnh nhân nặng sẽ tử vong nhiều hơn.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng đánh giá làn sóng dịch lần này có các đặc điểm cần cảnh giác cao là xuất hiện nhiều biến chủng với khả năng lây lan nhanh trong thời gian ngắn, người dân chủ quan hơn trước, nhiều ca dương tính được phát hiện sau thời gian cách ly tập trung.
Kinh nghiệm chống dịch dày lên
Mặc dù dịch xuất hiện nhiều nơi, nhiều biến chủng, các cơ quan chức năng đang kiểm soát được nguồn lây ở từng ổ dịch, theo ông Trần Đắc Phu, chuyên gia cố vấn Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam, đánh giá.
"Từng tỉnh đang kiểm soát được tình hình, góp phần cùng cả nước kiểm soát dịch bệnh", ông Phu nói.
Do vaccine triển khai chưa nhiều, nguyên tắc 5K vẫn là biện pháp quan trọng nhất. Bên cạnh đó, việc xét nghiệm rộng để sàng lọc sẽ tìm ra được những người bệnh không triệu chứng, là điều kiện quan trọng để khống chế dịch.
Bác sĩ Hùng của Chợ Rẫy cho rằng chúng ta có khả năng dập dịch thành công cao, do nhiều tỉnh, thành đã có kinh nghiệm dày dạn. Tất cả những biện pháp gồm truy vết, khoanh vùng, phát hiện, dập dịch, đến giờ vẫn hiệu quả. "Nếu vừa rồi chúng ta không làm được tốt, giờ này số ca sẽ tăng theo cấp số nhân chứ không phải cấp số cộng", bác sĩ Hùng nhận định.
Binh chủng hoá học phun khử khuẩn Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cơ sở Đông Anh, sau khi ghi nhận nhiều ca Covid-19, ngày 6/5. Ảnh: Giang Huy.