Nghiên cứu của chuyên gia về ung thư người Anh, giáo sư Angus Dalgleish, và nhà khoa học Na Uy, tiến sĩ Birger Sørensen, sắp được công bố trên tạp chí Quarterly Review of Biophysics Discovery sẽ thách thức thuyết phổ biến hiện nay rằng nCoV có nguồn gốc tự nhiên, lây truyền từ dơi sang người tại một chợ động vật tươi sống ở Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc.
Tạp chí Quarterly Review of Biophysics Discovery do Đại học Cambridge của Anh xuất bản từ tháng 2/2020, chuyên về những khám phá lý sinh học với trọng tâm là các hiện tượng sinh học có thể được mô tả, phân tích từ góc độ phân tử.
Giáo sư Dalgleish chuyên về ung thư tại Đại học St George ở London, người đã nghiên cứu "vacicne HIV" mang tính đột phá, và tiến sĩ Sørensen là nhà virus học kiêm chủ tịch công ty dược phẩm Immunor, đã phát triển một ứng viên vaccine Covid-19 tên là Biovacc-19.
Nhà khoa học Na Uy, tiến sĩ Birger Sørensen (trái), và giáo sư người Anh Angus Dalgleish. Ảnh: Minervanett/Metro.
Họ khẳng định khi phân tích các mẫu Covid-19 để phát triển vaccine năm ngoái, họ nhận thấy "dấu vết khác thường" chỉ có thể do thao tác trong phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, nỗ lực công bố phát hiện này khi đó bị các tạp chí khoa học lớn từ chối.
Sau khi nghiên cứu sâu hơn, giáo sư Dalgleish và tiến sĩ Sørensen đưa ra báo cáo dài 22 trang và kết luận "SARS-Coronavirus-2 không hẳn có nguồn gốc tự nhiên" và virus này được tạo ra trong một phòng thí nghiệm là "nghi ngờ chính đáng".
Sau khi xem xét các thí nghiệm được tiến hành tại phòng thí nghiệm Vũ Hán từ năm 2002 đến 2019, họ phát hiện bằng chứng các nhà khoa học Vũ Hán đã lấy thành phần virus corona trong tự nhiên được tìm thấy ở loài dơi hang động và ghép, tạo thành Covid-19.
Một manh mối quan trọng là dãy 4 axit amin tích điện dương ở SARS-Cov-2. Các nhà khoa học cho biết rất hiếm khi tìm thấy dãy ba axit amin trong tự nhiên vì chúng có xu hướng đẩy nhau, giống như nam châm, vì vậy "cực kỳ khó" để tìm thấy dãy 4 trong sinh vật tự nhiên.
"Theo các định luật vật lý, không thể có 4 axit amin tích điện dương liên tiếp. Cách duy nhất bạn có được điều này là sản xuất nhân tạo", giáo sư Dalgleish nói.
Các chuyên gia làm việc tại Viện Virus học Vũ Hán ở tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc. Ảnh: AFP.
Phát hiện trên khiến hai chuyên gia kết luận "khả năng Covid-19 là kết quả của quá trình tự nhiên là rất nhỏ". "Nếu đại dịch do virus tự nhiên gây ra, nó sẽ biến đổi dần và trở nên dễ lây lan hơn, nhưng ít gây bệnh hơn. Đó là điều nhiều người dự đoán ở đại dịch Covid-19, nhưng dường như đã không xảy ra", họ cho hay.
Nghiên cứu cũng tuyên bố sau khi đại dịch bùng phát, các nhà khoa học Vũ Hán đã cố che dấu vết để làm virus trông có vẻ đã tiến hóa tự nhiên. Họ cũng tuyên bố đã có "sự cố ý phá hủy, che giấu hoặc làm hỏng dữ liệu" trong các phòng thí nghiệm của Trung Quốc và "các nhà khoa học Trung Quốc muốn chia sẻ kiến thức đã không thể công bố thông tin hoặc đã biến mất".
Tiến sĩ Sørensen tin rằng virus đã thoát khỏi các khu vực có cấp độ an toàn sinh học thấp hơn trong Viện Virus học Vũ Hán. "Chúng tôi từng thấy những rò rỉ trong phòng thí nghiệm và chúng tôi biết điều đó đang xảy ra", ông nói.
Gunnveig Grødeland, nhà nghiên cứu vaccine tại Đại học Oslo, Na Uy là một trong những nhà khoa học không đồng tình với nghiên cứu của Dalgleish và Sørensen. Khi nghiên cứu xuất hiện lần đầu vào tháng 6/2020, bà giải thích cái gọi là "chuỗi được chèn vào" để tạo ra virus gây Covid-19 có thể gây ra bệnh nghiêm trọng hơn, nhưng không bất thường về bản chất, vì có thể được tìm thấy ở một số loại virus như virus cúm, HIV và một số virus corona ở người (MERS, OC43, HKU1).
Thuyết virus lọt từ phòng thí nghiệm ban đầu không được chú trọng nhưng ngày càng được quan tâm. Phát biểu đầu tháng này, tiến sĩ Anthony Fauci, cố vấn hàng đầu về Covid-19 của chính phủ Mỹ, nói rằng nếu muốn chứng minh virus không xuất phát từ Viện Virus học Vũ Hán thì có rất nhiều việc phải làm và ông không bị thuyết phục rằng virus này phát triển tự nhiên.
"Tôi nghĩ chúng ta nên tiếp tục điều tra những gì đã xảy ra ở Trung Quốc cho đến khi chúng ta tiếp tục tìm hiểu hết khả năng những gì đã xảy ra", ông nói. "Những người điều tra nói rằng virus có thể xuất hiện từ một ổ động vật, sau đó lây nhiễm cho các cá thể, nhưng nó có thể là một cái gì đó khác, và chúng ta cần tìm ra. Đó là lý do tôi hoàn toàn ủng hộ bất kỳ cuộc điều tra nào về nguồn gốc virus".
Trung Quốc nhiều lần kiên quyết bác bỏ giả thuyết nCoV rò rỉ từ phòng thí nghiệm. "Các chiến dịch bôi nhọ và đổ lỗi đang trở lại", đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ tuần này cho hay.
Huyền Lê (Theo News.com.au)