Cuối tuần qua, Cục Hàng không Việt Nam đã trình Bộ Giao thông Vận tải dự thảo quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc giai đoạn đến năm 2030 và định hướng đến năm 2050.
Dự thảo này bổ sung sân bay thứ hai của vùng thủ đô (ngoài sân bay Nội Bài hiện nay) vào quy hoạch mới, tuy nhiên, không xác định vị trí sân bay đặt tại huyện Ứng Hòa (TP Hà Nội) như đề xuất của Sở Quy hoạch Kiến trúc Hà Nội trước đó.
"Quy hoạch mới dừng lại ở mức nêu thời điểm đầu tư sân bay thứ hai của vùng thủ đô là sau năm 2040 và xác định vị trí tiềm năng ở phía nam, phía đông vùng thủ đô", đại diện ban soạn thảo nói.
Theo vị này, sau khi quy hoạch được Chính phủ phê duyệt, cơ quan chuyên ngành sẽ có đề án nghiên cứu kỹ hơn về nhu cầu vận tải, địa hình, đất đai, không lưu, giao thông... để xác định vị trí xây sân bay này.

Công trường cải tạo đường băng sân bay Nội Bài, tháng 7/2020. Ảnh: Giang Huy
Phạm vi vùng thủ đô gồm toàn bộ ranh giới Hà Nội và 9 tỉnh lân cận là Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Hà Nam, Hòa Bình, Phú Thọ, Thái Nguyên và Bắc Giang. Tổng diện tích toàn vùng hơn 24.000 km2.
Ông Phạm Văn Tới, Phó chủ tịch Hội khoa học và công nghệ hàng không Việt Nam, phân tích, toàn vùng thủ đô chỉ có một sân bay Nội Bài, trong khi dự báo đến năm 2050 sản lượng khách qua Nội Bài khoảng 100 triệu lượt và không thể mở rộng thêm, rất khó đáp ứng được nhu cầu phát triển.
"Xây dựng sân bay thứ hai cho vùng thủ đô là cần thiết, song nên tránh võ đoán về vị trí", ông Tới nói.
Cùng quan điểm, TS Nguyễn Bách Tùng (chuyên gia hàng không) cho rằng, Bộ Giao thông Vận tải nên sớm tìm vị trí sân bay thứ hai ngay khi quy hoạch được duyệt. "Cần xác định vị trí để giữ đất, hạn chế xây dựng công trình kiên cố để xây dựng sân bay sau này", ông Tùng nói. Kinh nghiệm sân bay Long Thành cho thấy phải trải qua 20 năm quy hoạch, chuẩn bị đầu tư.
Về đề xuất của Sở Quy hoạch Kiến trúc Hà Nội, TS Tùng cho rằng huyện Ứng Hòa có địa hình trũng, vướng không lưu đường bay Hà Nội - TP HCM nên "không hợp lý xây dựng sân bay".
Theo ông Tùng, Hải Dương có quỹ đất rộng, địa hình bằng phẳng và gần cao tốc Hà Nội - Hải Phòng sẽ phù hợp hơn. Ngoài ra, Tiên Lãng (Hải Phòng), tuy nằm ngoài vùng thủ đô nhưng cũng là lựa chọn nên tham khảo vì "không xa Hà Nội, tiện đường giao thông và quỹ đất vẫn còn". Tương lai, sân bay Cát Bi (Hải Phòng) không thể mở rộng vì hạn chế đất nên vẫn cần xây sân bay Tiên Lãng để thay thế tại Hải Phòng.
Hiện cả nước có 22 cảng hàng không đang khai thác thương mại, trong đó có 10 cảng quốc tế là Nội Bài, Vân Đồn, Cát Bi, Vinh, Phú Bài, Đà Nẵng, Cam Ranh, Tân Sơn Nhất, Phú Quốc, Cần Thơ, 12 cảng nội địa.
Theo quy định của Luật Quy hoạch, Cục Hàng không Việt Nam đã rà soát, đánh giá lại toàn bộ cảng hàng không và lập quy hoạch tổng thể hệ thống cảng hàng không để trình Bộ Giao thông Vận tải, báo cáo Thủ tướng phê duyệt.
Đồ án điều chỉnh Quy hoạch xây dựng vùng thủ đô đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 (được phê duyệt năm 2016) nêu bốn phương án vị trí sân bay thứ hai cho vùng thủ đô Hà Nội gồm: huyện Lý Nhân (tỉnh Hà Nam), khoảng cách đến trung tâm TP Hà Nội 60-65 km; huyện Ứng Hòa, cách 35-40 km; huyện Thanh Miện và Bình Giang (tỉnh Hải Dương), cách 45-50 km; huyện Tiên Lãng (Hải Phòng), cách 120 km.